دست خالی آمریکا در مذاکرات / صنعت هسته‌ای را نمی‌شود از ایران گرفت

 نشریه “بوستون گلوب” آمریکا در گزارشی،ضمن پرداختن به آخرین تحولاتِ مرتبط با معادله هسته‌ای ایران، به طور خاص به دولت بایدن توصیه کرده که از تکرار اشتباهات تاریخی دولت ترامپ و تداوم سیاست شکست خورده “کارزار فشار حداکثری” علیه ایران خودداری کرده و هر چه سریع‌تر زمینه را جهت انعقاد یک توافق منطقی با ایران فراهم سازد.

توافقی که با توجه به پیشرفت‌های قابل توجه اتمیِ ایران و محدود بودن گزینه‌ها و اهرم‌های فشار واشنگتن در برابر تهران، عملا تنها گزینه در دسترس برای دولت آمریکا است.

نشریه بوستون گلوب در این رابطه می‌نویسد: «ایالات متحده آمریکا و شرکای بین المللی آن، از آنچه پیشرفتِ آرام، اما مداومِ دور هشتم مذاکرات هسته‌ای وین با هدف احیای برجام خوانده اند، تمجید کرده اند.

با این حال، دولت بایدن باید بداند که مولفه “زمان” به هیچ عنوان به نفع آمریکا و متحدان آن نیست و هر چه سریع‌تر این دسته از کشور‌ها بایستی راهی در چهارچوب معادله برجام و در راستای متوقف ساختن پیشرفت‌های قابل ملاحظه هسته‌ای ایران بیابند.

هر چه روند گفتگو‌های هسته‌ای با ایران در وین طولانی‌تر شود، ارزشِ بازگشت به توافق هسته‌ای برجام نیز بویژه برای آمریکا و اروپا کاهش خواهد یافت. در شرایط کنونی، آمریکا و متحدان آن به شدت نگران پیشروی هایِ قابل ملاحظه هسته‌ای ایران هستند که عملا دستِ این کشور را در قالب مذاکرات جاری در وین نیز تا حد زیادی تقویت کرده است.

آن‌ها به طور خاص به آنچه کوتاه شدن دوره گریز هسته‌ای ایران ادعا می‌کنند (زمان لازم جهت حرکت به سمت یک برنامه تولید سلاح‌های اتمی) اشاره دارند و معتقدند که اگر این زمان برای ایران به چند هفته تقلیل یابد، اساسا توافق برجام دیگر از ارزش لازم جهت احیا شدن برخوردار نیست.

در این راستا، بسیاری از ناظران و تحلیلگران به دولت آمریکا توصیه می‌کنند تا هر آنچه می‌تواند انجام دهد و هر چه سریع‌تر زمینه را برای انعقاد یک توافق هسته ایِ منطقی با ایران فراهم سازد. در این رابطه حتی برخی ناظران بر این باورند که دولت آمریکا بایستی به صراحت و با هدف اعتماد زایی اعتراف کند که “دونالد ترامپ” رئیس جمهور سابق آمریکا، عامل اصلیِ ایجاد خسارت در توافقی (برجام) بوده که به درستی در حال فعالیت بود و هم اکنون نقض گسترده آن از سوی دولت سابق آمریکا و تلاش‌های جاری جهت احیای این توافق، به یک چالش اصلی در عرصه روابط بین الملل تبدیل شده است.

باید پذیرفت که آمریکا در شرایط کنونی هر آنچه در توان دارد بایستی انجام دهد تا بتواند ایران را به حضورِ فعال در میز مذاکرات وین و انعقاد یک توافق ترغیب کند، زیرا در غیر اینصورت، تبعات بدی در انتظار واشنگتن و همچنین متحدان منطقه‌ای و بین المللی آن خواهد بود.

در این راستا، “اریک بروِر” پژوهشگر ارشد “مرکز مطالعات بین‌المللی و راهبردی” که خود جز تیم مذاکراتی آمریکا در زمان انعقاد توافق برجام بوده می‌گوید: “در شرایط کنونی، طرف‌های مختلفِ مذاکرات هسته‌ای وین در موقعیتی به مراتب متفاوت‌تر از سال 2015 یعنی زمانیکه توافق برجام منعقد شد هستند”.

بروِر در این رابطه می‌گوید: “آنچه در شرایط کنونی تغییر کرده این است که برنامه هسته‌ای ایران به مراتب پیشرفته‌تر از قبل شده است. ایران نَه تنها ظرفیت‌های اتمی خود را افزایش داده بلکه دانشِ هسته‌ای اش را نیز به نحو قابل ملاحظه‌ای تقویت کرده است. ما شاید بتوانیم سانتریفیوژ‌ها را از ایران بگیریم، با این حال نمی‌توانیم دانش فنی هسته ایِ ایرانی‌ها را از آن‌ها بگیریم”.

در این چهارچوب، اخیرا “نِد پرایس” سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز به این حقیقت اعتراف کرد و گفت که “نمی توان هیچ زمان و ضرب الاجل مشخصی را برای احیای برجام و بازگشت به توافق برجام تعیین کرد. در این راستا، اقدامات و رویه‌های ایران از اهمیت زیادی برخوردار هستند”.

نِد پرایس همچنین به خبرنگاران گفت: “آمریکا تنها زمانی از معادله برجام کنار می‌کشد که مطمئن گردد بازگشت به برجام در راستای منافع ملی آن نیست. پیشرفت‌های هسته‌ای ایران به طور خاص، تا حد زیادی مزایای احیای برجام را برای واشنگتن کاهش داده اند”.

در این راستا، باید پذیرفت که هر چه زمان می‌گذرد، فقط و فقط منافع آمریکا در قالب معادله برجام آسیب می‌بیند. این مساله مخصوصا وقتی بدانیم واشنگتن از اهرم‌های فشار قابل توجهی علیه ایران برخوردار نیست و گزینه بازگشت به برجام برای آن بهترین گزینه است، بیش از پیش از اهمیت برخوردار می‌شود.

در شرایط کنونی، دستیابی به یک توافق با ایران، به مراتب بهتر از دستیابی به هیچ است. این موضوع کاملا در راستای منافع ملی آمریکا است.

آنچه در این میان مهم است این نکته می‌باشد که دولت بایدن نباید همچون دولت ترامپ، رویِ سیاست‌های شکست خورده‌ای نظیر “کارزار فشار حداکثری” حساب کند. واشنگتن باید واقع بینی پیشه کند و از تکرار اشتباهات تاریخی خود در قبال تهران قویا دوری کند».