«امید به زندگی»، یا به عبارت دقیق‌تر «میانگین طول عمر»، یکی از شاخص‌های سنجش پیشرفت یا عقب‌ماندگی کشورها محسوب می‌شود که رابطه‌ی مستقیمی با شرایط زندگی افراد جامعه، به‌ویژه در حوزه‌ی بهداشت و درمان، دارد[۱]. این شاخص طی سال‌های گذشته در آمریکا روبه‌کاهش گذاشته است. به گونه‌ای که «مرکز ملی آمار سلامت» وابسته به «مرکز کنترل و پیش‌گیری از بیماری» دولت آمریکا ماه آگوست سال گذشته‌ی میلادی (۲۰۲۲) طی گزارشی تحت عنوان «تخمین‌های موقت میانگین طول عمر برای سال ۲۰۲۱[۲]» اذعان می‌کند که سال ۲۰۲۱ دومین سال پیاپی بود که امید به زندگی در آمریکا کاهش چشم‌گیری را تجربه کرد[۳].
طبق آمارهای این گزارش، امید به زندگی در آمریکا بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ معادل ۱/۸ سال کاهش پیدا کرد و از ۷۸/۸ سال به ۷۷ سال رسید[۴]. این رقم طی یک سال بعد نیز دست‌کم ۰/۶ سال دیگر کاهش پیدا کرد و به ۷۶/۴ سال در سال ۲۰۲۱ رسید. این میزان کاهش از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۱ بیش‌ترین کاهش امید به زندگی در آمریکا از دوره‌ی مشابهی بین سال‌های ۱۹۲۱ تا ۱۹۲۳، یعنی حدود یک قرن پیش، است. در نتیجه‌ی این کاهش، امید به زندگی در آمریکا اکنون به سطحی معادل سال ۱۹۹۶ بازگشته است.
عوامل اصلی مرگ‌ومیر در آمریکا در سال ۲۰۲۱، بیماری قلبی، سرطان، و کووید-۱۹ بودند. (+)
کارشناسان یکی از دلایل عمده‌ی کاهش میانگین طول عمر آمریکایی‌ها از سال ۲۰۱۹ به این سو را همه‌گیری کووید-۱۹ می‌دانند[۵]. ۷۴ درصد (حدود سه‌چهارم) از کاهش امید به زندگی بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، و ۵۰ درصد از کاهش میانگین طول عمر آمریکایی‌ها بین سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در نتیجه‌ی شیوع گسترده‌ی ویروس کرونا و مرگ‌ومیر در اثر ابتلا به کووید-۱۹ در آمریکا بود. ایالات متحده که اولین کشوری بود که از واکسن کووید-۱۹ رونمایی کرد، تا الآن که این گزارش نوشته می‌شود، بیش از ۱۰۳ میلیون (به عبارت دقیق‌تر، ۱۰۳,۰۴۸,۸۸۵) مبتلا به این بیماری و بیش از یک میلیون (۱,۱۲۰,۸۰۴) مورد فوت در اثر ابتلا به کووید-۱۹ داشته است.
یکی از تصاویری که در ابتدای بحران شیوع کرونا در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و گفته می‌شد نصب قفل‌های رمزدار روی شوینده‌های بهداشتی در فروشگاهی در سان‌فرانسیسکوی آمریکا پس از هجوم مردم و سرقت از فروشگاه‌های بزرگ این کشور را نشان می‌دهد. آمریکا یکی از بدترین کشورها در مدیریت بحران کرونا بود و امروز نیز با فاصله از کشورهای دیگر، بیش‌ترین آمار مرگ‌ومیر در اثر ابتلا به کووید-۱۹ را دارد. (+)
اندیشکده‌ی آمریکایی «شورای روابط خارجی» در همین‌باره می‌نویسد: «ایالات متحده با وجود این‌که یکی از کشورهایی است که بیش‌ترین هزینه را در حوزه‌ی درمان می‌کند، اما با همتایانش در زمینه‌ی امید به زندگی فاصله‌ی زیادی دارد. این کشور در میان اعضای سازمان همکاری و توسعه‌ی اقتصادی، متشکل از ده‌ها کشور که اکثراً درآمد بالایی دارند، کاملاً در نیمه‌ی پایینی از این نظر قرار می‌گیرد[۶].» آمریکا با ۶۳,۰۲۸ دلار تولید ناخالص داخلی سرانه، با میانگین طول عمر ۷۷ سال، هم‌ردیف اسلواکی قرار می‌گیرد که تولید ناخالص داخلی سرانه‌اش تنها ۱۹,۲۶۷ دلار است.
این در حالی است که بسیاری از کشورها، از کاستاریکا (با تولید ناخالص داخلی سرانه‌ی کم‌تر از ۱۲/۵ هزار دلار) و شیلی (کم‌تر از ۱۳/۵ هزار دلار) گرفته تا استونی (حدود ۲۳ هزار دلار) و اسلوونی (کم‌تر از ۲۵/۵ هزار دلار) با وجود تولید ناخالص داخلی سرانه‌ی کم‌تر از آمریکا، همگی در نمودار امید به زندگی بالاتر از این کشور قرار می‌گیرند. دو کشوری که در میان اعضای سازمان همکاری و توسعه‌ی اقتصادی تولید ناخالص داخلی سرانه‌ی نزدیک به آمریکا دارند، دانمارک (حدود ۶۱ هزار دلار) نروژ (کم‌تر از ۶۷/۵ هزار دلار) هستند که شهروندان آن‌ها به ترتیب میانگین طول عمر ۸۱/۶ سال و ۸۳/۳ سال دارند. لازم به ذکر است که در میان اعضای این سازمان، بیش‌ترین امید به زندگی با ۸۴/۷ سال متعلق به ژاپن است که تولید ناخالص داخلی‌اش به ازای هر نفر جمعیت، ۳۹,۹۱۸ دلار است.
