ارتقای منزلت اجتماعی، حلقه گمشده نظام رتبه‌بندی معلمان

ارزش‌گذاری و رتبه‌دهی فعالیت معلمان و اعتلای منزلت و جایگاه اجتماعی آنان، هزینه تراشی برای دولت نیست؛ بلکه سبب افزایش بهره‌وری و کارایی در حیطه آموزش کشور خواهد شد.

حسین وفائی نژاد؛ یکی از مسائل مهم، حیاتی و بحث برانگیز در حوزه آموزش و پرورش و دستگاه تعلیم و تربیت کشور ما مسئله رتبه بندی معلمان است. شان و منزلت اجتماعی معلمان فراتر از شرایط کنونی است؛ چرا که آنان جامعه را می سازند. در اجرای نظام رتبه بندی معلمان باید به ارتقای شان خاص و منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه ای این قشر تاثیر گذار توجه ویژه ای شود. و با تصویب آن از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنین عملیاتی شدن نظام رتبه بندی به صورت صحیح و اصولی و بر پایه امتیازات علمی در بین معلمان، توسط دولت، به کاهش دغدغه های معیشتی این قشر و ارتقای کیفیت آموزشی تعلیم و تربیت منجر می شود.

ارزش گذاری و رتبه‌ دهی فعالیت معلمان و اعتلای منزلت و جایگاه اجتماعی آنان، هزینه تراشی برای دولت نیست، بلکه سبب افزایش بهره وری و کارایی در حیطه آموزش کشور خواهد شد. اگر امروزه قصد داریم منزلت معلم دستخوش آسیب ها نشود یا انتظار داریم که تعلیم و تربیت در تراز اندیشه ‌های بلند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و منظومه فکری انقلاب اسلامی تحقق پیدا کند، باید نوع نگاه و نگرش شغلی به حرفه، جایگاه و شخصیت معلمی در نظام رتبه بندی یک نگاه تحول خواه باشد. به عبارت دیگر باید منشاء و معبر تغییر و تحول در دستگاه تعلیم و تربیت کشور را منوط به محفاظت و اعتلای منزلت معلمان و افزایش توان حرفه‌ای آنها دانست. بر همگان روشن است که معلمان وظیفه تربیت آینده سازان کشور را بر عهده دارند و تقویت و حمایت همه جانبه هر چه بیشتر از آنان منجر به ایجاد نسلی قوی، نخبه و افراد کارآمدتر در جامعه خواهد شد.

تکریم جایگاه معلم در نظام رتبه بندی و توجه به منزلت اجتماعی معلم تراز سند تحول، باعث ارتقای شاخص های فرهنگی و معنوی شخصیت معلم خواهد شد. نظام رتبه بندی معلمان باید مطابق با چارچوب زیر نظام تربیت معلم و منابع انسانی سند استراتژیک تحول بنیادین تعیین و اجراء شود. همانطور که واضح است نظام رتبه بندی معلمان از مؤلفه ‌های مهم تحقق تحول نظام بنیادین آموزش و پرورش به شمار می رود. در فصل اول سند تحول بنیادین با عنوان «بیانیه ارزش‌ها» گزاره ۱۲، تاکید بر این موضوع وجود دارد که به منزلت علم نافع، هدایتگر و توانمند ‌ساز و مقام و جایگاه عالم و معلم باید بیش از پیش توجه شود.

وظيفه خطیر تربيت دانش آموزان بر شان و منزلت شغل معلمي افزوده است. شرایط زندگی اجتماعی معلمان باید به گونه‌ ای باشد که نیروی روح و جسم آنها در خدمت دستگاه تعلیم و تربیت کشور باشد. به علت نقش مهم و حیاتی معلمان در فرایند پیچیده نظام آموزش و پرورش در صورت نامناسب بودن کیفیت زندگی کاری و عدم دارا بودن جایگاه و منزلت مناسب معلمان در جامعه و وجود میزان بالای نارضایتی از وضعیت موجود، انگیزه، بازدهی و کیفیت عملکرد شغلی در بین فرهنگیان کاهش شدیدی پیدا خواهد کرد. بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد شغلی رابطه مستقیم و دو سویه ای وجود دارد. پس استقرار نظام پرداخت ‌ها به صورت عادلانه، صحیح و اصولی و طبقه بندی توانمندی های معلمان بر اساس تخصص و شایستگی ها سبب تحول و اعتلای کرامت، منزلت، انگیزه و عملکرد رقابتی معلم است. نظام رتبه ‌بندی معلمان سر آغازی برای این تحول است. و خروجی مسیر نظام رتبه بندی می تواند، وجود معلمانی با کیفیت‌ علمی بهتر و با شاخص های انگیزشی بیشتر که از صلاحیت بالاتری برخوردار هستند، باشد.

نکته بعدی اینکه محور اصلی پیشرفت نظام آموزشی کشور منوط به کیفیت عملكرد حرفه ای معلمان و جایگاه اجتماعی آنان می باشد. در تصویب نظام رتبه بندی معلمان توجه همزمان به نیازهای مادی و معنوی این قشر در کیفیت عملکرد آنها تاثیر گذار خواهد بود، پس نباید به این طرح صرفا نگاه مالی داشت. لزوم ساماندهی وضعیت و ارتقای جایگاه اجتماعی معلمان، باید جزء اهداف اولیه و اساسی در دولت سیزدهم باشد. معلمان باید همچون سایر اقشار جامعه ما از حقوق، جایگاه و کرامت لازم برای ایفای مسئولیت خطیر خود برخوردار باشند. زیرا معلمان در جامعه نقش آگاهی ‌بخشی و تعلیم‌ و تربیت صحیح دانش آموزان جامعه را برعهده دارند.

دستگاه تعلیم‌ و تربیت کشور بر نوع طرز تفکر و اندیشه معلمان این مرز و بوم استوار است. توجه ویژه به امنیت و آزادی شغلی فرهنگیان، دارا بودن استقلال و اختیار برای انجام وظایف خطیر معلمی، حفظ حرمت و جایگاه معلمان در جامعه، برخورداری از نشاط و شادابی شغلی، از جمله شرایط توفیق نظام رتبه بندی معلمان است. در پایان باید این نکته را گفت که سرمایه گذاری در نظام رتبه بندی معلمان هزینه تراشی برای دولت نیست، چون بسیاری از مشکلات آموزشی و توسعه ای کشور به بهبود وضعیت معلمان و ارتقای کیفیت آموزشی دانش آموزان بستگی دارد. همچنین اگر بهره وری و کارایی در حیطه آموزش کشور ما افزایش پیدا کند، قطعا حجم عظیمی از مشکلات در حوزه تعلیم و تربیت حل خواهد شد و می‌توانیم شاهد پیشرفت‌ های خوبی در کیفیت آموزشی و تربیتی کشور باشیم.

منبع: دانشجو