عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و استاد اقتصاد گفت: بانک مرکزی باید قدرت تنظیم‌گری و اثربخشی قابل توجهی بر بازار آزاد ارز داشته باشد تا فعالان اقتصادی از این جهت آسوده خاطر باشند.
یکی از موضوعاتی که طی روز‌ها و هفته‌های اخیر خبرساز شده است نوسانات مرتبط با نرخ ارز است. مساله حائز اهمیت این است که کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی و ارزی بر این باورند که بخش قابل توجهی از آنچه در بازار ارز بخصوص بازار آزاد ارز دیده می‌شود و زمینه‌ساز افزایش نرخ ارز شده مرتبط با مسائل سیاسی است نه اقتصادی. کارشناسان اقتصادی بر این موضوع تاکید می‌کنند که فضاسازی‌های دلالان و سفته‌بازان در مواقع تنش‌های سیاسی زمینه‌ساز افزایش آنی و هیجانی نرخ ارز برای کسب سود‌های بالاست لذا مردم نباید در دام این فضاسازی‌ها بیفتند. کارشناس و تحلیلگر اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفتگوی پیش رو در خصوص عوامل موثر بر بازار ارز و چرایی افزایش قیمت‌ها و راهکار‌های کاهش نرخ ارز با ما سخن گفته است.
محمد واعظ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی بصیرت در خصوص سخنان اخیر رئیس جمهور و دادن اطمینان به فعالین اقتصادی در خصوص عدم نگرانی از عددسازی‌ها در شبکه‌های اجتماعی و دلالانی که از فضای روز‌های اخیر به نفع کسب درآمد‌های آنچنانی خود استفاده کردند گفت: رئیس جمهور به این دلیل به فعالین اقتصادی خطاب کردند که نباید نگران عددسازی‌ها باشند چرا که در شرایطی که عوامل بنیادین بازار ارز در مجموع به افزایش نرخ ارز علامتی نمی‌دهند افزایش نرخ ارز در بازار آزاد نباید نگران کننده باشد بنابراین به لحاظ منطق اقتصادی این سخن رئیس جمهور درست است. بی تردید مساله‌ای در کلان اقتصاد کشور رخ نداده که ما را نگران بالا رفتن نرخ ارز به دلیل مسائل بنیادین اقتصادی کند، یعنی اگر این موضوع محقق شده بود آن زمان نگرانی درفعالین اقتصادی قابل تایید بود.
وی در این باره توضیح داد و گفت: اما به این معنا نیست که بانک مرکزی نباید نظارت فعال و اثربخشی بر بازار آزاد ارز داشته باشد. به عبارت دیگر بانک مرکزی از یک طرف باید با استفاده از ابزار‌های هوشمندی که در اختیار دارد تکانه‌های پیش روی بازار ارز را شناسایی و با دلالان و سوداگران ارزی مقابله کند و از سوی دیگر با توازنی که در موضوع مهم عرضه و تقاضا ایجاد می‌کند مانعی در برابر سفته بازانی شود که با ایجاد تقاضای کاذب سعی می‌کنند بازار را پر از تنش کنند.
وی بیان داشت: از طرف دیگر بانک مرکزی باید قدرت تنظیم گری و اثربخشی قابل توجهی بر بازار آزاد ارز داشته باشد تا فعالان اقتصادی از این جهت آسوده خاطر باشند در غیر این صورت صرف اینکه ما فکر کنیم، چون رفتار عوامل یا متغیر‌های بنیادین همچون نرخ رشد اقتصادی و تراز تجاری در جهت افزایش نرخ ارز نیست، پس نرخ ارز در بازار آزاد افزایش نمی‌یابد در برخی مواقع انتظار واقع بینانه‌ای نیست، بنابراین روی این موضوع هم باید کار شود تا به نتایج مثبت و دلخواه برسیم.
کارشناس اقتصادی معتقد است: از یک سو باید نگرانی اساسی نسبت به جهش‌های اخیر در بازار آزاد ارز نداشته باشیم، زیرا این جهش‌ها همراه با تغییرات عمده‌ای در شرایط بنیادین بازار ارز نبوده است، اما از سوی دیگر باید نسبت به مدیریت موثر بازار ارز یا به عبارت دقیق‌تر تنظیم گری اثربخش بازار ارز حساسیت داشته باشیم تا مانعی در برابر فضاسازیی‌های باشیم که از این طریق تلاش می‌کنند تا زمینه ساز افزایش انتظارات تورمی در اقتصاد ایران شوند.
وی در ادامه بحث یادآور شد: تنظیم‌گری و استفاده بانک مرکزی از ابزار‌های خود برای کنترل و ساماندهی نرخ ارز و همراهی دولت با بانک مرکزی برای ایجاد اطمینان در فعالین اقتصادی بسیار مهم است چرا که فعالین اقتصادی باید مطمئن شوند که شاهد نوسانات ارزی و افزایش نرخ ارز در ماه‌های آینده نخواهند بود.
محمد واعظ گفت: بانک مرکزی موظف است به طوری تنظیم گری خود را روی بازار آزاد ارز اعمال کند که نرخ‌های ارز به سطوح ذاتی خود نزدیک شوند.
گفتگو با محمد واعظ
