مدتی است که همه از تغییرات اقلیم حرف می‌زنند و در ایران همه ما شنونده‌ایم. ممکن است بفرمایید به ما چه؟
استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر: ما که به محیط‌زیست در مقایسه با آمریکا، چین، هند، اروپا و روسیه صدمه‌ای نمی‌زنیم، البته حرف درستی هم هست ولی نباید از عوارض ومشکلاتی که بقیه برای کشورمان درست می‌کنند غافل باشیم درحالی که تغییرات آب وهوایی و در یک کلام در اقلیم، که سالها اروپا و امروز چین و هند و روسیه درست کرده‌اند جدی است. اخیراً آمریکا و غرب زیرگوشمان یعنی امارات و عربستان دارد تغییرات اقلیمی جدی درست می‌کند که اثراتش به کشور ما هم میرسد.
نمی‌خواهم بگویم هر اتفاق بدی که برای کشورمان می‌افتد تقصیر آمریکا، چین، اروپا یا روسیه است ولی خودتان با مراجعه به آمار وآنچه با چشم خود در سی سال گذشته دیده‌اید قضاوت کنید و اتفاقاً این ضربه‌ایست که امروز دارد به کشورمان میخورد و اثر خود را در ده سال آینده نشان خواهد داد (همانطور که در سی سال گذشته هم اثر خود را نشان داد). همه شاهدیم آب وهوا در کشورمان در سی سال گذشته خیلی فرق کرده‌است و ما داریم علاوه بر اشکالات خود، تاوان تصمیمات ناجور همسایگان خود به ویژه در حاشیه خلیج فارس را نیز می‌پردازیم.
هم دولتمردان ما پرداختن به مسئله اقلیم و تغییرات اقلیمی را دست کم گرفته و هم دنیای بی‌انصاف دارد، عوارض و مشکلاتی را که برای محیط‌زیست درست کرده و می‌کند را برای ما هم به ارمغان می‌آورد.
اروپا با دادن صنایع فولادی که میخواست از دست آن‌ها راحت شود و خودرو عقب‌مانده و مخرب محیط‌زیست، کشور مارا نیز از آلودگی بی‌بهره نگذاشت.
خوبست یادآوری نمایم عوارض تخریب‌گر که محیط‌زیست را آلوده کرده و می‌کنند را به پای ما هم می‌نویسند، چطور؟
1- در جهان با 5/1 تا 2 درجه سانتیگراد افزایش حرارت تا سال 2035 (14سال آینده) روبرو هستیم که فاجعه است.
این 5/1 تا 2 درجه در حرارت کره زمین در 14 سال آینده، جنگل‌هایی هم که نداریم یا توسط بی‌انصاف‌ها تخریب می‌شود را می‌توانند به مولد اکسید کربن تبدیل کرده، پدیده‌های جدی متعدد را به همراه داشته باشند.
خوبست برای اشاره به آمارهایی هم که در کنفرانس گلاسکو ارائه شد اشاره کنم.
1-آمریکا بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است.
2- اروپا، روزی بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای بود ولی امروز اکثر کارخانه‌های فولادسازی خود را به کشورهای دیگر مثل ما منتقل کرده‌اند (ذوب آهن اصفهان- فولاد مبارکه و…) و کشورمان را به دلیل جانمایی نامناسب آلوده کرده‌اند و آب را بر روی مردم اصفهان، یزد و…بسته‌اند.
3- چین براساس آنچه در این کنفرانس گفته شد، سی درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید کرده‌است و همه به چشم خود دیدند که در نشست جهانی گلاسکو، مثل آمریکا و هند با تعطیل یا کم کردن نیروگاههای زغال سنگی مخالفت کرد.
4- کشورهای غربی و مخصوصاً آمریکا در کنار خلیج فارس در دبی پارکینگ هواپیما و پروازهای فراوان هوایی راه انداخته‌اند که دشمن جدی محیط‌زیست است. یعنی کشور ما دارد عوارض صنعتی شدن غیرضروری امارات را می‌پردازد.
چرا که مثلا براساس آمارهای جهانی سفرهای هوایی در تغییرات اقلیم تا امروز، نقش ویژه داشته است و در هر یک ساعت پرواز هوایی حدود 1000تا 1200 کیلوگرم گاز کربنیک تولید می‌شود و هر نشست و برخاست یک هواپیما میتواند به این مقدار هم بیفزاید.
