شکست‌های سال ۲۰۲۱

آنا پالاسیو در پراجکت سیندیکیت نوشت: در پایان سال گذشته، اقدام جمعی مؤثر در مورد چالش‌های اصلی پیش روی جهان از جمله همه‌گیری، تغییرات آب و هوایی و تنش‌های ژئوپلیتیکی یک امکان واقعی به نظر می‌رسید. با این حال، در طول سال ۲۰۲۱، این چالش‌ها تشدید و چند برابر شدند.

 پایان هر سال فرصت مناسبی است که به تفکر در مورد رویداد‌ها و روند‌هایی که آن را شکل داده اند، بپردازیم. یکی از مسائل سال ۲۰۲۱، همه گیری کووید ۱۹ بود که اخیراً توسط سویه اومیکرون دوباره تقویت شده است. حرکت پیوسته‌ی تغییرات آب و هوایی که فشار برای رسیدن به انتشار خالص صفر را تشدید کرده است و تنش‌های ژئوپلیتیکی، به ویژه رقابت قدرت‌های بزرگ ایالات متحده و چین از جمله مسائل دیگری است که در سال ۲۰۲۱ با آن‌ها روبرو بودیم. در همه این جبهه ها، ۲۰۲۱ سال زوال بود.

به همان اندازه که سال ۲۰۲۰ سال سختی بود، با دلایلی برای امید به پایان رسید. واکسن‌های مؤثر کووید-۱۹ در حال استقرار بودند. ایالات متحده یک رئیس جمهور جدید داشت که برخلاف سلف خود، تهدیدی که تغییرات آب و هوایی ایجاد می‌کند و ارزش اتحاد‌های آمریکا را تشخیص می‌داد. ناتو در حال توسعه مفهوم استراتژیک جدید خود بود. به طور کلی، در پایان سال ۲۰۲۰، اقدام موثر برای مقابله با چالش‌های پیش روی غرب یک امکان واقعی به نظر می‌رسید. اما در طول سال ۲۰۲۱، این چالش‌ها تشدید و چند برابر شده اند. آزمایش اجتماعی بی‌سابقه جهانی که توسط این همه‌گیری به وجود آمد از جمله حبس مردم در خانه‌هایشان، فشار شدیدی بر جوامع وارد کرده است. تعمیق قطبی شدن دموکراسی‌ها را تهدید می‌کند. حتی در کشور‌هایی که لیبرال دموکراسی استوار است، دولت‌ها قدرت‌های استثنایی به دست آورده اند، روندی که احتمالاً اثرات مخرب آن مدت‌ها پس از پایان وضعیت اضطراری باقی خواهد ماند. فراتر از عوارض روانی غیرقابل انکار قرنطینه ها، سوء استفاده از قدرت ممکن است عواقب پایداری بر مسائل مختلف از جمله درک شهروندان از قرارداد اجتماعی داشته باشد. جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، با به رسمیت شناختن تهدیدی که برای دموکراسی در سرتاسر جهان وجود دارد، اخیراً یک نشست مجازی در مورد این موضوع (با فهرست مهمانان مشکوک) تشکیل داد. اما، همانطور که برخی از کارشناسان مطرح کرده اند، تجدید دموکراسی به چیزی اساسی‌تر نیاز دارد.

در جبهه اقتصادی، بهبود بسیار نامتقارن بوده است، به طوری که برخی از اقتصاد‌ها پیشرفت زیادی داشته اند، در حالی که برخی دیگر در حد رفع نیاز‌های روزمره باقی مانده اند. اکنون، شوک‌های عرضه و افزایش قیمت انرژی به همراه موج جدیدی از ممنوعیت‌های سفر و قرنطینه، مشکلات دیگری را ایجاد کرده است. در بحبوحه افزایش ریسک‌های مالی و فشار‌های تورمی، سیاست گذاران و موسسات مالی بین المللی مجبور به انجام یک عمل متعادل کننده ظریف هستند. فقدان اقدام چندجانبه مؤثر در طول همه‌گیری که تفاوت‌های بزرگ در دسترسی به واکسن یکی از نمود‌های آن است، ظرفیت ناکافی سیستم جهانی برای رسیدگی به چالش‌های مشترک را بیشتر نشان داد. کنفرانس ناامید کننده تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد در گلاسکو نیز واقعیت‌های تلخی را به تصویر کشید.

کاهش اعتماد به همکاری بین المللی در سطح بالایی مشاهده می‌شود. روسیه اکنون در حال جمع آوری نیرو در نزدیکی مرز خود با اوکراین است و با رفتار قاطعانه‌تر چین، خطر درگیری در غرب اقیانوس آرام همچنان در حال افزایش است.

