تعطیلی شبکه من و تو را نباید به معنای واقعی پایان فعالیت رسانهای این معاندان فرض کرد، بلکه آنها به خوبی دریافتهاند که ابزارها و رویکردهای سنتی و تکراری در فضای رسانه اثربخشی خود را از دست داده است و به دنبال طرحی نو هستند
تلویزیون بیبیسی فارسی در تاریخ ۲۵ دیماه ۸۷ تأسیسشد و از همان ابتدا نشان داد قصد دارد اخبار فارسیزبانان را انعکاس دهد، اما در اغراق وقایع مربوط به ایران در واپسین ماههای دولت نهم کوشید و احتمال تقلب در انتخابات را در برنامههای مختلف خود مطرح کرد و زمانی که برخی کاندیداها موضوع تقلب در انتخابات را اعلام کردند این شبکه بهعنوان نخستین رسانه فارسیزبان بر آتش آن ادعای واهی دمید و نقش عمدهای را در آشوبهای خیابانی و فتنه سال ۸۸ ایفا کرد. در ادامه پس از شکست فتنه و ضربه مهلکی که مردم در ۹ دی به بدنه اپوزیسیون وارد کردند؛ در فضای جنگ رسانهای برای معاندان ۲ راه بیشتر نماند. یا باید این شبکه تازه تاسیس را به دلیل تندروی و بیان آشکار مواضع تعطیل میکردند یا باید چارهای میاندیشیدند که بتوانند مخاطب را پای تلویزیون نگه دارند و در ادامه اهداف خود را در جهت براندازی رژیم جمهوری اسلامی ایران پیش ببرند.
سفید کردن «بیبیسی» فارسی با «من و تو»
با مرور عملکرد معاندان علیه کشورمان در سالهای اخیر، میتوان دریافت که دشمنان قسم خورده این مرز و بوم پس از شکست در فتنه ۸۸ و لزوم سفید کردن چهره خود نزد ملت ایران، مسیر دوم را انتخاب کردند. پس از پایان دولت دهم بود که در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۰ مصادف با ۶ آبان ۱۳۹۲ شبکه ماهوارهای «من و تو» در لندن تاسیس شد. در ظاهر امر کیوان و مرجان عباسی به عنوان سرمایه گذار معرفی شدند و ابتدا تلاش کردند با پخش برنامههای سرگرمکننده خارجی از جمله مستندهای جذاب و سریالها و رئالیتیشوهای مشهور با دوبله فارسی و تولید برنامههایی همچون «آکادمی موسیقی»، «بفرمایید شام» و «شعر یادت نره» خود را مستقل از جریانهای سیاسی نشان دهند. آنچه که در آن روزها نمود آشکار داشت؛ سعی سازندگان این شبکه بر تحمیل فرهنگ غربی و تغییر سبک زندگی ایرانی_اسلامی بود. اما رفته رفته با توجه به وجود وقایعی، چون دی ماه ۹۶ اهداف سیاسی این شبکه آشکارتر شد. به این ترتیب که تا پیش از ناآرامیهای داخل ایران، رویکرد سیاسی این شبکه به برنامه اتاق خبر و خوانش اخبار داخلی ایران محدود میشد، اما کم کم با ساخت مستندهایی از زندگی پهلوی اول و دوم، میخ خود را در حمایت آشکار از این حکومت سرنگون شده کوبید و در حوادث آبان ۹۸ در رقابت با دیگر شبکههای فارسی زبان معاند، خط سیاسی خود را در کنار همان برنامههای سرگرم کننده؛ پررنگ کرد. این روند ادامه داشت تا اینکه فتنه «زن، زندگی، آزادی» کلید خورد.
