زلنسکی به خوبی میداند که عمر سیاسی وی به سرعت در حال اتمام است و در صورت عدم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در زمان مقرر شده با چالش جدی و خطرناکی به نام بحران مشروعیت مواجه خواهد شد.
در چند هفته اخیر تغییرات کوچک اما مهمی در جبهه شرق اوکراین رخ داد. شهر آودیوکا پس از چند ماه مقاومت نیروهای ارتش اوکراین و با وجود کمکهای نظامی و مالی بیشمار غرب سقوط کرد و ارتش اوکراین مجبور به عقبنشینی از شهر آودیوکا شد. این شکست اوکراین در جبهه شرق از این جهت اهمیت دارد که پس از شکست جبهه باخموت و شکست ضد حمله بزرگ بهاره سال گذشته میلادی رخ داد و پازل شکستهای رهبری اوکراین در این جنگ را تکمیل کرد.
ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین پس از شکستهای پیدرپی و هدر دادن میلیاردها دلار کمک مالی تامین شده از جیب مالیات دهندگان اروپایی و آمریکایی اکنون از طرح کودتایی احتمالی بر علیه خود خبر میدهد. کودتایی که به گفته وی و کمیته اطلاعات وزارت دفاع اوکراین قرار است در بهار آینده با طراحی روسیه و با اسم رمز «میدان» عملیاتی شود. میدانی که یادآور انقلاب رنگی سال ۲۰۰۴ اوکراین و حوادث سال ۲۰۱۴ میدان استقلال کییف است. به گفته زلنسکی و دستگاه اطلاعاتی اوکراین، روسیه قرار است تا عملیات ویژه خود در خاک اوکراین را تا ماه مارس به اوج خود برساند و در داخل نیز با ایجاد افتراق میان سیاستمداران اوکراینی و همچنین ایجاد اختلاف میان نظامیان و شهروندان اوکراینی بر این کشور غلبه کند. ادعایی که هیچ سندی را برای آن ارائه نداد و با ارجاع به اطلاعات محرمانه شرکای غربی و دستگاه اطلاعاتی خود این سخنان را مطرح کرد.
بحران مشروعیت زلنسکی با تعویق انتخابات
ولادیمیر زلنسکی در حالی تلاش دارد تا شکستهای خود در جبهه شرقی را نادیده بگیرد که دیگر از حمایت ابتدایی غرب در آغاز جنگ برخوردار نیست و بابت عدم پیروزی و حتی شکست و عقب نشینی از حاشیه شهر دونتسک، تحت مواخذه قرار دارد. وی در داخل نیز با چالشهای متعددی روبهرو شده و بحران مشروعیت مشکلی اساسی برای وی ایجاد کرده است. زلنسکی از ۲۴ فوریه ۲۰۲۴ که تهاجم روسیه با خاک اوکراین آغاز شده است در این کشور حکومت نظامی اعلام کرده است. به همین دلیل نیز انتخابات پارلمان اوکراین که قرار بود در اکتبر سال گذشته میلادی برگزار شود را به تعویق انداخته است. وی همچنین در دسامبر گذشته و در یک کنفرانس خبری اعلام کرده که به دلیل خطرات جنگ هیچ انتخاباتی در این کشور برگزار نخواهد شد.
این سخنان زلنسکی به این معناست که انتخابات ۲۱ ماه مه سال میلادی جاری نیز برگزار نخواهد شد و او همچنان در قدرت باقی میماند. سخنان الکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین نیز برگزاری انتخابات را پیشنهادی نامناسب خوانده است. همانگونه که سایر نزدیکان و وزرای زلنسکی برگزاری انتخابات را غیرضروری دانستند. اما کار برای زلنسکی و دولت او به همین سادگی نخواهد بود. مخالفان و اپوزیسیون وی به رهبری اشخاصی نظیر پترو پروشنکو و تیموشنکو پیشنهاد یک دولت ائتلافی را برای مقابله با بحران مشروعیت دادهاند. بحرانی که کمیته اطلاعات ارتش اوکراین نیز نسبت به آن هشدار داده است.
تلاش برای فرار رو به جلوی زلنسکی
رئیس جمهور فعلی اوکراین در شرایطی بحرانیتر از آغاز جنگ قرار دارد. وی در حوزه سیاست داخلی دچار بحران مشروعیت شده است. تلفات انسانی بالا، تخریب زیرساختها، دامن زدن به اختلافات نژادی و حمایت از نژادپرستان نئونازی، فساد مالی و اداری حتی در ارتش اوکراین و شکست ضد حمله بهاره در جبهه شرق و حتی عقب نشینی در برخی نقاط از جمله بحرانهای دولت زلنسکی است. در حوزه سیاست خارجی نیز وضعیت بدتری را در مقابل خود دارد. با نزدیکترین متحدان خود مانند لهستان که در همسایگی این کشور قرار دارد دچار اختلافات تجاری شده است. حمایتهای فراوان آمریکایی با وتوی سنای تحت کنترل جمهوری خواهان روبهرو شده است. در مقابل دریافت میلیاردها دلار و یورو هیچ دستاورد قابل دفاعی نداشته و صدای اعتراض گروههای ملیگرا در بسیاری از کشورهای اروپایی بلند شده است.
زلنسکی به خوبی میداند که عمر سیاسی وی به سرعت در حال اتمام است و در صورت عدم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در زمان مقرر شده با چالش جدی و خطرناکی به نام بحران مشروعیت مواجه خواهد شد. لباس نظامی زلنسکی که نماد او در دو سال گذشته بود اکنون ممکن است به زودی برای وی به جای محبوبیت، بحران مشروعیت به همراه آورد. بحرانی که بعد از سلب حق رای در دو انتخابات پیدرپی رخ میدهد و زلنسکی به خوبی از آن آگاه است. برای همین نیز به محکوم کردن افراد پیش از هر گونه اعتراض بر علیه نحوه حکومت خود روی آورده است. زیرا به خوبی میداند که مرتبط کردن مخالفان با روسیه بهترین راه فرار رو به جلو برای او خواهد بود و وی را در مقابل سوالات مهم و اساسی نسبت به شکستهای متعدد دوران ریاستش بر این کشور وسیع اروپای شرقی مصون میدارد.