اجلاس‌های مجازی پی درپی نیز نتوانسته تنش‌ها را کاهش دهد. مکانیسم‌های امنیتی جدید به ویژه ائتلاف سست چهار دموکراسی اصلی منطقه هند و اقیانوس آرام و ائتلاف اوکاس شامل استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده فاقد وضوح چشم انداز و رویکرد جامع مورد نیاز برای ایجاد ثبات است. امکان بروز جنگ‌های نامتقارن‌تر و ناآرامی‌های ژئوپلیتیکی در سال ۲۰۲۲ وجود دارد. همانطور که حزب کمونیست چین برای بیستمین کنگره ملی خود در اکتبر آماده می‌شود، رهبران آن احتمالاً به پیشنهاد همکاری در مورد چالش‌های مشترک مانند تغییرات آب و هوایی ادامه خواهند داد، در حالی که به شدت در مقابل هرگونه تلاش غرب برای مقابله با نفوذ فزاینده کشورشان مقاومت می‌کنند. در این شرایط، تقویت روابط فرسوده‌ی فراآتلانتیکی به منظور مذاکره از موضع قدرت باید اولویت بالایی برای غرب باشد. شعار مکرر بایدن مبنی بر «آمریکا بازگشته» است که قرار بود نفی دکترین «اول آمریکا» دونالد ترامپ، رئیس جمهور قبلی ایالات متحده باشد، در همین چارچوب قابل فهم است. با این حال، روابط فراآتلانتیکی به هیچ وجه در سطح بالایی نیست. به عنوان مثال، ماه گذشته دولت بایدن در اقدامی دیرهنگام اعلام کرد که تعرفه‌هایی را که ترامپ بر فولاد و آلومینیوم اروپا وضع کرده بود، لغو خواهد کرد. طبق آخرین اطلاعاتی که موسسه بروکینگز ارائه داده است، روابط ایالات متحده و اروپا از میانگین ۶.۶ (در مقیاس ۱ تا ۱۰) در پایان ژوئن به ۵.۳ در پایان سپتامبر کاهش یافته است. افزایش این تعاملات به بایدن بستگی دارد که عزم دولت خود را برای احیای روابط ترانس آتلانتیک نشان دهد. اما بعید است که گسترش روابط به این زودی‌ها اتفاق بیفتد. سنت سیاسی آمریکا حکم می‌کند که روسای جمهور در دوره دوم ریاست جمهوری خود، زمانی که دیگر با انتخاب مجدد مواجه نمی‌شوند، بیشتر بر سیاست خارجی تمرکز کنند. در حال حاضر، بایدن درگیر محبوبیت پایین خود، انتخابات میان دوره‌ای کنگره در نوامبر و بازگشت احتمالی ترامپ به عنوان نامزد ریاست جمهوری ۲۰۲۴ حزب جمهوری خواه است. به همین دلیل است که در سال ۲۰۲۲، اروپا باید تلاش خود را برای تضمین استقلال استراتژیک بیشتر از ایالات متحده تقویت کند. اگرچه افزایش احساس آسیب‌پذیری می‌تواند به تمرکز ذهن اروپایی‌ها کمک کند، اما موفقیت به راحتی به دست نمی‌آید. به ویژه به این دلیل که پس از ۱۶ سال، سیاست خارجی اروپا دیگر عملاً توسط آنگلا مرکل، صدراعظم قدیمی آلمان هدایت نمی‌شود.

اولاف شولز، جانشین مرکل اخیراً با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در پاریس ملاقات کرد و این دو رسماً جاه‌طلبی مشترک خود را برای تقویت «حاکمیت استراتژیک» اتحادیه اروپا مورد تأیید قرار دادند. اما شکاف بین حرف و عمل اغلب در اروپا گسترده است و فرانسه و آلمان ممکن است دیگر محرکان اصلی اتحادیه اروپا نباشند. در اروپای پس از برگزیت، ماریو دراگی، نخست وزیر ایتالیا به طرز ماهرانه‌ای مانور می‌دهد تا کشورش را در مرکز توجهات قرار دهد.

اگرچه تقویت استقلال استراتژیک از واشنگتن برای اروپا مهم است، اما نباید به آمریکا پشت کند. مطمئناً اروپا نباید تلاشی برای ترسیم یک مسیر میانه بین چین و ایالات متحده داشته باشد. اروپایی‌ها نمی‌توانند فراموش کنند که ساخت مشترک ما مهم‌ترین نمونه از پارادایم تضمین صلح از طریق رفاه و تضمین رفاه از طریق تبادل آزاد است. اما این پارادایم مبتنی بر انعطاف‌پذیری است و در اینجا جای چندانی برای ابهام یا انفعال وجود ندارد. ایالات متحده و اروپا همیشه اختلاف نظر‌هایی داشته اند که تغییر نخواهد کرد. با این حال، آن‌ها به ارزش‌های مشترک و نهاد‌های مشابه وابسته هستند. اما چالش‌هایی که امروز با آن مواجهند، پیچیده‌تر از همیشه است. در این شرایط، درون نگری صادقانه از جمله اعتراف به شکست‌های دموکراتیک غرب برای حرکت به جلو ضروری است