یا شاید باید کمی به دورتر بازگردیم؟ به سال ۲۰۱۴؟ شی دوباره در آلمان بود این بار به همراه “زیگمار گابریل” معاون صدراعظم وقت در بندر دویسبورگ. هر دوی آنان مشتاقانه منتظر ورود قطار باری از چونگ کینگ بودند قطاری که قرار بود به انتهای مسیر ۱۰۳۰۰ کیلومتری “جاده ابریشم جدید” در دویسبورگ برسد.
دویسبورگ در آن سال شروع به معرفی خود به عنوان “شهر چین” کرد. در یک طرح گسترده از هوآوی غول مخابراتی خواسته شده بود آن کلانشهر صنعتی فرسوده در دره روهر آلمان را طبق توافق با چینی‌ها به یک “شهر هوشمند” پیشرفته تبدیل کند و شهروندان دویسبورگ را قادر سازد تا زندگی شاد و موفقی داشته باشند.
اکنون دویسبورگ رویا‌های خود برای تبدیل شدن به یک شهر هوشمند را پشت سر گذاشته است. در برلین “نانسی فایزر” وزیر کشور آلمان از حزب چپ میانه سوسیال دموکرات قصد دارد به دلیل ترس از خرابکاری احتمالی، حضور و نقش چین در شبکه‌های تلفن همراه آلمان را به شدت کاهش دهد. دولت آلمان به طور فزاینده‌ای رژیم کمونیستی چین را به عنوان “یک رقیب سیستمی” قلمداد می‌کند. “اولاف شولتز” صدراعظم آلمان از حزب سوسیال دموکرات نیز بر لزوم کاهش ریسک تاکید کرده است. “آنالنا بائربوک” وزیر امور خارجه آلمان از حزب سبز نیز اخیرا از شی به عنوان یک “دیکتاتور” یاد کرد.
ماموران اطلاعاتی آلمان مدت هاست که تصوراتی در این باره داشته اند که حزب کمونیست چین که تشنه قدرت است خصومت فزاینده‌ای با غرب دارد. جنگ “ولادیمیر پوتین” رئیس جمهور روسیه علیه اوکراین ممکن است حادترین مشکل اروپا در حال حاضر باشد، اما در بلندمدت بزرگترین تهدید از سوی چین است. “توماس هالدن وانگ” رئیس سازمان امنیت داخلی آلمان می‌گوید:”روسیه به مثابه یک طوفان است. چین به مثابه تغییر آب و هوا است. ”
منابع آگاه گفته اند که چگونه جاسوسان چینی سیاستمداران اروپایی را به خدمت گرفته اند. صد‌ها پیامک ارسال شده توسط یک مامور سرویس مخفی از وزارت امنیت دولتی چین، مردی با نام “دانیل وو” نشان می‌دهد که چین با موفقیت دستور نفوذ در ابتکار عمل‌های پارلمانی بلژیک و آلمان را عملیاتی کرده است.
این یک موفقیت چشمگیر برای فعالیت‌های چین در اروپا و تلاش آن کشور برای اعمال نفوذ در قلب اروپا محسوب می‌شود. این گزارش نگاه نادری به پشت صحنه اطلاعاتی قدرتمند چین را ارائه می‌دهد.
از زمانی که شی در سال ۲۰۱۲ میلادی قدرت را در چین به دست گرفت به شدت بر گسترش یک دستگاه امنیتی گسترده متمرکز شده است. میلیون‌ها دوربین در شهر‌های چین نصب شده اند که یک کابوس اورولی محسوب می‌شود. در چین همه چیز و هر فردی به طور مداوم تحت رصد دوربین‌های فیلمبرداری قرار دارند. در آن کشور‌ها پیام‌ها در اپلیکیشن پرکاربرد WeChat مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و تظاهرکنندگان با استفاده از فناوری تشخیص چهره شناسایی می‌شوند.