آیا همسایه ما یعنی امارات (دبی) می‌داند که برای فرزندان خود و همسایه‌ها چه مصیبتی را می‌آفریند؟
5- امروز در دنیا مهمترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای (گازکربنیک) عبارتند از
آمریکا؛ حدود سی درصد
چین؛ حدود سی درصد
هند؛ بین 15تا 20 درصد
اروپا؛ عدد دقیق معلوم نیست
روسیه؛ عدد دقیق معلوم نیست
درحالی که ایران حداکثر5/1 درصد گازهای گلخانه‌ای را تولید کرده که با بقیه اصلاً قابل مقایسه نیست.
اگرچه تا امروز ایران سهم ناچیزی در تولید گازهای گلخانه‌ای داشته ولی باید مواظب بود. در نشست گلاسکو که درحال برگزاری است هم دیدند و شنیدند که آمریکا-چین و حتی هند به تعهدات مکتوب خود عمل نکردند و از امضاء سندی در خصوص پایان دادن به کار همه یا بخشی از نیروگاههای زغال سنگی خود امتناع کردند. حتی به استناد مدارکی که در این نشست هم به گوشه‌هایی از آن پرداخته شد، غرب علیرغم پیمان “کیوتو” که سی سال قبل تصویب شد، سعی کرد با خرج کردن پول زیاد و دادن آمارهای غیرواقعی مشکل تولید گازکربنیک را جدی جلوه ندهد و نگذارد، افکار عمومی جهان از آن مطلع شود، کما اینکه هنوز هم آمار درستی ارائه نمی‌کند.
خوبست نیم نگاهی نیز به کشورمان داشته باشیم و اعلام کنیم برنامه‌ریزی آب و انرژی هم در کشور دچار مشکل است.
اما صنایع و به ویژه صنعت انرژی، صنعت خودرو با چراغ چشمک‌زن زرد روبه‌روست که هر آن ممکن است قرمز شود.
اگر غافل شویم در بیست سال آینده ایران به کویری خشک تبدیل خواهدشد.
1- صنعت انرژی
بدون تعارف سوخت بیش از 80 درصد نیروگاههای کشورمان از انرژی فسیلی (نفت و گاز) تامین می‌شود که این خطر بزرگی است و به دلیل ارزان بودن قیمت سوخت نیروگاه‌ها، سراغ نیروگاههای اتمی، بادی و خورشیدی نرفته ایم.
حتی هیچ گونه سرمایه‌گذاری برای صنعت (گداخت) یعنی آنچه خورشید برای کره زمین می‌کند و پاک‌ترین انرژی را مجاناً به همه تقدیم میدارد، نداشته‌ایم و اصلاً به فکر آن هم نیستیم درحالی که همه دنیا می‌گویند با راه افتادن اولین نیروگاه گداخت روی این کره خاکی نصف مشکل محیط‌زیست حل می‌شود.
اگرچه خیلی دیر شده است ولی لازم است مدل نیروگاههای خود را عوض کرده، دنبال نیروگاه اتمی باشیم. دنبال نیروگاههای خورشیدی و بادی برویم و از همه مهم‌تر از صنعت “گداخت” غافل نباشیم.
2- صنایع
خیلی از صنایع وبالاتر ازهمه صنایع خودرو درکشورمان نیاز به بازنگری جدی دارد.گویا به خواب رفته‌ایم و مجلس شورای اسلامی هم اولویتهای دیگری دارد.
چرا ما باید آلوده‌ترین اتومبیل‌های دنیا را در کشورمان سرهم کرده، گازکربنیک تولید و محیط‌زیست ایران را به ویرانی بکشانیم؟ چرا باید گازوئیل و بنزین را در خودرو‌ها سوزانده و آن هم با کهنه‌ترین تکنولوژی و اتومبیل‌هایی که در غرب اجازه تولید به آن‌ها داده نمی‌شود را در کشور بسازیم؟
به طور خلاصه باید گفت:
الف- نظام سیاست‌گذاری در امر انرژی در ایران کمتر دانش تخصصی خود را نشان می‌دهد که باید هرچه زودتر چاره شده، اقتصاد انرژی از نفت به سوی “انرژی‌های تجدیدپذیر” سوق پیدا کند.
ب- مجلس شورای اسلامی باید تا دیر نشده، به داد صنعت آب و انرژی برسد.
ج- وقت آن است که تا دیر نشده، صنعت گداخت را جدی بگیریم.
د- اگر می‌خواهیم جلوی افزایش ریزگردها، بی‌آبی و گرمای محیط‌زیست را در کشورمان بگیریم، باید در استفاده از انواع انرژی گامهای بلندتری برداریم.
رضا امرالهی
منبع: بولتن نیوز