چینش اعضای «سازمان همکاری و توسعه‌ی اقتصادی» با توجه به تولید ناخالص داخلی سرانه (محور افقی، بر حسب دلار) و میانگین طول عمر (محور عمودی، بر حسب سال). ایالات متحده (نقطه‌ای که با بقیه فاصله‌ی زیادی دارد) با وجود تولید ناخالص داخلی سرانه‌ی بالا، در نیمه‌ی پایینی نمودار از نظر میانگین طول عمر قرار گرفته است. (+)
به علاوه، اندیشکده‌ی شورای روابط خارجی به نقل از تحقیقات انجام‌شده می‌نویسد: «همزمان که جهان نحوه‌ی مبارزه‌ی بهتر با کووید-۱۹ را یاد می‌گیرد، بر خلاف آمریکا، سایر کشورهای پردرآمد شروع به جبران کاهش نرخ امید به زندگی خود کرده‌اند[۷]. کشورهایی که در حوزه‌ی واکسیناسیون بسیار موفق عمل کرده‌اند و تمایل عمومی به اتخاذ سایر تهمیدات پیش‌گیرانه در آن‌ها بیش‌تر بوده[۸]، عموماً در این حوزه بهتر عمل کرده‌اند. آمریکا به‌رغم ساخت چندین واکسن پیشروی کووید-۱۹ و تأمین ذخیره‌ی فراوانی از آن‌ها، از نظر درصد افرادِ کاملاً واکسینه در برابر این بیماری، در میان اعضای سازمان همکاری و توسعه‌ی اقتصادی در رتبه‌های انتهایی قرار دارد[۹].»
اگرچه به‌راحتی می‌توان کاهش امید به زندگی طی سال‌های اخیر در آمریکا را به کووید-۱۹ ربط داد، و اعداد و ارقام نیز کم‌وبیش این نظریه را اثبات می‌کنند (آمریکا با بیش از یک میلیون کشته، با فاصله، بیش‌ترین تعداد فوتی در اثر ابتلا به کووید-۱۹ را در جهان دارد[۱۰])، اما اندیشکده‌ی شورای روابط خارجی یادآور می‌شود که کاهش امید به زندگی در آمریکا نه منحصر به دو سال اخیر است و نه صرفاً به خاطر شیوع کرونا، بلکه در حقیقت از سال ۲۰۱۵ آغاز شده و «دلایل عمده‌ی آن عبارتند از شیوع مواد مخدر و سپس همه‌گیری کووید-۱۹.»
نمودار تغییر میانگین طول عمر در میان زنان (آبی تیره)، مردان (سبز) و کل جمعیت در آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱. کاهش شدید این شاخص بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ کاملاً مشهور است، اما این کاهش در حقیقت از سال ۲۰۱۵ آغاز شد. (+)
این اندیشکده به نقل از گزارش مرکز ملی آمار سلامت خاطرنشان می‌کند که افزایش مرگ‌ومیر در آمریکا طی سال‌های اخیر علاوه بر کووید-۱۹ در نتیجه‌ی افزایش «مرگ ناخواسته» (در مقابل قتل و خودکشی)، بیماری قلبی، چاقی مفرط، و دیابت بوده است؛ اگرچه کووید-۱۹ این عوامل را تشدید کرده است.
به عنوان نمونه، مصرف مواد مخدر در آمریکا در نتیجه‌ی شیوع کووید-۱۹ تشدید شده و بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت به علاوه‌ی مشکلات زیرساختی در نظام سلامت و درمان آمریکا نیز موجب شده تا کووید-۱۹ بیش از هر کشور دیگری از میان شهروندان آمریکایی قربانی بگیرد. اوردوز با مواد مخدر[۱۱] را اصلی‌ترین عامل افزایش «مرگ ناخواسته» در آمریکا می‌دانند[۱۲]. جدیدترین آمارهای مرکز ملی آمار سلامت نشان می‌دهد فقط طی دوره‌ی یک‌ساله‌ی منتهی به ماه می سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۰۹ هزار نفر در آمریکا در نتیجه‌ی اوردوز با مواد مخدر جان خود را از دست داده‌اند[۱۳]. به این عوامل باید افزایش خودکشی و بیماری‌های کبدی ناشی از مصرف الکل را نیز اضافه کرد[۱۴].
با وجود آن‌چه که گفته شد، کاهش میانگین طول عمر آمریکایی‌ها عوامل دیگری نیز دارد. طبیعتاً یکی از عوامل کاهش این شاخص، فوت آمریکایی‌ها در سنین بسیار پایین‌تر از سن طبیعی و حتی میانگین طول عمر در این کشور است. در همین‌باره باید اشاره کرد که سال ۲۰۲۰ میلادی، تیراندازی با سلاح، با پشت سر گذاشتن تصادف‌های رانندگی، به عامل شماره‌ی یک مرگ کودکان در آمریکا تبدیل شد[۱۵]. بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، مرگ در اثر تیراندازی به سلاح گرم در آمریکا به طور متوسط ۱۳/۵ درصد افزایش داشت؛ در حالی که این افزایش برای بازه‌ی سنی ۱ تا ۱۹ سال، ۳۰ درصد بود. مشرق پیش از این در گزارشی توضیح داده است که چگونه فقط در سال ۲۰۲۲ بیش از ۶۰۰۰ کودک زیر ۱۷ سال در آمریکا در نتیجه‌ی تیراندازی با سلاح پرپر شدند.