“شی جین پینگ” امیدوار است تا سال ۲۰۴۹، میلادی سالی که صدمین سالگرد جمهوری خلق را جشن می‌گیرد کشورش را به یک ابرقدرت تبدیل کند که قدرت فنی و نظامی‌ای برابر با ایالات متحده داشته باشد و یا حتی از آن کشور پیشی بگیرد. شی به این پروژه برای بازگرداندن کشورش در راس نظم جهانی به عنوان “رویای چینی” اشاره می‌کند و در مسیر رسیدن به این هدف پیش می‌رود.
کنترل دیاسپورای چینی در خارج از کشور
در جعبه ابزار سرویس‌های جاسوسی و امنیتی چین ابزار‌های زیادی وجود دارند. به گفته آژانس امنیت داخلی آلمان ظلم آن کشور علیه مخالفان و اقلیت‌هایی مانند اویغور‌ها محدود به داخل سرزمین‌های چین نیست. آن نهاد اطلاعاتی اعلام کرده که منتقدان پکن که در آلمان زندگی می‌کنند نیز در مواقعی با اعمال فشار بر اعضای خانواده شان در خانه هدف قرار گرفته اند. به گفته مقام‌های امنیتی آلمان هدف حکومت چین از این اقدام “کنترل و تنظیم دیاسپورای چینی” می‌باشد.
آژانس امنیتی آلمان اعلام کرده که به موازات آن جاسوسان چینی تمام تلاش خود را انجام می‌دهند تا به فناوری‌های آینده مانند فناوری کوانتومی، هوش مصنوعی، فناوری مافوق صوت و بیوتکنولوژی دست پیدا کنند. بسیاری از آن فناوری‌ها کاربرد‌های نظامی دارند. آن نهاد اشاره می‌کند که تصاحب شرکت‌ها در آلمان در خدمت هدف استراتژیک کلی است که به چین مزیت در رقابت جهانی برای دانش را می‌دهد. در همین حال مقام‌های آلمانی می‌گویند حملات سایبری چین دیگر محدود به شرکت‌ها نیست و به طور فزاینده‌ای سیاستمداران را هدف قرار می‌دهند.
هکر‌های چینی نسبت به همتایان روس خود بسیار کمتر ایجاد مزاحمت می‌کنند. با این وجود، آنان دست کم به همان اندازه موثر هستند. برخلاف روس‌ها، مسموم کردن منتقدان در بریتانیا یا کشتن دشمنان دولت در پارک باغ وحش برلین راهبردهایی نیستند که ماموران سرویس مخفی چین بکار گیرند. هکر‌های چینی هم چنین از اقدامات پرهیاهویی مانند انتشار ایمیل‌های تهدیدآمیز سیاستمداران غربی در میانه مبارزات انتخاباتی دوری می‌کنند اقداماتی که سرسپردگان دیجیتالی پوتین در موارد متعددی انجام داده اند.
جاسوسان سایبری از چین بی سر و صدا وارد سیستم‌هایی می‌شوند که آنان را هدف قرار داده اند و برای چندین سال در جای خود باقی می‌مانند و به آرامی و بدون مزاحمت اطلاعات حساس را جمع آوری می‌کنند. کارشناسان می‌گویند این نفوذ‌های طولانی مدت می‌تواند برای مقاصد مخرب در آینده نیز مورد استفاده قرار گیرد مانند خراب کردن زیرساخت‌های حیاتی آلمان. آنان اشاره می‌کنند که کد‌های بدافزار غیرفعال چینی پیش‌تر در شبکه برق ایالات متحده کشف شده اند.
شرکت متعدد آلمانی از جمله دایملر و BASF و دست کم یک تولید کننده آلمانی نیمه هادی هدف حملات سایبری چینی‌ها قرار گرفته اند. حتی “سون تزو” استراتژیست نظامی چینی ۲۵۰۰ سال پیش می‌دانست که جاسوسان تا چه اندازه از نقش حائز اهمیتی برخوردار هستند. او در اثر خود تحت عنوان “هنر جنگ” نوشته بود: ” اگر دشمن را بشناسی و خودت را بشناسی لازم نیست از نتیجه صد جنگ بترسی”.
کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان بریتانیا گفته که با صد‌ها هزار مامور تمام وقت دستگاه سرویس مخفی چین “تقریبا به طور قطع بزرگترین دستگاه امنیتی در جهان است”. این تعداد ظاهرا توسط هزاران نفر از مهاجران چینی، محققان مهمان در دانشگاه‌های خارجی، دانشجویان و بازرگانانی که خدمات خود را در ارسال اطلاعات به پکن ارائه می‌دهند یا توسط مقام‌های اطلاعاتی چینی مجبور به جاسوسی می‌شوند افزایش یافته است.
در قانون سرویس مخفی چین که در سال ۲۰۱۷ میلادی به تصویب رسید و اجرایی شد آمده است که “هر سازمان یا شهروند باید طبق قانون از کار‌های اطلاعاتی دولتی حمایت کرده به آن کمک کند و با آن همکاری نماید”. این بدان معناست که دولت می‌تواند هر شهروند یا شرکت چینی را ملزم به همکاری با سرویس‌های اطلاعاتی کند. این مجوزی برای جاسوسی نامحدود است. البته هر دانشجوی چینی جاسوس نیست، اما مقام‌های امنیتی ایالت بایرن نسبت به احتمال به دام افتادن آنان هشدار داده اند. آنان به ویژه در مورد کمک‌های مالی اعطا شده توسط شورای بورسیه تحصیلی دولتی چین (CSC) که حدود ۵۰۰۰ دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد را به آلمان اعزام کرده نگران هستند.
شرکت کنندگان باید وفاداری خود را به چین و حزب کمونیست به صورت کتبی اعلام کنند، به طور منظم با سفارت در تماس باشند و هر دستورالعملی که دریافت می‌کنند را دنبال کنند. به گفته “بورکهارد کورنر” رئیس آژانس امنیت دولتی در بایرن دریافت کنندگان کمک هزینه نیز باید گزارش‌های منظم را ارائه دهند. کورنر می‌گوید این گزارش‌ها صرفا محدود به اطلاعات در مورد دانشگاه‌های مهمان و پیشرفتی که با مطالعات خود داشته‌اند نیست و ارائه اطلاعات در جامعه چینی در تبعید، مخالفان و اقلیت‌هایی مانند اویغور‌ها را نیز شامل می‌شوند.
این روز‌ها نیروی پلیس فدرال ایالات متحده وب سایتی به نام “تهدید چین” را راه اندازی کرده است. در دو دهه گذشته ماموران چینی حجم وسیعی از داده‌ها را از مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی ایالات متحده به سرقت برده اند. چینی‌ها اطلاعات مربوط به برنامه شاتل فضایی، ایمیل‌های کاخ سفید، ۶۱۴ گیگابایت اطلاعات در مورد موشک ضد کشتی مافوق صوت، داده‌های سری شرکت‌ها در مورد خودرو‌های خودران اپل، داده‌های حساس میلیون‌ها نفر از جمله کارکنان دولتی را جمع آوری کردند. سرقت‌ها به طور فزاینده‌ای به صورت دیجیتالی انجام می‌شود.
“کریستوفر ری” رئیس پلیس فدرال آمریکا در نشستی در سیلیکون ولی اشاره کرد که چین جامع‌ترین برنامه هک را در مقایسه با هر کشوری در جهان اجرا می‌کند. این یک موقعیت نسبتا غیر معمول بود: برای اولین بار روسای سرویس مخفی از همه کشور‌های عضو گروه پنج چشم از جمله ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، استرالیا و نیوزلند همزمان در مقابل اهالی رسانه و مطبوعات ظاهر شدند. پیام آنان این بود: وقتی صحبت از چین می‌شود وضعیت جدی‌تر از همیشه است.