پایانی برای یک مهره سوخته
در این ایام اختلاف میان سه شبکه فارسی زبان «من و تو»، «بی بی سی فارسی» و «اینترنشنال» بالا گرفت و هر یک از آنها تلاش کرد تا با تندروی و اعلام موضع جدی و علنی علیه جمهوی اسلامی راه خود را پیش ببرد. البته باید گفت من و تو در سه سال اخیر بسیار تلاش کرد تا با ارتقاء مدل شهروند خبرنگار بی بی سی به گزارشگر من و تو، هم بی بی سی و هم اینترنشنال و صدای آمریکا را وابسته به اطلاعات میدانی خود کند که در زمانهای مقتضی بتواند نرخش را بالاتر ببرد و همین مساله در بروز اختلاف این شبکهها خودنمایی میکرد. با این همه در اقدامی غیرمنتظره، ۲۲ آبان ماه بود که براساس اطلاعیه صادر شده توسط مرجان و کیوان عباسی مالکان یهودی-بهایی شبکه «من و تو»، این شبکه از اول ژانویه سال جدید میلادی (۲۰۲۴) به دلیل مشکل در تامین نیازهای مالی فعالیتش را متوقف خواهد کرد. هرچند که با انتشار این بیانیه برخی گمانه زنیها مبنی بر بازی رسانهای توسط عوامل پشت پرده این شبکه بود، اما در نهایت «من و تو» طبق گفتههای کیوان عباسی در ۱۱ بهمن ماه تعطیل شد.
و، اما چند سناریو
بسیاری مطرح میکنند که این شبکه به عنوان یک رسانه ورشکسته با تندرویها و ناشیگری عوامل خود به شرایطی رسید که سرمایهگذار آن را به این نتیجه رساند که این شبکه به اهداف خود نمیرسد و برای اینکه جلوی ضرر را بگیرد آن را تعطیل کرد.
از سوی دیگر برخی بر این باورند که این شبکه تلویزیونی با توجه به بیاثر بودن آن تعطیل شد تا ضدانقلاب در حوزه رسانهای خود دست به برندسازی جدید بزند؛ چراکه آنقدر شبکه من و تو در این حوزه ورشکسته بود که قابلیت احیا نداشت تا جایی که گویی برای افکارعمومی بسته شدن این شبکه اهمیتی نداشته است.
از سوی دیگر اگر سناریو قطع شدن بودجه از سوی کارفرما به سبب تغییر سیاست و بروز جنگ در سرزمینهای اشغالی پس از انجام عملیات «طوفان الاقصی» را نیز محتمل بدانیم، برآیند ورشکستگی برند من و تو نیز به عنوان یکی از عوامل کنار نمیرود؛ حتی با وجود رفتار افراطی اینترنشنال و BBC فارسی در اغتشاش زن، زندگی، آزادی در سال ۱۴۰۱، آش آنقدر شور بود که تصمیم بر این شد که شبکه من و تو از دور خارج شود.
نکته آخر
همه این سناریوها در کنار هم را میتوان به عنوان مجموعهای از ادله و عوامل تعطیلی شبکه من و تو یاد کرد، اما حالا پس از شکست دوباره دشمن در فتنه ۱۴۰۱؛ گویی بار دیگر دشمنان قسم خورده ایران اسلامی مانند سال ۹۲، تصمیم به سفید کردن عوامل خود گرفتهاند یعنی نخواستند مانند آن زمان، در راستای همین شبکه، تلویزیونی دیگر تاسیس کنند بلکه با حذف آن، مظلوم نمایی عوامل و اشک و ناله مجریان بستری را برای ایجاد یک شبکه دیگه فراهم کردند. در این باره نیز محمودرضا کبیرییگانه کارشناس رسانه و فضای مجازی گفته است: «تعطیلی شبکه من و تو را نباید به معنای واقعی پایان فعالیت رسانهای این معاندان فرض کرد، بلکه آنها به خوبی دریافتهاند که ابزارها و رویکردهای سنتی و تکراری در فضای رسانه اثربخشی خود را از دست داده است و به دنبال طرحی نو هستند.»
انسیه ربیعی