مصر هم اکنون از یک طرف با یکی از سخت ترین بحرانهای اقتصادی و فروپاشی مالی در طول تاریخ این کشور مواجه است و از طرفی دیگر این کشور توسط کانونهای فروپاشیده و بحران زا در غزه، لیبی، سودان، یمن و اتیوپی محاصره شده است.
عملیات طوفان الاقصی بنا به دلایل ذیل می تواند منجر به تشدید فشارهای غربی و اسراییلی بر مصر بشود:
- مصر تنها کشوری است که بخاطر نزدیکی جغرافیایی و تسلط منحصر بفرد اطلاعاتی و امنیتی بر نوار غزه، همواره از اطلاعاتی دست اول و بدیع نسبت به رخدادهای جاری در غزه برخوردار بوده است چنانکه رییس دستگاه اطلاعات و امنیت مصر مدعی شده است پیش از عملیات طوفان الاقصی، نتانیاهو را از شروع رخدادهایی تازه در غزه باخبر کرده است! امکان دارد مصر از طرف غرب و اسراییل متهم به اهمال در پیشگیری از وقوع عملیات طوفان الاقصی بشود.
- بعید است گروههای مقاومت در غزه بدون اطلاع بلکه بدون همکاری های مصری قادر به تامین کردن این حجم از سلاح در نوار غزه شده باشند! در نتیجه محتمل است پس از عملیات طوفان الاقصی، مصر از طرف آمریکا و اسراییل برای همکاری های بیشتر جهت سرکوب گروههای مقاومت فلسطینی در غزه تحت فشار قرار بگیرد ( موضوعی که قطعا مطلوب جهاتی در ارتش و دستگاه امنیت مصر نیست.
- مصر طی عملیات طوفان الاقصی زیر فشارهای سنگین اسراییلی برای پذیرش اهالی غزه و سکنی دادن ایشان در صحرای سینا قرار گرفت ( ایده ای که با مخالفت شدید مصر به عنوان خط قرمز امنیتی این کشور مواجه گردید). مصری ها طی سالهای طولانی گذشته و مخصوصا در زمان عملیات طوفان الاقصی بارها اذعان داشته اند که اسراییل از زمان حکومت مبارک تاکنون بطور پیوسته خواستار انتقال اهالی نوار غزه به صحرای سینا و اسکان دادن ایشان در مصر شده است. اسراییل، طی عملیات طوفان الاقصی سعی کرد همراهی آمریکا و اروپا برای اعمال فشار علیه مصر در پذیرش ساکنین غزه در سینا را جلب نماید! چنانکه طبق برخی اخبار، ظاهرا امارات متحده عربی ( به عنوان یکی از اصلی ترین حامیان کمک مالی به مصر ) نیز چنین درخواستی را از قاهره پیگیری کرده است! بعید نیست پس از عملیات طوفان الاقصی ، مصر بیشتر از گذشته برای پذیرش اهالی غزه در مصر زیر فشارهای غربی- اسراییلی قرار بگیرد.
- اسراییلی ها صراحتا اذعان داشته اند که پس از جنگ جاری در غزه در صورتیکه اهالی غزه حاضر به ترک این مکان نشوند دیگر حاضر نیستند مانند گذشته نیازهای اساسی این منطقه نظیر آب، برق، خطوط ارتباطی مثل اینترنت، سوخت و غیره را تامین نموده و زین پس هیچ کارگر فلسطینی از غزه را برای کارگری در اسراییل نخواهند پذیرفت! بدین ترتیب رژیم صهیونیستی قصد دارد بصورت عملی مشکلات غزه را بر گردن مصر بیاندازد.
- مصر برخلاف جنگهای پیشین محور مقاومت با اسراییل ( از سال 2006 تاکنون) در سطوح موضعگیری های حکومتی، رسانه های دولتی و الازهر شدیدترین مواضع را علیه اسراییل از سال 1979 یعنی زمان انعقاد موافقتنامه صلح میان مصر و اسراییل اتخاذ کرد.
- موافقتنامه های صلح مصر و اسراییل موسوم به کمپ دیوید به 3 دلیل اصلی در معرض تهدید و آسیب پذیری قرار گرفته است: اول چون کمک به حل مساله فلسطین بخشی مهم از پروتکل های الحاقی به موافقتنامه صلح یاد شده می باشد در نتیجه با شکست راه حل دو دولتی به عنوان راهکار حل مساله فلسطین، موافقتنامه صلح مصر و اسراییل با چالشهای مهمی مواجه شده است زیرا حل نشدن مشکلات فلسطینیان در نوار غزه تاثیری نامطلوب بر ثبات و امنیت ملی مصر بر جای خواهد گذارد. دوم انعقاد موافقتنامه صلح مزبور برطرف کننده دشمنی علیه اسراییل در میان مردم مصر نبوده است سوم اینکه مصر بابت عدم پایبندی اسراییل به برخی از تعهداتش طبق موافقتنامه یاد شده ناراضی است بطوریکه بارها نمایندگان مجلس در مصر خواستار بازنگری در این توافقات شده اند.
انتظار می رود در صورت عدم پیشرفت در راه حل دو دولتی در مساله فلسطین، مصر زیر فشارهای بیشتر اسراییلی و غرب قرار بگیرد؛ اینکه نتیجه چنین فشارهایی بر مصر چگونه بروز و ظهور پیدا کند هنوز معلوم نیست. غربی ها چون خود را متعهد به بقا و امنیت اسراییل می دانند ولی بدون توجه به رویکرد و نگرش مردم مسلمان در غرب آسیا نسبت به رژیم صهیونیستی متاسفانه چنین انتظاری نیز از کشورهای منطقه دارند ( ولو به قیمت پاک شدن صورت مساله فلسطین و کوچ اجباری فلسطینیان به مصر و اردن!) مصر هم اکنون از یک طرف با یکی از سخت ترین بحرانهای اقتصادی و فروپاشی مالی در طول تاریخ این کشور مواجه است و از طرفی دیگر این کشور توسط کانونهای کلنگی و فروپاشیده و بحران زا در غزه، لیبی، سودان، یمن و اتیوپی محاصره شده است. اوضاع امنیتی در صحرای سینا چندان مطلوب نمی باشد و حتی پیش بینی می شود پس از عملیات طوفان الاقصی، گروههای جهادی در سینا تقویت بشوند. فراموش نکنیم مصر از سال 2011 تاکنون دو مرتبه شاهد تغییر نظام بوده است!
سید قاسم ذاکری
