بیش از یکسال از جنگ اوکراین میگذرد. طی این مدت تنها دستاورد این جنگ برای اوکراین هزاران کشته، میلیونها آواره، کشوری ویران و تقسیم شده بوده است. با این وجود روسیه بارها تاکید دارد که در اوکراین با نیروهای افراطی و تروریست می جنگد.
این در حالی است که کییف حضور هر گونه عناصر نازی در ارتش اوکراین را رد و آن را پروپاگاندای روسیه میخواند. مسکو اما مکرراً گفته که کییف از جنگجویان با دیدگاههای نئونازی و ناسیونالیستی افراطی استقبال میکند. یکی از این نمونهها ادغام هنگ بدنام آزوف در گارد ملی اوکراین بوده است.
روسیه علیه تروریست در اوکراین می جنگد
ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه همواره گفته که نازیزدایی اوکراین یکی از دلایلی اصلی بود که روسیه سرانجام تصمیم گرفت عملیات نظامی در اوکراین را اواخر فوریه ۲۰۲۲ آغاز کند.
باوجود رد کردن پی در پی اوکراین اما ادعای روسیه پس از گذشت یکسال با انتشار تصاویری از فرماندهان اوکراین تایید شد. تصاویری که نشان از حضور نیروهای گروه های تروریستی مانند داعش در اوکراین دراد. نکته ای که بسیاری از اروپایی ها را دچار نگرانی کرده است و مردم به بعد از جنگ اوکراین فکر می کنند که این نیروهای تروریستی قرار است در اروپا حضور داشته باشند و امنیت را بر هم بزنند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس مجموعه تصاویر و یک ویدئو که ظاهرا چند جنگجوی کییف در خط مقدم در منطقه دونتسک را نشان میدهد، منتشر کرد. در یکی از این تصاویر، یک نظامی که این خبرگزاری آمریکایی او را فرمانده یک واحد اوکراینی به نام کورت معرفی کرده، با نشان داعش روی بازوی چپش دیده میشود.
خبرگزاری روسی راشاتودی در اینباره نوشت: این اولینبار نیست که نیروهای نظامی و شبهنظامی کییف با نشانهای افراطی و خالکوبی نازی دیده میشوند. طبق این گزارش، این افراد اغلب شخصاً با ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین مرتبط بودهاند. اوایل این هفته او چند عکس از سربازان کییف را در اینستاگرام خود منتشر کرد که در یکی از آنها نماد نازی روی بازوی یک نظامی دیده میشود.
اما این جنگ علاوه بر روسیه و اوکراین برای سایر مناطق جهان و از جمله اروپا نیز ارمغان جنگ، بحران انرژی و اقتصادی بوده است. جنگی که اگر برای اوکراین ویرانی و برای اروپا بحران اقتصادی و آشفتگی سیاسی به بار آورده برای آمریکا سود سرشار سیاسی و اقتصادی به همراه داشته است.
سود آمریکا از جنگ اوکراین
همراه با فروش گرانتر گاز به اروپا، کمپانیهای تسلیحاتی آمریکا نیز از این جنگ سود سرشاری به جیب میزنند. این کمپانیها مستقیما از هزاران موشک، پهپاد و سایر تسلیحات ارسالی به اوکراین پول دریافت نمیکنند، اما در طولانی مدت با تامین تسلیحات برای کشورهایی که مشتاق تقویت موضع دفاعی خود در برابر روسیه هستند، سود زیادی میبرند.خبرگزاری فرانسه در این باره گزارش مفصلی تهیه کرده و نوشته: «آمریکا نیز مانند دیگر کشورهای غربی به دنبال مسلح ساختن اوکراین با موشکهای دوشپرتاب استینگر و جاولین است. این تسلیحات از کمپانیهای لاکهید مارتین و ریتون هستند که چند صباحی قبل پول آنها را گرفتهاند.»
در گزارش جدید آژانس امنیت دفاعی آمریکا نیز میخوانیم: «این کشور در سال جاری میلادی بیش از 50 میلیارد دلار اسلحه فروخته است. » به گفته «جیمز هرش»، مدیر آژانس همکاری امنیت دفاعی آمریکا، انتظار میرود فروش تسلیحات در حدود سه سال آینده هم افزایش پیدا کند. گفته شده افزایش فروش بین سال مالی ۲۰۲۱ و سال مالی ۲۰۲۲ به دلیل عوامل متعددی از جمله افزایش تقاضا به خاطر جنگ اوکراین بوده است.
