مسعود رضایی پژوهشگر حوزه تاریخ انقلاب اسلامی درباره امتداد رویکرد انقلابی در جمهوری اسلامی پس از رحلت بنیانگذار انقلاب یادداشتی شفاهی را در اختیار بهمن قرار داده است که در ادامه خواهید خواند.
از مهمترین نگرانیهایی که پس از رحلت امام(ره) در بین جامعه و حتی مسئولین وجود داشت، مساله تداوم راه امام و آینده انقلاب بود که با انتخاب آیتالله خامنهای و انطباق سیره و دیدگاه ایشان با سیره و دیدگاه امام خمینی (ره)، این نگرانی برطرف شد و رهبری انقلاب اسلامی در مسیر و خط امام تداوم پیدا کرد. موراد و شواهد بسیاری بر انطباق این دو سیره و دو دیدگاه وجود دارد اما در اینجا میتوانیم تنها به سه مورد از موارد برجسته در سیره و دیدگاه مشترک بین امام و رهبری بپردازیم.
درک مشترک از اسلام
نکته اول، شناخت مشترک امام و رهبری نسبت به اسلام ناب محمدی است. در طول تاریخ و در زمان حاضر ما قرائتهای مختلفی از اسلام داشتیم که بعضی از این قرائتها کاملا انحرافی بودهاند. حضرت امام از این نوع قرائتها تحت عنوان اسلام آمریکایی نام بردند. اسلام آمریکایی یعنی اسلامی که در برابر زورگویان و مستکبرین کاملا تسلیم است و به طور کلی این اسلامی است که ملتهای مسلمان را به عزت نمیرساند، بلکه ذلیل میکند. ما نمونه این نوع اسلام را امروزه در عربستان سعودی میبینیم که رئیسجمهور آمریکا به صراحت از آنها به عنوان گاو شیرده خودشان نام برد. این چه اسلامی است که خدمتگزار و منبع سودهای نامشروع آمریکا میشود؟ این نوع اسلام نه تنها در مقابل استکبار مقاومت نمیکند، بلکه حاکمان معتقد به اسلام را در خدمت استکبار و صهیونیست در میآورد.
رهبری نیز همچون امام خمینی(ره) معتقد به اسلام ناب محمدی است. اسلامی که در برابر زورگویان و مستکبران میایستد و البته برای ایستادگی تلاش میکند و سختیها و تلخیهایی را هم متحمل میشود اما سر تعظیم در برابر بیگانگان فرو نمیآورد.
امیدواری به آینده
نکته مشترک دیگر، که در ادامه نکته قبل است، امید به آینده روشن است. حضرت امام هیچگاه در طول مسیر زندگیشان، از جوانی تا زمانی که پای در مسیر مبارزه با رژیم پهلوی میگذارد و بعد در دوران اوجگیری نهضت انقلابی و بعد در دوران پیروزی انقلاب اسلامی، هیچگاه از آینده روشن و پیروزی کامل بر استکبار، ناامید نشد. ما در دوره مقام معظم رهبری هم، بیشتر شدن فشارهای استکبار را میبینیم، استکبار تحریمها را با حداکثر توان خودش اعمال میکند، ما در این شرایط شاهد امیدواری رهبری نسبت به آینده هستیم. در مقابل کسانی که گاهی خسته میشوند، در مقابل کسانی که گاهی سفارش میکنند که در مقابل زورگویی های آمریکا کوتاه بیاییم، ایشان همیشه به آینده روشن همه را بشارت میدهند و در این مسیر توصیه به صبر و تحمل سختیها میکنند.
اعتقاد به نیرو و توان داخلی
نکته مشترک سوم بین رهبری و امام، ایمان و اعتقاد آنها به توانمندیهای داخلی است. ما در دوران بعد انقلاب دو نوع گفتمان در حوزه پیشرفت و توسعه در کشور داشتیم، یک گفتمان این بوده است که ما بدون کمک و وابستگی به خارج و قدرتهای پیشرفته و برتر، نمیتوانیم راه توسعه و پیشرفت را ادامه دهیم و یک گفتمان دیگر این بوده است که ما با اتکاء به نیروهای داخلی میتوانیم این مسیر را طی کنیم و البته از ظرفیت دیگران هم استفاده خواهیم کرد.
حضرت امام در وصیتنامه سیاسی خود یکسری تذکرات جدی نسبت به این ماجرا دارند، از جمله آن تذکرات این جمله بوده است که «بر دولتها و دست اندرکاران است چه در نسل حاضر و چه در نسلهای آینده که از متخصصین خود قدردانی کنند و آنان را با کمکهای مادی و معنوی تشویق به کار نمایند و از ورود کالاهای مصرفساز و خانه برانداز جلوگیری نمایند و به آنچه دارند بسازند تا خود همه چیز بسازند.» یعنی با توانمندیهای داخلی و ظرفیتهایی که داریم باید بسازیم و کمبودها و سختیها را تحمل کنیم تا بتوانیم همه چیز بسازیم. ما بعد رحلت امام و در زمان رهبری آیتالله خامنهای، در همین مسیر پیش آمده ایم و به توفیقات بسیار زیادی دست پیدا کردهایم.
حالا اینکه بعضیها بیماری خودتحقیری دارند و توان داخلی را تمسخر میکنند و مرتبا سعی میکنند که دیگران را در چشم ما خیلی بزرگ و توانمند نشان بدهند، خب این یک آفت است ولی واقعیات نشان میدهد که ما بابت تحریمهای سنگین و البته سوءمدیریت های داخلی ، با یکسری مشکلاتی مواجه هستیم، اما با همه اینها ما توانستهایم در بسیاری از زمینهها به پیشرفتهای جدی دست پیدا کنیم.
آنچه که الان تبلیغ میشود عمدتا نسبت به مسائل نظامی است، که بسیار مسائل نظامی مهم است و ما الحمدلله با اتکاء به توان داخلی توانستهایم در این مجموعه مسائل نظامی به پیشرفتهای واقعا شگرف دست پیدا کنیم، در حوزههای صنعتی هم پیشرفتهای بسیاری کردهایم.
بحث انرژی اتمی که مشهورترین پیشرفت ما در این حوزه است، در حوزه مسائل نیروگاهی، نفتی، پزشکی و غیره، به این پیشرفتها دست پیدا کردهایم. بنابراین آن توصیهای که حضرت امام میکردند برای اینکه به توان داخلی اتکا و اطمینان داشته باشید، عمل جدی به آن توصیه را میتوانیم در سیره رهبری آیتالله خامنهای ببینیم.