طرح مسائل جدید در دکترین جدید هسته ای قطعاً بر ما و سایر کشورها اثر می گذارد. اگرچه دکترین هسته ای جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر حرمت شرعی بمب هستهای است. این حرمت ریشه در تفکر اسلامی دارد. حکم مقام معظم رهبری هم بر حرام بودن بمب هستهای تأکید دارد. ولی یک واقعیت را باید در نظر گرفت اینکه اگر ما در یک فضایی قرار بگیریم که بمب هستهای دیگران موجب ظلم بر ما شود، «شاید» دست از این حرمت برداشته شود؛ البته تغییر در این دکترین نیز بر عهده کسی است که پیشتر حرمتش را اعلام کرده است.
در واقع هرگاه که دیگران بخواهند با سوء استفاده از امکان هستهای خود، ما را تهدید کنند، قاعدتاً شروطی در اسلام وجود دارد که بر مبنای آن میتوان از این دکترین خارج شد و اقدام مشابهی را حداقل بر اساس موازنه منفی انجام دادکه البته این الزاماً به معنی استفاده از بمب هستهای نیست. لذا صحبت های اخیر آقای خرازی در خصوص احتمال تغییر دکترین هسته ای با تکیه بر رفتار ناموزون قدرتهای دارای سلاح هستهای و تهدیداتی که با اتکا بر این سلاح صورت گرفته است، عنوان شد ولی در حال حاضر هیچ تغییری در دکترین ما به وجود نیامده است.
در این راستا لازم به توجه است که بنا نیست ما مسائل سیاسی را با نکات فقهی آمیخته کنیم. اینها ترتیباتی دارد که باید متوجه ترتیبات آن شد. در مسائل فقهی فتاوا در جای خودشان قرار هستند و فتوا به نسبت ضرورتهای روز جاری میشود. یک روز میرزای شیرازی تنباکو را حرام کرد ولی امروز تنباکو نیست. حرام بودنش زمانی اعلام شد که تنباکو شاخصه استعداد و استعمار انگلیس علیه ایران بود. حتی در دوره ای رفتن به حج از وجوب افتاد. زیرا شیعیان ایرانی در عربستان با مشکل روبرو بودند. پویایی فقه شیعی در فتاوا این است که با زمان پیش میرود. بر این اساس حتی اگر حکم اولیه هم حرمتی ایجاد کند گاهی ممکن است در حکم ثانویه، حرمت آن برداشته شود. با این وجود اکنون نباید بحث خاصی درباره فتوای حرام بودن سلاح هستهای بکنیم؛ زیرا هیچ اتفاق خاصی در این خصوص رخ نداده است. اما سوال این است که آیا دست اسلام و فتوا در این خصوص بسته است پاسخ منفی است اما ضرورت این تغییر را دشمن بر ما تحمیل خواهد کرد.
از سویی برخی بر این باورند طرح مسائلی در خصوص «احتمال» تغییر دکترین هسته ای می تواند برای کشور هزینه ایجاد کند. اما در واقع این طور نیست. زیرا بیان قدرت و توانمندی قرار نیست به اجماع سازی جهانی علیه ایران تبدیل شود. این در حالیست که همین اکنون اسرائیل، هند، پاکستان و ۵ کشور دارای حق وتو دارای توانمندی هستهای هستند. اگر دکترین آنها بر این باشد که از طریق این توانمندی بخواهند جمهوری اسلامی را تهدید کنند، جمهوری اسلامی هم دست بسته نخواهد بود.
در موازنه منفی، ما امروز در جهان به جایی رسیدیم که دشمنان نمیتوانند هر نوع برخوردی را با ما داشته باشند. بنا نیست در جهانی کیه کشورها بدون منطق تهدید میکنند و در خارج از جغرافیای خود مداخله نظامی انجام میدهند، ما بخواهیم مظلوم نمایانه رفتار کنیم. جمهوری اسلامی دارای اقتدار است و پای این اقتدار هم میایستد. دیروز توانمندی پهپادی و سیستم الکترونیک را نشان دادیم و امروز توانمندی موشکی را به نمایش گذاشتیم. لذا کشورهای قرار است با ما مقابله کنند باید بدانند که قدرت ما از آنها کمتر نیست..
دکتر محمود رضا امینی