این حمله فالس فلگ نیست و یک حمله واقعی بود. یک فرهنگ خشونتی در آمریکا وجود دارد که پدیده جدیدی نیست. حمله به رئیس جمهور در آمریکا دو مورد در قرن 19 میلادی وجود داشت که یک مورد مشهور آن ترور آقای لینکولن بود که کشته شد و چند مورد هم در قرن بیستم بود.
ترور دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا و نامزد شصتمین انتخابات ریاست جمهوری این کشور در حالی رقم خورد که وی در اکثر نظرسنجیها از رقیب اصلی خود جلو بود. پس از ترور ترامپ در میتینگ انتخاباتی در شهر باتلر ایالت پنسیلوانیا سوالات بسیاری در مورد سرنوشت انتخابات مطرح شده است. اکنون رجانیوز در گفتگو با دکتر فواد ایزدی، کارشناس مسائل آمریکا به بررسی تاثیرات این حادثه بر روند انتخابات آمریکا پرداخته است.
مشروح این گفتوگو بدین شرح است:
آقای دکتر به نظر شما احتمال اینکه ترور ترامپ در شهر باتلر یک حمله فالس فلگ باشد چقدر است؟ برخی این گمانهزنی را دارند که سرویس مخفی آمریکا در حمله به ترامپ کوتاهی کرده است و برخی دیگر این حمله را ازپیشطراحیشده میدانند. به نظر شما این احتمالات چقدر جدی است؟
خیر این حمله فالس فلگ نیست و یک حمله واقعی بود. یک فرهنگ خشونتی در آمریکا وجود دارد که پدیده جدیدی نیست. حمله به رئیسجمهور در آمریکا دو مورد در قرن ۱۹ میلادی وجود داشت که یک مورد مشهور آن ترور آقای لینکلن بود که کشته شد و چند مورد هم در قرن بیستم بود که در یک مورد آن سال ۱۹۶۳ آقای کندی کشته شد و پس از آن در سال ۱۹۶۸ برادر وی که نامزد ریاستجمهوری بود و پیشتاز انتخابات بود نیز ترور شد و اگر این اتفاق نیفتاده بود بهاحتمال زیاد رئیسجمهور بعدی او بود. مورد بعدی نیز ترور آقای ریگان در سال ۱۹۸۱ است؛ بنابراین یک فرهنگ خشونتی در آمریکا وجود دارد. ما چند وقت قبل شاهد یک نظرسنجی در آمریکا بودیم که طبق نتایج آن حدود ۸۰ درصد از مردم آمریکا مسیر فعلی کشور آمریکا مسیر صحیحی نیست و حدود ۲۰ درصد از مردم آمریکا معتقد بودند که برای اصلاح این مسیر غلط استفاده از خشونت مجاز است. آنها معتقد بودند که راه دیگری برای اصلاح این مسیر باقی نمانده و ابزارهای صلحآمیز کافی نیست و بایستی از خشونت استفاده شود؛ بنابراین بعید نیست که از بین این ۲۰ درصد از جامعه آمریکا که حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر را شامل میشود یک نفر دست به خشونت بزند.
ادبیات ماههای اخیر در آمریکا مخصوصاً در مناظرات انتخاباتی بسیار تند شده است و دو حزب بسیار تندوتیز با یکدیگر صحبت میکنند. دموکراتها رئیسجمهور شدن ترامپ را مساوی با نابودی و پایان آمریکا میدانند و جمهوریخواهان نیز ادبیاتی مشابه را در دستور کار قرار دادهاند. جو کشور بسیار دوقطبی است و اینها نشانه افول آمریکاست. کشوری که مردم آن اینگونه فکر کنند و احزابش اینگونه عمل کنند رو به افول است و امروزه در دنیا کمتر کسی ساختار سیاسی در آمریکا را مناسب نمیداند. این وضعیت در اصل وضعیت طبیعی کشوری مثل آمریکاست که نمیداند چگونه باید وارد دنیای جدید شود و در حال حاضر تغییرات و نظم جدیدی در دنیا در حال شکلگرفتن است و آمریکا ناتوان از این است که خود را از حالت قبلی به حالت جدید تغییر دهد و این تنشها و درگیریها طبیعی است؛ بنابراین این حمله تروریستی فالس فلگ نیست و واقعی بوده و اینکه سرویس مخفی آمریکا که مسئولیت حفاظت از نامزدهای ریاستجمهوری را بر عهده دارد، در وظیفه خود کوتاهی کرده نیز از نشانههای افول قدرت آمریکاست. بههرحال زمانی این سرویسها توانایی بیشتری داشتند و مرد ۲۰ سالهای که این ترور را انجام داد فرد ماهری نیز نبوده و بااینوجود تنها چندسانتی متر تا متلاشیشدن مغز ترامپ فاصله بود. ترور ترامپ شکست بزرگ اطلاعاتی برای سرویس مخفی آمریکا بهحساب میآید و هم اکنون در رسانههای آمریکا این سؤال مطرح هست که چرا سرویس مخفی نتوانست وظیفه خود را بهدرستی انجام دهد. حمله نیز ازپیشطراحیشده بوده و قطعاً مهاجم از قبل برای ترور ترامپ برنامهریزی داشته؛ اما مسئلهای که در ادامه ممکن است رخ دهد مرتبط کردن مهاجم به یک گروه و کشوری خارج از آمریکاست.