اروپا، بازنده بزرگ جنگ اوکراین
در کنار سود سرشار آمریکا از جنگ اوکراین، اروپا را شاید بتوان بازنده بزرگ این جنگ لقب داد. این روزها سراسر اروپا از فرانسه گرفته تا آلمان، انگلیس، ایتالیا، رومانی و جمهوری چک شاهد اعتراضات گسترده به بحرانی کنونی اقتصادی است. خبرگزاری «آسوشیتدپرس» با اشاره به این وضعیت نوشته است« اعتراضات مردمی به تورم در سراسر اروپا، آشفتگی سیاسی در اروپا به همراه داشته است. »
این خبرگزاری نوشته است: «اینک در سراسر اروپا، تورم فزاینده در پس موجی از اعتراضات و اعتصابات قرار دارد و بر نارضایتی فزاینده از هزینههای زندگی افزوده و موجب آشفتگی سیاسی در این قاره شده است. اروپاییها به دلیل جنگ روسیه در اوکراین شاهد افزایش قبضهای انرژی و قیمت مواد غذایی خود شدهاند.»اندیشکده «بروگل» در بروکسل نیز طی گزارشی اعلام کرده که علیرغم کاهش قیمت گاز طبیعی از سوی برخی دولتهای اروپایی برای خانوارهای اروپایی، این اقدام کافی به نظر نمیرسد.
اینک قیمت انرژی، تورم را در ۱۹ کشوری که از ارز یورو استفاده میکنند به ۹.۹ درصد رسانده و خرید کالاهای مورد نیاز را برای مردم دشوارتر کرده واینک برخی چارهای جز رفتن به خیابانها نمیبینند.موسسه مشاورهای «ورسیک ماپل کرافت» هم اعلام کرده که « پیامدهای جنگ در اوکراین به شدت خطر ناآرامیهای داخلی در اروپا را افزایش داده است. »
یکی از تحلیلگران این موسسه گفت، «هیچ راهحل سریعی برای بحران انرژی وجود ندارد و در هر صورت، به نظر میرسد تورم سال آینده بدتر از امسال باشد. اگر اروپا در زمستان امسال با اختلال غیرمنتظره در عرضه گاز مواجه شود، احتمالا افزایش بیشتر ناآرامیهای داخلی و بیثباتی دولتهای اروپایی را در برخواهد داشت.»
تظاهرات سراسری در اروپا
در سالگرد جنگ اوکراین پایتخت چند کشور اروپایی به صحنه اعتراضات مردمی به سیاستهای ناتو در گسترش جنگافروزی و تدوام جنگ اوکراین تبدیل شد.
دیروز هزاران نفر از مردم آلمان در اعتراض به اقدام برلین در تأمین سلاح برای اوکراین در جنگ با روسیه، تظاهرات برگزار کردند. سخنگوی پلیس آلمان گفت: هزاران نفر در اطراف دروازه نمادین براندنبورگ آلمان در مرکز برلین، دست به تظاهرات زدند. رویترز نوشت: این تظاهرات یک روز پس از سالگرد جنگ اوکراین همزمان با وعدههای غرب برای تزریق سلاحهای بیشتر به اوکراین و اعمال تحریمهای جدید علیه روسیه برگزار شد.
سازماندهندگان این تظاهرات گسترده از اولاف شولتس، صدراعظم آلمان خواستار توقف تحویل سلاح به اوکراین شدند. معترضان با خود پلاکاردهایی را حمل میکردند که روی آن نوشته شده بود باید هر چه زودتر با روسیه گفتوگو شود. همچنین در اسپانیا هم تعداد زیادی از مردم و گروههای ضدجنگ روز گذشته با برگزاری تظاهراتی گسترده علیه ناتو و ارسال تسلیحات به اوکراین شعار دادند.
در فرانسه هم مردم با ریختن به خیابانها علیه سران اتحادیه اروپا شعار دادند. معترضان علیه رئیسکمیسیون اروپا شعار «اورزولا خفه شو» سردادند. مردم فرانسه خواستار حمایت بیشتر نهادهای اروپا از مردم به جای تسلیح بیشتر اوکراین هستند. در فرانسه نیز شهروندان این کشور در پی فراخوانهای گسترده سیاستمداران و رهبران اتحادیههای کارگری برای برگزاری اعتصابات و تظاهرات گسترده و میلیونی، از ترس بروز دوباره بحران سوخت به سمت پمپ بنزینها هجوم آوردند.