عملیات جاسوسی چینی در آلمان
در سال ۲۰۰۹ در شهر کولبرمور در ایالت باواریا یک جاسوس صنعتی چینی فاش شد. یک جاسوس چینی در جریان بازدید از یک کارخانه از طریق یک دوربین کوچک که از جیب شلوارش بیرون می‌آمد برای فیلمبرداری مخفیانه از محصولات خلاقانه استفاده می‌کرد. کارکنان شرکت زمانی که متوجه شدند او در حال تصویربرداری است با پلیس تماس گرفتند. این مرد چینی به یک سال و نیم حبس تعلیقی محکوم شد.
در سال ۲۰۱۱ میلادی دادگاهی در مونیخ یک مرد چینی را به دلیل فعالیت‌های جاسوسی محکوم کرد. یک افسر سرویس مخفی که خود را به عنوان یک کارمند کنسولگری معرفی کرده بود برای جاسوسی از کنگره جهانی اویغور در مونیخ استخدام شده بود. این جاسوس اطلاعات مورد نظر را در طول جلسات مخفیانه در کافه‌ها و ایستگاه‌های مترو به مسئول خود می‌رساند.
دانشگاه دویسبورگ اسن در سال ۲۰۰۸ میلادی میزبان یک استاد مهمان از چین بود که ماه‌ها در آن موسسه در مورد فناوری‌های پیشرفته مهندسی آلمانی آموخت. تنها ۱۰ سال بعد دانشگاه متوجه شد که این مرد یک ژنرال در ارتش خلق بوده است. او در بازگشت به پکن سرپرست یک آزمایشگاه نظامی برای آزمایش موشک و فناوری کنترل بود.
در سال ۲۰۲۱ میلادی دادگاهی یک زوج آلمانی را به اتهام جاسوسی محکوم کرد. یکی از آنان به عنوان استاد با تمرکز بر جنوب آسیا مشغول به کار بود و دیگری در بنیاد هانس سیدل کار می‌کرد که روابط نزدیکی با اتحادیه سوسیال مسیحی حزب سیاسی راست میانه در بایرن دارد. او بعدا یک اندیشکده را تاسیس کرد. این دو نفر در سال ۲۰۱۰ میلادی در شانگهای استخدام شدند و در آنجا سخنرانی کردند. به این زوج مدت ۹ سال اطلاعاتی را قبل یا بعد از بازدید‌های دولتی یا کنفرانس‌های چند ملیتی به سرویس مخفی چین ارائه می‌کردند.
با این وجود، خطر جاسوسی چین هم چنان از سوی افکار عمومی خطر کمتری تلقی می‌شود. بسیاری روسیه را تهدید اصلی می‌دانند. تعداد بسیار کمی از چینی‌های در تبعید مایل هستند آشکارا صحبت کنند. با این وجود، برخی از آنان می‌گویند که حکومت چین از ترفند‌های مختلفی علیه شان استفاده کرده است.
شبکه غیررسمی پاسگاه‌های پلیس خارج از کشور که توسط چین در بیش از ۵۰ کشور جهان از جمله آلمان حفظ شده نشان می‌دهد که جمهوری خلق چین تا چه حد مایل است پیش برود. به گفته چینی‌ها این تسهیلات صرفا برای کمک به مهاجران چینی با نیاز‌های بوروکراتیک ایجاد شده اند. با این وجود، مقام‌های امنیتی آلمان هشدار داده اند که می‌توان از آن‌ها برای “جاسوسی و نفوذ در دیاسپورای چینی” استفاده کرد. تا کنون “ایستگاه‌های پلیس” چین در خارج از کشور به هیچ گونه کیفرخواستی در آلمان منجر نشده است. با این وجود، در ایالات متحده پلس فدرال امریکا دو مرد را بازداشت کرد که گمان می‌رود مخفیانه اطلاعات یک فعال حقوق بشر با ریشه چینی را جمع آوری کرده اند. آنان “ایستگاه پلیس خارج از کشور” خود را از یک ساختمان اداری در شرق برادوی درست در قلب شهر نیویورک اداره می‌کردند.
