نهمین نشست کمیسیون مشترک امارات متحده عربی و جمهوری آذربایجان در هفته اخیر در شهر شوشا در قرهباغ برگزار گردید و در آن هیاتهای دولتی و خصوصی به ریاست وزرای اقتصاد دو کشور دیدار و گفتگو کردند. منابع خبری حوزههای گفتگو در این نشست و توافقات انجام پذیرفته را مرتبط با حوزههای مختلف دانستهاند. به طور جزئیتر، مذاکره در موضوعات کارآفرینی، بنگاههای کوچک و متوسط، اقتصاد نوین، گردشگری، هوانوردی، فناوری، نوآوری، کشاورزی، امنیت غذایی، لجستیک، فرهنگ، انرژی، انرژی تجدیدپذیر و سرمایهگذاری در دستور کار این نشست قرار داشته است.
پیوندهای اقتصادی میان امارات متحده و جمهوری آذربایجان در سالهای اخیر به سرعت در حال گسترش است. امارات متحده عربی اولین شریک تجاری جمهوری آذربایجان در میان کشورهای عربی است و ۴۰ درصد از تجارت جمهوری آذربایجان با جهان عرب را در بر میگیرد. تجارت دوجانبه در سالهای گذشته رشدی بسیار سریع داشته است. در سال ۲۰۲۳، ارزش تجارت غیرنفتی میان دو کشور از ۱.۶۴ میلیارد دلار عبور کرده که رشد قابلتوجه ۶۸ درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته نشان میدهد. همچنین، بررسیهای اولیه نشان میدهد که دو کشور در فاصله ژانویه تا آوریل ۲۰۲۴ قریب به ۶۱۷ میلیون دلار تجارت دوجانبه در حوزه غیرنفتی داشته اند که این رقم نیز ۶۲ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.
همکاریهای امارات و آذربایجان به حوزه تجارت منحصر نمیشود. امارات متحده عربی بزرگترین سرمایهگذار عربی و هفتمین سرمایهگذار بینالمللی در جمهوری آذربایجان است و مقدار سرمایهگذاری امارات در این کشور تا پایان سال ۲۰۲۲ معادل ۱.۱ میلیارد دلار بوده است. این سرمایهگذاریها در حال گسترش است و موضوع انرژی در قلب همکاریهای دو کشور قرار گرفته است. علیرغم اینکه هر دو کشور در زمره تولیدکنندگان سوختهای فسیلی به حساب میآیند، پیوند گستردهای میان آنها برای توسعه پایدار از طریق اتکا بر انرژی تجدیدپذیر ایجاد گردیده است. در چارچوب این همکاری راهبردی و در حاشیه رویداد هفته انرژی در باکو بود که در اکتبر ۲۰۲۳، سه پروژه جدید در حوزه انرژی تجدیدپذیر میان شرکت مصدر ابوظبی و شرکت نفت دولتی آذربایجان با مجموع ظرفیت یک گیگاوات مورد توافق قرار گرفت. این سه پروژه عبارتند از:
- نیروگاه خورشیدی بیلهسوار به ظرفیت ۴۴۵ مگاوات؛
- نیروگاه خورشیدی نفت چاله به ظرفیت ۳۱۵ مگاوات؛
- نیروگاه بادی آبشرون-قرهداغ به ظرفیت ۲۴۰ مگاوات.
شرکت اماراتی مصدر پیشتر اقدام به سرمایهگذاری ۲۶۲ میلیون دلاری در اولین نیروگاه خورشیدی جمهوری آذربایجان با ظرفیت ۲۳۰ مگاوات در قرهداغ نموده بود. این نیروگاه در ماههای پایانی سال ۲۰۲۳ به بهرهبرداری رسید و اکنون بزرگترین نیروگاه برق خورشیدی در حاشیه دریای خزر و حوزه کشورهای همسود به شمار میرود. علاوه بر این، مصدر و شرکت عربستانی آکوا برای سرمایهگذاری مشترک در مجموعهای از نیروگاههای تجدیدپذیر به ظرفیت مجموعا ۵۰۰ مگاوات در جمهوری خودمختار نخجوان با آذربایجان به توافق رسیده اند.
ظرفیت نصب شده تولید جمهوری آذربایجان بیش از ۷.۵ گیگاوات است که از این میزان ۶.۵ گیگاوات با سوختهای فسیلی (نفت و گاز) تولید میشود و ۱.۱ گیگاوات آن به صورت برقآبی است. بنابر تاکنون سهم روشهای تجدیدپذیر در تولید برق جمهوری آذربایجان ناچیز بوده است. جمهوری آذربایجان به منظور اجرای تعهدات خود بر مبنای معاهده پاریس، برای رساندن سهم انرژی تجدیدپذیر در تولید برق به ۳۰ درصد تا سال ۲۰۳۰ هدفگذاری نموده است و شرکت اماراتی مصدر مبدل به مهمترین بازیگر در تحقق این هدف شده است. علاوه بر آذربایجان، گرجستان، رومانی و مجارستان نیز حامیان احداث یک کریدور انرژی سبز از قفقاز تا اروپا به شمار میروند که این مساله بر جذابیت سرمایهگذاری در این حوزه برای امارات متحده عربی میافزاید.