هنر سیاست ورزی عبور از ایستایی راهبردها و باور به سیالیت است. داشتن دوست و دشمن همیشگی در عرصه سیاست بی معناست. این بدان معناست که تحصیل منافع و تامین آن در حوزه سیاست بر حسب ضرورت ها صورت می گیرد.
آنچه در روزهای اخیر در ارتباط با عزم جمهوری باکو و گسیل و تدارک نیرو برای تصرف استان سیونیک یا همان گذرگاه زنگزور و آغاز نبردی تازه با ایروان روی داده و حتی این بار به تهدید موقعیت ژئوپلیتک ایران و واکنش عاجل و جدی تهران انجامیده مبین نکات گفته شده در سطور بالاست.
در واقع نکته تاییدی این موضوع بر این مبناست که پس از نقش آفرینی خنثی مسکو در برقراری صلح و ایجاد موانع در برابر بلندپروازی های ترک معیار آنکارا و تابعیت غلام گونه باکو از آن و تصمیم ایروان مبنی بر خروج از اتحاد با مسکو و برگزاری رزمایش با آمریکا و واکنش میدانی – دیپلماتیک تهران به باکو و اعلام هشدار جدی به آن که در صورت هرگونه خطای محاسباتی با پاسخ سخت تهران مواجه خواهد گردید، مفهوم اعلی تر بودن ترجیح منافع و تامین آن بر هر موضوع دیگری ولو اتحاد و ائتلاف و دشمنی را بیش از پیش نمایان کرده است.
به واقع در موضوع مذکور بار دیگر به مانند گذشته در جریان حمله آمریکا به عراق بعثی، ایران و آمریکا اشتراک منافع پیدا کرده اند. اشتراکی نه برمبنای اتحاد بلکه بر اساس ذات و وجود شرایط ایجادی. نقطه مقابل این موضوع جدا شدن و تفکیک رویکرد تهران و مسکو از ناحیه اتفاق اخیر می باشد. به بیان جامع تر ایران در جهت حفظ امنیت عمق استراتژیک خود نیازمند به کنش گری مثبت بوده و روسیه به دلایلی درگیر شدن در این باره را به صلاح ندانسته و نمی داند اگرچه بواسطه حضور آمریکا در حیات خلوت روسیه از یکسو و بلندپروازی های ترکیه از سوی دیگر روسیه در زمره بازندگان در حال و آینده اتفاقات امروز به شمار می آید.
واقعیت امر این است که رویکرد واقع گرایانه تهران در این باره و جدا شدن از هر نگاه و چشم اندازی در این باره و تمرکز بر منافع و داشته هایی که باید مورد صیانت قرار گیرد را باید مورد تحسین قرار داد. بطوریکه ورود به موقع به میدان مذکور و مدیریت و کنترل امور مانند به پرواز در آمدن پهبادهای ایران بر فراز استان سیونیک برای دفع خطر و حتی طرح ادعای نقص مکرر حریم هوایی بادکوبه از سوی رسانه های متجاسرین توسط پهبادهای شناسایی ایران و … حاکی از آمادگی تهران در این باره می باشد. در واقع موارد مذکور این پیام را به باکو و آنکارا مخابره می کند که دوران صبر استراتژیک تهران به پایان رسیده و تهران عزم جدی دارد و درباره خطوط و حدود مرزیش با کسی مماشات نخواهد کرد. در حقیقت نگاه تهران بموجب عملکرد موجود متکی بر اصول و تاکتیک بازدارندگی ست که در صورت لزوم از آن هم فراتر خواهد رفت.
مصطفی مطهری
چه معنی دارد کشوری که زمانی کل آن بخشی از ایران بوده الان بخواهد برای امنیت ایران تهدید باشد؟ ضمیمه بخش متصل به ایران تنها چاره رفع این معضل است.