«جالب است که می بینیم از وقتی سعودی ها در حوزه جذب ستارگان دنیای ورزش فعال شده اند، از این کشور در عرصه بین المللی، چه از تریبون های رسمی و چه از سوی افکار عمومی در اقصی نقاط جهان، بیشتر صحبت می شود. مساله ای که کاملا در راستای چشم اندازهای طراحی شده از سوی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی با محوریت ارائه تصویری متفاوت از این کشور به افکار عمومی بین المللی قرار دارد.»
به تازگی، کاروان تیم فوتبال النصر عربستان جهت دیدار با پرسپولیس ایران در چهارچوب رقابت‌های جام باشگاه های آسیا، وارد تهران شده است. در این میان، حضور “کریستیانو رونالدو” در ایران، بسیاری از علاقه مندان به فوتبال و ورزش در کشورمان را به وجد آورده است.
در این راستا، تصاویر مختلفی از حضور گسترده علاقه‌مندان به این ستاره پرتغالیِ جهان فوتبال چه در فرودگاه امام خمینی(ره) و چه در مقابل هتل محل اقامت تیم فوتبال النصر عربستان در تهران منتشر شده است. معادله‌ای که جدای از پیام های خاص خود در جهان ورزش، از پیام های معناداری در حوزه های راهبردی و به ویژه سوگیریهای جدید در سیاست خارجی عربستان سعودی نیز حکایت دارد. سعودی ها در مدت اخیر تمرکز ویژه‌ای را بر “توریسم ورزشی” و جذب چهره های مطرح جهان ورزش به عربستان سعودی معطوف کرده اند.
در این راستا، چندی پیش خبرِ حضور “لبرون جیمز”، فوق ستاره جهان بسکتبال نیز در عربستان سعودی منتشر شد و البته که اخبار دیگری هم در مورد بلندپروازی های عربستان در سایر رشته های ورزشی نظیر مسابقات فرمول یک و یا ورزش هایی همچون گلف و حتی اسکی و تنیس نیز به گوش می رسد. در این چهارچوب، یک سوال عمده و محوری مطرح می شود: عمده اهدافی را که سعودی ها از جذب ستارگان جهان ورزش نظیر کریستیانو رونالدو به عربستان دنبال می کنند، چیست؟
1: عربستان و تلاش جهت جلب توجه بین المللی
نخستین هدف سعودی ها از جذب ستارگان جهان ورزش نظیر رونالدو به عربستان، جلب توجه فراگیر و گسترده بین المللی است. در چهارچوب این سناریو، عربستان سعی دارد تصویری پُر زرق و برق و جذاب را از خود به ویژه در میان نسل های جوان کشورهای اقصی نقاط جهان ایجاد کند و قدرت نرمِ خود را در عرصه بین المللی تا جای ممکن تقویت کند.
در این رابطه جالب است که می بینیم از وقتی سعودی ها در حوزه جذب ستارگان دنیای ورزش فعال شده اند، از این کشور در عرصه بین المللی چه از تریبون های رسمی و چه از سوی افکار عمومی مردم اقصی نقاط جهان، بیشتر صحبت می شود. مساله ای که کاملا در راستای چشم اندازهای طراحی شده از سوی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی با محوریت ارائه تصویری متفاوت از عربستان به افکار عمومی بین المللی قرار دارد.
2: عربستان و سودای برندسازی جهانی از خود
اینکه می بینیم اکنون کودکان و نوجوانان و جوانان در برخی کشورهای جهان اقدام به پوشیدن لباس های تیم های عربستانی نظیر النصر می کنند، رویدادی کاملا معنادار است. اینکه می بینیم این طیف ها در کشورمان با ورود کریستیانو رونالدو و دیگر ورزشکاران مطرح جهان فوتبال هیجان زده می شوند، حتما با اهداف و معانی راهبردی قابل ملاحظه ای همراه است. در این چهارچوب، عربستان سعودی در چهارچوب چشم انداز 2030 محمد بن سلمان ولیعهد این کشور، تلاش های زیادی را در دستورکار قرار داده تا برَند خود در عرصه بین المللی را تا جای ممکن مطرح ساخته و پرزرق و برق سازد.
در این چهارچوب، شخصِ بن سلمان به صورت خاص سعی دارد تا خود را به عنوان نمادِ مدرنیزاسیون در کشورش معرفی کند و اینکه توجهات بین المللی را به سمت عربستان جلب کند و یا از کشورش برَندسازی کند، پیش‌زمینه‌های تحقق یکچنین دستورکاری هستند. برندسازی که به ویژه در حوزه منطقه ای(در خاورمیانه)، سعی دارد تا تصویری متمایز را از سعودی ها نزد ملت های منطقه ایجاد کند و به طور خاص، فاصله عربستان با طیف مخالفان و منتقدانش در کشورهای منطقه به ویژه از حیث جایگاه و موقعیت منطقه ای و بین المللی را تا جای ممکن افزایش دهد.
3: عربستان و دغدغه سفیدشویی!
در نهایت باید گفت که سعودی ها با جذب ستارگان جهان ورزش و جلب توجعات گسترده بین المللی نظیر آنچه در شرایط کنونی در جریان سفر تیم النصر عربستان به ایران و استقبال فوتبال دوستان ایرانی از کریستیانو رونالدو شاهد هستیم، جدای از اینکه بر آن هستند تا تصویری مدرن و پرزرق و برق و جذاب را از خود ارائه کنند، به طور جدی سعی دارند تا روی نقاط تاریک حکمرانی خود نظیر پرونده های مختلف نقض حقوق بشر از سوی عربستان چه در داخل این کشور و چه در عرصه منطقه ای نظیر عملکرد سعودی ها در قالب جنگ یمن، سرپوش بگذارند.
به بیان ساده تر، هر چه سعودی ها تصویری پرزرق برق تر را از خود در قالب هایی نظیر توریسم ورزشی نشان دهند، انتظار دارند جنبه های تاریک حکمرانی آنها به محاق رود و نزد افکار عمومی بین المللی کمرنگ تر شود. موضوعی که کاملا در راستای اهداف راهبردی و بلند مدت سعودی ها است.
