چرا بورسی‌ها از ریزش دلار ترسیده‌اند؟ / پیش‌بینی کارشناسان از اثر توافق وین روی بازار سهام

توافق احتمالی وین، قیمت دلار را می‌تواند در یک سیکل نزولی وارد کانال‌های پایین‌تر کند؛ این اتفاقی است که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی کرده‌اند و معتقدند همان‌طور که این روزها بروز خبرهای خوش از وین در کاهش نرخ ارز و ورود آن به کانال ۲۶ هزار تومان موثر بود، به همان شکل نیز پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات، باید منتظر ریزش قیمت ارز باشیم.

اما در شرایطی فضای اقتصادی کشور خوشبین به کاهش نرخ ارز است که در مقابل آن، شنیده می‌شود که بازار سرمایه به شدت از کاهش نرخ ارز بعد از توافق ترسیده است؛ چراکه برخی فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند که این موضوع روی سودآوری و ارزش سهام اثرگذار خواهد بود. در این خصوص علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران  گفته بود: در حال حاضر برخی از بورسی‌ها تصور می‌کنند که هر چه نرخ دلار بالاتر رود، ارزش‌ سهام اصلاح می‌شود، بر همین اساس خیلی راضی به کاهش نرخ ارز نیستند.

ریزش نرخ ارز روی بازار سهام اثر نمی‌گذارد

اما فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین نگاه دیگری دارد و معتقد است که نباید نگران کاهش نرخ ارز بود. او می‌گوید: ارز یکی از آیتم‌هایی است که می‌تواند اثر منفی بر بازار سرمایه بگذارد. براساس آمار و ارقام ۲۰ سال گذشته، از سال ۱۳۹۰ که ۱۱۰ میلیارد دلار منابع ارزی وارد کشور شد، شاهد بودیم که سال بعد با ۳۷ درصد تورم مواجه شدیم.

وی با ذکر این نکته که ما در شرایطی قرار داریم که حتی با ورود منابع ارزی، به دلیل بزرگ‌تر شدن دولت و پیش‌بینی بودجه با محوریت تکاملی حجم هزینه‌های دولت، حداقل نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۱ کسری بودجه داریم، عنوان می‌کند: متاسفانه این ساختار اقتصاد ما بسته به ورود منابع ارزی از خارج به داخل به منظور کنترل نقدینگی، کنترل تورم و کاهش حجم هزینه‌های دولت نیست.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: در یک بخش به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم شوک مقطعی کاهش نرخ ارز که براساس نظام عرضه و تقاضا و ذهنیت انتظاراتی که شاهد هستیم، در کانال ۲۶ هزار تومان خواهد بود. یعنی حداکثر افت نرخ ارز ۲۶ هزار تومان است. این در شرایطی است که در لایحه بودجه سال آینده نیز عدد ۲۳ هزار تومان برای نرخ تسعیر ارز نوشته شده است.

آقابزرگی متذکر می‌شود: من اعتقاد دارم در حال حاضر به دلیل افت سطح عمومی قیمت‌ها، در محاسبه ارزش قیمت سهام یا محاسبه کارشناسی قیمت سهام، نهایت محافظه‌کاری و احتیاط انجام شده، بنابراین گشایش خاصی با دسترسی به منابع ارزی نخواهیم داشت و صرفا شوک ناشی از امضای توافق‌نامه، اثرات خود را ظرف چند روز یا هفته‌های جاری گذاشته است.

وی تاکید می‌کند: اگر منابع ارزی هم وارد شود، متاسفانه به دلیل فزاینده بودن میزان هزینه‌های دولت، عدم اعمال و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر کوچک‌سازی دولت، هر چه منابع ارزی به دست ما برسد، در نهایت منتهی به بزرگ شدن هزینه‌های دولت، افزایش توجه و حجم نقدینگی خواهد شد. بنابراین پیش‌بینی کاهش قابل توجه نرخ ارز من شخصا اعتقاد دارم که رخ نمی‌دهد.

چه چیزی باعث ریزش سهام شده است؟

روزبه شریعتی، تحلیلگر بازار سرمایه نیز اعتقاد دارد: کاهش قیمت ارز ناشی از اخباری که از توافق های سیاسی احتمالی به گوش میرسد، به بازار سرمایه آسیب نمی‌رساند، بلکه برخی تصمیمات باعث از بین رفتن اعتماد سهامداران این بازار شده است.

به گفته او، نمی‌توان رابطه مستقیمی بین کاهش ارزش قیمت دلار و روند نزولی بازار سرمایه پیدا کرد. اگر قیمت دلار رشد پیدا کند و این رشد متاثر از کاهش ارزش پول ملی و تورم باشد، قیمت سهام هم مانند سایر بازارها و کالاهای داخل کشور، رشد می‌کند. اما اگر کاهش ارزش دلار متاثر از سیگنال‌های مثبت سیاسی، توافق سیاسی، کاهش تنش و ثبات سیاسی شکل بگیرد و گشایش‌های اقتصادی را در پی داشته باشد، شرایط فرق خواهد کرد.

شریعتی با اشاره به اخباری که درمورد احتمال توافقات هسته ای منتشر شده است، عنوان می‌کند: مذاکرات جدی است و سیگنال‌های توافق به گوش می‌رسد. حتی صحبت از این می شود که کنار رفتن دو عضو مذاکره‌کننده امریکا به دلیل درخواست ایران بوده است. گفته می‌شود ۱۰ میلیارد دلار از پول ایران آزاد خواهد شد و معافیت هایی توسط باید صورت خواهد گرفت. تاثیر این اخبار را میتواند روی روی قیمت ارز در بازار ازاد هم مشاهده کرد.

شریعتی خاطرنشان می‌کند: بازار از یک فراز و نشیب بسیار سنگینی بیرون آمده است و با آن دست و پنجه نرم می‌کند. دولت به خاطر کسری بودجه عملا در جیب شرکت ها دست می‌کند. نرخ مالیات را دستکاری می‌کند و محصولاتی را نیمه خام و خام اعلام می‌کند که قابل پذیرش نیست. نرخ گاز را خلاف منطق بالا میبیند. همه این موضوعات به بازار سرمایه آسیب زده، بازار را دچار تنش کرده و اطمینان ها از بین رفته است و این اطمینان به این سادگی نمی‌تواند ترمیم شود.

مریم فکری