ماجرا این است که یارانه‌های پنهان آسیب‌های خاص خود را دارد که همه ما آنها را می‌دانیم اما حذف این یارانه‌ها هم می‌تواند آسیب‌های به مراتب سنگینی را متوجه جامعه کند.

علیرضا ملوندی در کانال تلگرامی اصولگرای مکتوبات درباره‌ی برنامه‌ی حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی نوشت:

چرا شخصا از حذف ارز ۴۲۰۰ می‌ترسم؟ و چرا این موضوع باید برای همه ما مهم باشد و سماجت‌آمیز پیگیر رفع شبهات‌مان باشیم؟

ماجرا این است که یارانه‌های پنهان آسیب‌های خاص خود را دارد که همه ما آنها را می‌دانیم اما حذف این یارانه‌ها هم می‌تواند آسیب‌های به مراتب سنگینی را متوجه جامعه کند.

برای درک این مساله خوب است که به تجربه تاریخی‌مان رجوع کنیم. در سال ۹۰ بخشی از یارانه‌های پنهان حذف شد و مبلغ ریالی اون به شکل مستقیم و مساوی به همه افراد جامعه رسید که عددی حدود ۴۱ دلار می‌شد. عددی به‌ویژه برای خانواده‌های پرجمعیت مبلغ قابل توجهی می‌شد و کمک‌خرج خوبی هم بود.

اما چه بر سر آن یارانه آمد؟ از ابتدا دولت وقت اعلام کرد مبلغ یارانه هر سال بناست محاسبه و بر اساس تورم به مردم پرداخت شود اما دقیقا از سال بعدی اجرای هدفمندی یارانه‌ها، مجلس جلوی افزایش یارانه‌ها را گرفت.

این مساله به کشاکش جدی بین مجلس و دولت بدل شد. مجلس معتقد بود دولت با افزایش یارانه‌ها قصد کار انتخاباتی دارد و در نهایت موفق شد مانع از افزایش یارانه‌ها شود و در همان سال ۹۲ یعنی فقط با گذشت دو سال از هدفمندی یارانه‌ها، یارانه نقدی تقریبا به ۱۵ دلار سقوط کرد.

در سال ۹۲ و با روی کار آمدن دولت جدید، دولت اعلام کرد اصلا پرداخت یارانه برای ما مایه عزا و عذاب است و حتی یک رفراندوم غیررسمی یارانه‌ای هم برگزار کرد که حدود ۹۹ درصد مردم گفتن ما یارانه می‌خواهیم با این حال دولت به شیوه‌ها و بهانه‌های مختلف، از تعداد یارانه‌بگیران کم کرد اما مبلغ یارانه دست نخورد تا جایی که در سال ۱۴۰۰ و با رفتن روحانی، یارانه نقدی تنها بعد از ۹ سال به حدود ۱.۵ دلار رسید.

دولت و بخش عمده‌ای از رسانه‌ها طی این سال‌ها یک کار تبلیغاتی مستمر هم کردند و یارانه را که قبل از نقدی شدن جزو حقوق طبیعی مردم دانسته می‌شد با #صدقه مساوی کردند.

این روزها که صحبت از حذف یارانه کالاهای اساسی و نقدی کردن آن زیاد شنیده می‌شود، عدد ۴۵۰ هزار تومان به‌عنوان یارانه جبرانی نقدی شنیده می‌شود. مبلغی که با دلار امروز از نصف یارانه سال ۹۱ هم کمتر است، مبلغی حدود ۱۶ دلار.

در حالی که بناست علاوه بر آن مواردی که در سال ۹۱ یارانه‌شان حذف شد، یارانه غیرمستقیم مهم‌ترین بخش زندگی مردم یعنی کالاهای اساسی تقریبا حذف شود. نکته مهم اینجاست که توان اقتصادی مردم به نسبت سال ۹۱ به دلیل تحمل ضربات سنگین اقتصادی به شدت کم شده و میلیون‌ها نفر زیر خط فقرند.

موضوع مهم دیگری که باید به آن دقت نحوه محاسبه یارانه نقدی است. مردم باید بدانند با چه فرمول و متدی یارانه‌ها محاسبه می‌شوند و بناست واقعا آسیب‌های یارانه پنهان رفع شود نه اینکه دولت به این بهانه، درآمدزایی کند.

یکی دیگر از خاطرات جمعی ما موضوع افزایش قیمت بنزین در آبان خون‌بار ۹۸ است. مسئولین در آن ایام سیاه گفتند این افزایش قیمت باعث تورم در سایر کالاها نخواهد شد اما چیزی که همه دیدیم نشان داد چقدر حرف مسئولین درست بود.

پشتوانه مردمی به شدت متزلزل دولت نوپای رئیسی به واسطه انتخابات ۱۴۰۰، یکی از مسائل مهم دیگری است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. دولت در شرایطی می‌خواهد چنین جراحی سنگینی را انجام دهد که حداقل نیمی از مردم کشور با صندوق رای و طبیعتا دولت برآمده از آن قهر کردند و جلب اعتماد آنها برای انجام این جراحی به شدت مهم است.

در نهایت اگر بناست یارانه‌های پنهان حذف و یارانه نقدی به مردم داده شود رعایت چند نکته ضروری است:
۱- شفاف‌سازی نحوه محاسبه یارانه نقدی
۲- دولت عمیقا شیرفهم شود که به عنوان وکیل مردم در حال بازتوزیع تنها بخشی از حقوق آنان است و در نقش یک صدقه‌دهنده خیر فرو نرود.
۳- دولت و مجلس تضمین قانونی شفاف بدهند که به‌وسیله تورم، یارانه را کم نخواهند کرد.