به نظر شما ترور ترامپ چه تأثیری بر روند شصتمین انتخابات ایالات متحده آمریکا در سال جاری خواهد گذاشت؟ آیا تیراندازی باتلر تأثیر چشمگیری بر نظرسنجیها خواهد گذاشت؟
این ترور تأثیر مثبتی به نفع ترامپ خواهد داشت. چون حالت جانبازی پیدا کرده و مجروح شده است. احتمالاً مظلومنمایی کند و این ترور را نتیجه تحریک و انتقادات دموکراتها علیه خود معرفی کند. اقدامی که پس از ترور انجام داد و ژستی که با دست مشت کرده و شعار «بجنگید، بجنگید» قطعاً به کمپین او کمک خواهد کرد. هم اکنون من در چین هستم و مشاهده کردم که تصویر ترامپ با دستان مشت کرده و صورت خونی بر روی تیشرتهای شهر نانو هم وجود دارد و در حال حاضر در خیابانهای چین این تیشرتها به فروش میرسد. من از استادی که در کنارم بود سؤال کردم که این تیشرتها نشانه علاقه مردم چین به ترامپ است و ایشان پاسخ دادند که خیر، نشانه وضعیت سیاسی آمریکا و برجستهکردن مشکلات آنهاست؛ بنابراین در سیاست داخلی آمریکا هم به نفع ترامپ است و تأثیر در نظرسنجیها به نفع او خواهد داشت. قبل از این ترور نیز اردوگاه دموکراتها دچار آشفتگی شدید بود و سؤال اصلی این بود که بایدن میماند یا جایگزین میشود.
بسیاری این حمله را با تلاش برای ترور رونالد ریگان در سال ۱۹۸۱.م مقایسه میکنند. آیا ترامپ نیز بهمانند ریگان از این حمله استفاده حداکثری به نفع کمپین انتخاباتی خود خواهد داشت؟
بله. قطعاً در آمریکا نیز بهمانند چین تیشرتهایی در دفاع و حمایت از ترامپ تولید خواهد شد و ترامپ از این ترور استفاده حداکثری خواهد داشت. نکته بعدی اینکه در سال ۱۹۸۱ ریگان در سال دوم ریاستجمهوری خود قرار داشت و تا انتخابات بعدی فاصله وجود داشت و توانست از ترور ناموفق علیه خودش استفاده کند؛ اما در مورد ترامپ فاصله چندانی تا انتخابات باقی نمانده است و قطعاً از این فرصت استفاده خواهد کرد.
به نظر شما جبهه دموکرات آمریکا چه تلاشی برای بیرون آمدن از شرایط فعلی در پیشرو دارد؟ به نظر شما ترور ناموفق ترامپ تأثیراتی احتمالی بر سیاست خارجی دولت بایدن خواهد گذاشت؟
دموکراتها مشکل بسیار جدی با بایدن دارند. هر کسی که به او توجه کند متوجه وضعیت خراب او میشود. مخصوصاً اگر طرف آمریکایی باشد و با زبان آشنا باشد خیلی بیشتر از مابقی متوجه مشکلات بایدن است. این مشکلات در سمت دموکراتها جدی است و ترور ناموفق به ترامپ کمک میکند و چند هفته بیشتر فرصت برای آنها باقی نمانده است تا تکلیف نامزد حزب خود را مشخص کنند. احتمال اینکه پشت سر بایدن قرار گرفته و اختلاف داخلی خود را حل کنند وجود دارد. ترامپ تا پیشازاین در نظرسنجی از بایدن جلو بود و پس از این حادثه به نظر من فاصله بیشتر از این خواهد شد. البته تا آبانماه چند ماه دیگر فرصت هست و دموکراتها اگر اراده کنند میتوانند مدیریت بهتری از خود نشان دهند منتها خارجکردن بایدن از انتخابات و پیداکردن جایگزین چالشهای بسیاری را به همراه دارد. پس از اتفاق اخیر احتمالاً موضوع جایگزینی بایدن کنار گذاشته شود و اگر بایدن در سخنرانیهای بعدی خود بهتر عمل کند و فاجعه مناظره قبلی را جبران کند دیگر جایگزینی او منتفی است؛ اما اگر اشتباهات مکرر او ادامه داشته باشد مجدداً بحث جایگزینشدن او دوباره مطرح میشود. ترور ترامپ تأثیر خاصی بر روی سیاست خارجی بایدن ندارد. تنها وجهه آمریکا بیش از گذشته مخدوش میشود و وضعیت دوقطبی و خشونت موجود در آمریکا قطعاً برجسته خواهد شد. تنها در صورتی منجر به تغییر در سیاست خارجی آمریکا میشود که فرد مهاجم را به یک دولت خارجی مرتبط کنند. در این صورت بله بایدن احساس میکند که بایستی پاسخ دهد.
گفتگو با دکتر فواد ایزدی