مذاکرات احیای برجام از نظر جزئیات فنی و حقوقی به حد اشباع رسیده / اکنون خروج از بن بست در مورد اختلافات نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی در پایتختهاست / در مقطعی هستیم که تصمیمات سیاسی میتواند مذاکرات را موفق کند یا به بن بست بکشاند
با استفاده از روشهای زیر میتوانید این صفحه را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
یک کارشناس سیاست خارجی بر این باور است که خروج از بن بست در مورد هر یک از اختلافات موجود در مذاکرات احیای برجام مستلزم اتخاذ تصمیمات سیاسی توسط مقامات عالیرتبه در پایتختهای مربوطه است.
کوروش احمدی دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل درباره اینکه مذاکرات وین در حال حاضر در چه مرحلهای قرار دارد، عنوان کرد: «با توجه به تنفسی که داده شده تا هیاتها به پایتختهای خود برای مشورت و گرفتن دستورالعمل برگردند و صحبتهای انریکه مورا و مقامات امریکایی و همچنین بیانیهای که سه کشور اروپایی دادهاند، مشخص است که کار به مرحله اتخاذ تصمیمات سیاسی رسیده است.»
او در پاسخ به این پرسش که منظور از تصمیمات سیاسی چیست، گفت: «این امر به این معناست که مذاکرات از نظر جزئیات فنی و حقوقی به حد اشباع رسیده و روی ابعاد فنی، تکنیکی و حقوقی موارد اختلافی دیگر جایی برای مذاکره بیشتر نمانده است. یعنی تکلیف جهات فنی و حقوقی موارد اختلافی روشن است و خروج از بن بست در مورد هر یک مستلزم اتخاذ تصمیمات سیاسی توسط مقامات عالیرتبه در پایتختهای مربوطه است.»
وی افزود: «در نتیجه کار به مرحله ای رسیده است که یا تصمیمات سیاسی که یک طرف می گیرد برای برای طرفهای دیگر قابل قبول است و توافق حاصل می شود یا تصمیمات سیاسی که گرفته میشود توافق قطعی و نهایی را به بنبست می کشاند. ما الان در چنین مقطعی هستیم و در اواخر این هفته که مذاکرات از سر گرفته میشود، کشورهای باید یکدیگر را از تصمیمات سیاسی خود مطلع کنند. البته باز هم فرصت محدودی برای برخی چانهزنیها و امتیاز دادن و گرفتنها وجود خواهد داشت و البته اینجا است که مذاکره مستقیم ایران و آمریکا میتواند بسیار تسهیل کننده باشد.»
این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که قطر در رفت و آمدهایی که در این میان داشته است چه نقشی دارد، بیان کرد: «وزیر خارجه قطر پنج شنبه گذشته به تهران آمد و شنبه امیر قطر به واشنگتن رفت. من فکر میکنم مسئله برجام باید قاعدتا یک بحث فرعی در مذاکرات قطر با ایران و امریکا باشد چراکه ایران و امریکا اکنون دسترسی مستقیم، از طریق مبادله یادداشت در وین، به هم دارند و شرایط همچون سال 90 نیست که به میانجیگری عمان نیاز باشد.»
احمدی در ادامه خاطرنشان کرد: «در حال حاضر کانالهای ارتباطی بالقوه بین طرفین به اندازه کافی وجود دارد و در صورت لزوم میتوانند بطور مستقیم و غیر مستقیم در وین یا در نیویورک یا سفارت سوئیس با هم در تماس باشند. در واقع در این مقطع و بعد از چند سال مذاکرات مستقیم ایران و امریکا در دوران اوباما در سطح وزرای خارجه ضرورتی ندارند که از طریق واسطه کار کنند. افزون بر اینها به نفع ما نیست که از طریق واسطه و کشورهای کوچک با امریکا گفت و گو کنیم. چراکه به هر حال آنها منافع خاص خود را دارند و طبیعتا برای یک قدرت بزرگ منطقهای مثل ایران و یک قدرت بزرگ جهانی مثل امریکا درست نیست که با واسطه یک کشور ثالث بخواهند با هم کار کنند.»
وی افزود: «البته یک حدس و گمانهایی نیز در مورد ایفای نقشی توسط قطر در مورد زندانیان خارجی و دوتابعیتی در ایران یا زندانیان ایرانی در امریکا یا کشورهای دیگر مطرح است و برخی ممکن است تصور کنند که لازم باشد یک کشور ثالث مداخله کند. در این مورد هم من فکر نمیکنم نیازی به کشور ثالثی باشد کما اینکه ایران و آمریکا در 94 قضیه مشابهی را بطور مستقیم با هم مذاکره و حل کردند. این بار هم امکان توافق مستقیم وجود دارد و هیچ بار مالی یا احیانا نیاز پزشکی در حدی که برای انجام آن به کشور ثالثی نیاز باشد، وجود ندارد. به هر حال جز در مواردی که نیازی مبرمی باشد، به نفع ما نیست که اجازه دهیم کشورهای ثالث در این قضایا مداخله کنند.»
این دیپلمات پیشین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه برخی رسانه های غربی ادعا می کنند که گزارش اواسط ماه فوریه آژانس بینالمللی میتواند برای مذاکرات نگران کننده باشد، گفت: «این گزارش در بدترین حالت میتواند حاکی از افزایش غنیسازی 60 درصد و بیشتر یا کمتر در ایران، ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتر و اموری از این قبیل باشد و بر میزان نگرانی غرب بیافزاید. ولی این احتمالیست که کشورهای غربی باید اطلاع قبلی از آن داشته باشند. آنها می دانند که وضعیت و روال کار در یکی دو سال گذشته به چه صورت بوده و الان برنامه هستهای ایران میتواند در چه مرحلهای باشد.»
احمدی تاکید کرد: «با این تفاسیر گزارش آژانس به هر شکلی که باشد، گمان نمیکنم که تاثیر تعیین کنندهای داشته باشد. البته از یک جهت حساسیت بیشتری وجود دارد و آن هم مربوط به چهار سایتی است که آژانس مدعی است ایران بدون اینکه به آژانس اعلام کند، فعالیت هستهای در آنها داشته و تکلیف آن چهار سایت و اقلام هستهای موجود در آنها هنوز روشن نشده است. ممکن است طرف ایرانی درجریان مذاکرات وین خواستار مختومه اعلام کردن مسائل قدیمی نیز شده باشد. به همان ترتیبی که PMD (ابعاد احتمالی نظامی) در گذشته مختومه اعلام شد. مختومه شدن این چهار سایتی هم که در دو سال گذشته پس از قضیه شورآباد مطرح بوده ممکن است در شمار خواسته های ایران باشد.»
این کارشناس مسائل بینالملل، در ادامه اظهار کرد: «آژانس در گزارشی که در یکی دو هفته آینده ارائه میدهد، ممکن است مطرح کند که در این قضیه پیشرفتی حاصل نشده و مقداری هم ممکن است که لحنش را تندتر کند ولی این مسئله تازهای نیست و از گذشته هم وجود داشته است. در واقع بعید است که این گزارش امر غافل کنندهای از نظر کیفی داشته و بتواند منشاء تحول تعیین کنندهای باشد.»
اشتراک گذاری
با استفاده از روشهای زیر میتوانید این صفحه را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.