ماجرای خودروسازی در کشورمان رشته دراز دارد. آنچه امروز بیش از همه در ایران مورد توجه است قیمت گران خودرو در کنار کیفیت نه چندان مطلوب خودروهای داخلی است که صدای همه از جمله پلیس راهنمایی و رانندگی را هم درآورده است.
این انتقادات و اقدامات خودروسازان برای رفع برخی نواقص فراز و نشیبهای زیادی داشته است، اما موضوع اصلی اینجاست که با وجود عدم مساعدت خودروسازان به حد مطلوب برای رفع نواقص اما هنوز انتقادات وجود دارد و به نظر میرسد این پیگیریها اگر همچنان ادامه داشته باشد میتوان امیدوار بود که صنعت خودروسازی کشور با تغییرات قابل توجهی روبرو شود.
در همین عرصه، اصرار پلیس راهنمایی و رانندگی بر نواقص خودروهای داخلی که از ماجرای باز نشدن ایر بگ خودروها در یک تصادف زنجیرهای شدت گرفت و تا به امروز ادامه داشته، این امیدواری را بوجود آورده است که تغییرات جدی در کیفیت خودروها شکل بگیرد. البته این امر تا جایی امکان پذیر خواهد بود که پلیس هم پیگیر ماجرای کیفیت خودروها باشد و هم ضمانت اجرایی برای تنبیه خودروسازان متخلف داشته باشد.
در همین رابطه، «سردار کمال هادیانفر»، رئیس پلیس راهور با انتقاد مجدد از کیفیت خودروهای ساخت داخل گفت: «ما درباره کیفیت خودرو همچنان پیگیر هستیم چون این وظیفه خدایی است و فردا باید در آن دنیا پاسخگو باشیم. ضمن اینکه افزایش کیفیت خودرو مطالبه مقام معظم هبری و شخص رییس جمهور است و از همه مهم تر پای جان مردم و امنیت مردم در میان است.»
همچنین، جانشین پلیس راهور در مصاحبهای تاکید کرده است که «بر پایینبودن کیفیت خودرو اصرار داریم. بخش قابل توجهی از آسیبهایی که میبینیم از بیکیفیتی خودروهاست.»
از سوی دیگر برخی از نمایندگان مجلس نیز در حوزه خودروسازی دغدغه ویژهای دارند. در کنار موضوع واردات خودرو که از سوی مجلس شورای اسلامی پیگیری می شود؛ حتی در تریبونهای مجلس نیز شاهد انتقاد چشمگیری نمایندگان نسبت به کیفیت پایین خودروهای داخلی هستیم. البته در این حیطه آنچه کارشناسان امر مطرح میکنند موضوع اصلی در حوزه صنعت خودرو انحصاری بود آن در داخل کشور است که فرصت رقابت را گرفته و از یکسو مردم مجبور هستند که خودروهای داخلی را بخرند و از سوی دیگر قیمت این خودروها هر روز در حال افزایش است.
در همین حیطه، اخیرا رئیس مجلس شورای اسلامی نیز به موضوع واردات خودروهای خارجی ورود کرده است.
محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به مصوبه واردات خودرو گفت: «مصوبه واردات خودرو که مورد بحث قرار گرفت در دو جلسه مفصل در صحن مجمع با حضور بنده و رئیس کمیسیون صنایع مطرح شد؛ نهایتا یک الی دو بند اصلاحی از باب جمعبندی جلسه صورت گرفت اما کلیات آن تأیید شد.»
وی افزود: «اینکه امروز قیمت تمام شده خودرویی مانند پراید، ۲۰۰ میلیون تومان است در محاسبهای با ارز معادل حدود ۲۵ هزار تومان، خودروهایی با ۵ هزار الی ۵ هزار و ۵۰۰ دلار با کیفیتی بسیار عالی وجود دارد که میتواند به کشور وارد شود، این خواسته مجلس بوده و مجمع نیز با آن همراهی کرد.»
رئیسجمهور نیز با تاکید بر اینکه تحقق عدالت سیاست اصلی دولت است درباره برنامه دولت درباره سامان دادن به صنعت خودروسازی، تصریح کرده است: «در بازدیدی که از مجموعه ایران خودرو داشتم، تأکید کردم که انحصار خودروسازی در کشور هر چه سریعتر باید اصلاح شود.»
با این حال موضوع تغییر در صنعت خودرو کشور هم مطالبه جدی مردم است و هم دولت و مجلس و نهادهای نظارتی و درگیر این موضوع مانند پلیس راهنمایی و رانندگی دغدغه ارتقای کیفیت خودروهای داخلی در کنار عرضه مناسب آن را دارند. طرح هایی مانند واردات خودرو نیز میتواند هم باعث ایجاد رقابتی جدی و سالم میان خودروسازان شود و هم اینکه کیفیت خودروها را تغییر دهد و قیمتها را معقول کند.
آنچه شرط این ماجراست اجرای درست مصوبه واردات خودرو بدون ایجاد انحصارهای موازی با صنعت داخلی خودرو است که باعث می شود مردم در این حیطه حق انتخاب درست داشته باشند. از سوی دیگر خودروسازان نیز در این عرصه آزاد اقتصادی است که برای کیفیت هر چه بیشتر خودروهای خود تلاش خواهند کرد.
این موضوع حتی به مواردی همچون صادرات خودروهای ایرانی نیز کمک خواهد کرد. چراکه با توجه به بازار بزرگی که همسایگان ایران دارند شرکتهای ایرانی میتوانند با بالابردن کیفیت خود گوشه چشمی هم به صادرات محصولات خود داشته باشند اما امروز با توجه به انحصاری که وجود دارد متاسفانه خودروسازان با یک نگاه انحصارگرایانه داخلی به موضوع صادرات نگاه میکنند که این مساله در خارج از کشور خریدار چندانی ندارد.
خودروسازی ایران متعلقات زیادی از جمله قطعه سازی خودرو دارد که با بالارفتن کیفیت قطعات و محصول نهایی میتواند گسترش جالب توجهی بیابد. بسیاری از محصولات خارجی باید فرسنگها راه را طی کنند تا به بازاری مانند بازار پرمصرف خاورمیانه برسند اما این ظرفیت و فرصت طلایی نصیب خودروسازان داخلی ایران شده است و با توجه به اینکه میان خودروسازان داخلی حتی در صادرات نگاه انحصارگرایانه داخلی وجود دارد و کیفیت خودروهای خود را چندان بالا نمی برند متاسفانه از این بازار جا مانده اند.
از سوی دیگر بازار پرتقاضای داخلی خودروسازان ایرانی را اشباع کرده است و همین موضوع سبب می شود که خودروسازان تنبل ایرانی تنها به بازار داخلی ایران بچسبند و ارتقاء نیابند بلکه بازار پرسود خارج از کشور را نیز از دست بدهند و وقتی از واردات خودرو صحبت میشود نگرانی از بی کار شدن کارگران و کارکنان این شرکت ها مطرح شود که بیشتر نشانه ضعف خودروسازی است و حالا مردم نسبت به این وضعیت گلایه دارند و بسیاری از نهادهای دولتی و حکومتی نسبت به این موضوع انتقاد دارند که این موضوع بارقه امیدی را بوجود آورده که این معضل جدی تا حدود زیادی حل شود.