هزاران انگلیسی هم در اعتراض به سیاستهای جنگطلبانه ناتو به عنوان عامل اصلی بروز و طولانی شدن جنگ اوکراین، روز گذشته در لندن دست به تظاهرات زدند. در این حرکت اعتراضی که با حضور شماری از نمایندگان مجلس انگلیس، سازمانهای ضدجنگ، نهادهای حقوقبشری و فعالان مدنی برگزار شد،
سرکوب معترضان در انگلیس
اعتراضات به جایی رسید که دولت انگلیس هم به عنوان مدعی پرچمداری حقوق بشر در مواجهه با اعتراضات فزاینده عمومی به اوضاع بغرنج اقتصادی و در شرایطی که نهادهای نظارتی نسبت به تشدید اوضاع مالی مردم در سال جدید میلادی هشدار میدهند، به وضع قوانین سختگیرانه و سرکوبگرانه متوسل شده است.
در همین راستا دولت محافظهکار «ریشی سوناک» بامداد دوشنبه اعلام کرد که قدرت پلیس انگلیس را برای مقابله با اعتراضات مدنی به گونهای افزایش داده است که این نهاد امنیتی بتواند پیش از بروز ناآرامی در سطح جامعه، وارد عمل شده و تحرکات اعتراضی را سرکوب کند. ادعای دولت برای وضع قوانین جدید، جلوگیری از اختلال در زندگی روزمره مردم عنوان شده و به این بهانه ادعا کرده است که طبق قوانین جدید پلیس نیازی به انتظار کشیدن برای بروز اختلال در سطح جامعه نخواهد داشت و میتواند اعتراضات را قبل از بروز هرج و مرج سرکوب کند.
در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای دفتر نخستوزیر انگلیس منتشر شد، آمده: «پلیس نیازی نخواهد داشت که مجموعهای از اعتراضات توسط یک گروه را به عنوان حوادث مستقل تلقی کند و میتواند تأثیر کلی آنها را در نظر بگیرد. به این ترتیب پلیس قادر خواهد بود تا با پویشهای طولانی مدتی که برای ایجاد اختلال در بازه زمانی چند روزه یا چند هفتهای طراحی شدهاند، برخورد کند».«ریشی سوناک» در این باره ادعا کرد که برگزاری اعتراضات مدنی یک حق مسلم و مطلق بشمار نمیرود و دولت اجازه نخواهد داد که تحرکات اعتراضی باعث اخلال در نظم زندگی مردم شود. وی مدعی شد که قوانین جدید به اعتراضات «مخرب» و «ویرانگر» پایان خواهد داد.
شکست تحریم روسیه
با این وجود در یکسال گذشته روسیه دچار تحریم های سنگینی از جانب کشورهای اروپایی و آمریکایی شد اما تحریم ها نتوانستند فشار چندانی به روسیه وارد کنند و کشورهای مختلف کم کم با دور زدن تحریم ها با روسیه ارتباط می گیرند. از سوی دیگر در بحبوحه بحران انرژی کشورهای اروپایی و کمبود نفت و گاز در این کشورها، مجارستان، از مخالفت خود با اعمال تحریمهای اتحادیه اروپا بر گاز روسیه خبر داد.«گرگلی گویاش» رئیسدفتر نخستوزیری مجارستان شامگاه شنبه در یک نشست خبری گفت، مجارستان به اتحادیه اروپا اجازه نخواهد داد که تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعمال کند.
به نوشته وبگاه «ریانووستی»، گویاش در اینباره توضیح داد: «ما به وتوی هرگونه تحریم اتحادیه اروپا که بر عرضه گاز روسیه تأثیر بگذارد، ادامه خواهیم داد»گویاش با بیان اینکه تحریمها علیه روسیه به حل بحران اوکراین کمک نمیکند بلکه به خود اروپاییها آسیب میرساند، از آمریکا و اتحادیه اروپا خواست در مذاکرات بین مسکو و کیف برای دستیابی به راهکار اوضاع شرکت کنند.