سالها، ولادیمیر پوتین برای بازسازی روابط با یهودیان روسیه تلاش کرد، اما اقدام جدید علیه توقف فعالیت های یهودی سوالاتی را ایجاد کرده است. روسیه تهدید میکند که یک آژانس یهودی بزرگ را که به مهاجرت مردم به اسرائیل کمک میکند ،از فعالیت در این کشور منع میکند. البته که این عمل نشانهای از بدتر شدن روابط کرملین با اسرائیل و پیامدهای گسترده جنگ در اوکراین است.
جنگ اکراین چگونه تنش میان تل آویو – مسکو را تشدید کرد ؟
اسرائیل در مواجهه با جنگ اوکراین، سیاست یک بام و دو هوایی اتخاذ کرد که البته گرایش افکار عمومی رژیم صهیونیستی به طرفداری ازاوکراینی ها را هم در آن برجسته بود. البته تنشبین روسیه با رژیم صهیونیستی به قبل از جنگ اوکراین، به خصوص حملات اسرائیلیها به سوریه برمی گردد. تقریبا از سال ۲۰۲۰درباره حملات تلآویو به سوریه اختلافاتی ایجاد شد، ولی حمله ۱۹ جولای سال قبل (۲۰۲۱) به مواضع حزبالله در سوریه، تنشها را علنی کرد.
جنگ در اوکراین علاوه بر اینکه تنشها را علنیتر کرد، موجب تشدید آن هم شد. با آغاز جنگ، کار برای اسرائیلی که سیاست خود را برپایه یک بام و دو هوا قرار داده بود سخت شد. کمکم روابط مسکو و تل آویو به اتهامات و در گیری های لفظی کشیده شد. نهایتا هم کار به جایی رسیده است که مسکو آژانس یهود در روسیه را منحل میکند .
زلزلهای برپیکره رژیم اشغالگر اسرائیل
بستن آژانس یهود در روسیه شوک بزرگی برای صهیونیستها بود. روسیه همچنان پناهگاه بزرگی برای یهودیان روسیه است. این آژانس نقش کلیدی در مهاجرت دستهجمعی برای تأسیس رژیم و آوارگی مردم فلسطین داشته است. اقدام دولت روسیه به معنای مخالفت گسترده علیه یهودیان در روسیه است و به نظر می رسد تلاش های رئیس جمهور پوتین در طول سالها برای ایجاد روابط نزدیک تر با اسرائیل و جامعه یهودی را معکوس کند.
به مناسبت همین اقدام، در کنست جلسه استماع مقدماتی برای ۲۸ ژوئیه تعیین شده است؛ لاپید، نخست وزیر اسرائیل هم روز پنجشنبه گفت که هیئتی را برای گفتگو با هدف حفظ فعالیت آژانس در آنجا به روسیه می فرستد. لاپید در بیانیه ای گفت: «جامعه یهودی در روسیه عمیقاً با اسرائیل در ارتباط است. ما از طریق مجاری دیپلماتیک به عمل خود ادامه خواهیم داد تا فعالیت مهم آژانس یهود متوقف نشود.»
این آژانس قبل از اقدام کرملین، از جانب وزارت دادگستری اسرائیل هم سوژه اخبار شده بود؛ علی رغم پرسش افکار عمومی، وزارت دادگستری فاش نکرد که چرا به دنبال تعطیلی شعبه روسیه این آژانس بوده است؛ به گفته یکی از مقامات آژانس یهود، این وزارتخانه حدود دو هفته پیش نامهای به دفتر این آژانس در مسکو ارسال کرد و آن را به نقض قوانین حریم خصوصی از طریق نگهداری جزئیات متقاضیان مهاجرت به اسرائیل در پایگاه داده متهم کرد.
این مقام که در جریان رسیدگی قضایی مجاز به صحبت علنی نبود، گفت: این نامه حاوی یک گلایه غیرمرتبط با ادعاهای حقوقی است.طبق این ادعا آژانس یهود، سازمانی است که نه تنها برای مهاجرت یهودیان از روسیه به سرزمین های اشغالی فعالیت کرده است، بلکه برای مهاجرت مغزهای روسیه به منظور تضعیف این کشور برنامه ریزی کرده و در صدد تبدیل آنها در روسیه به ستون پنجمی برای صهیونیسم و ارائه خدمات به دشمنان روسیه بوده است. از سوی دیگر، کارشناسان مسائل روسیه تأکید کردند اگر مسکو اسناد و مدارکی دال بر دخالت این سازمان یهودی در امور داخلی روسیه و مهاجرت دادن بسیاری از مغزها و دانشمندان روس به خارج از کشور را نداشت، این تصمیم را نمی گرفت. پس به یک معنا جاسوسی آژانس یهود در روسیه در این تصمیم بی اثر نبوده است .
سردر آژانس یهود در روسیه
گفتنی است پس از حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه، اسرائیل به یکی از مقاصد اصلی موج مهاجرت تبدیل شد. مهاجرتی که شامل بسیاری از کارگران صنعت فناوری روسیه شد. حدود ۱۶۰۰۰ شهروند روسیه از آغاز جنگ به عنوان مهاجر در اسرائیل ثبت نام کرده اند که بیش از سه برابر کل سال گذشته است. پس از این مقامات اسرائیلی که در ابتدا تلاش میکردند در مسیر دیپلماتیک میانی گام بردارند، به طور فزاینده ای در انتقاد از جنگ روسیه در اوکراین صریح تر شدند. هفته گذشته، اسرائیل پس از امتناع قبلی از انجام این کار، شروع به ارائه کلاه ایمنی و سایر تجهیزات حفاظتی به نیروهای امداد و سازمانهای غیرنظامی اوکراینی کرد و لاپید بیانیه مشترکی را با رئیس جمهور بایدن امضا کرد که در آن “نگرانی خود را در مورد حملات مداوم علیه اوکراین” ابراز کرد. ناخمان شای، وزیر امور اسراییل روز پنجشنبه در بیانیه ای گفت: «تلاش برای تنبیه آژانس یهود به خاطر موضع اسرائیل در قبال جنگ، تاسف بار و توهین آمیز است». او افزود که:« یهودیان روسیه را نمی توان از پیوند تاریخی و عاطفی خود با دولت اسرائیل جدا کرد.»