پنجاه و چهار سال پیش در روز ۲۱ آگوست ۱۹۶۹ یک افراط گرای صهیونیست ضمن هتک حرمت به ساحت مسجدالاقصی، اقدام به سوزاندن آن کرد، رخدادی که پس از گذشت بیش از نیم قرن همچنان خطر تکرارش وجود دارد.
مسجدالاقصی به عنوان قبله اول مسلمانان جهان همواره در مرکز توجه جهان اسلام قرار داشته است. مسجدالاقصی به عنوان یکی از مقدسترین و در عین حال کلیدیترین و پرمناقشهترین نقاط روی زمین همواره در طول تاریخ مطرح بوده است.
این مسجد جایگاه ویژهای در بین مسلمانان دارد و نخستین قبله و سومین مکان مقدس آنها به شمار میرود. پیامبر اسلام در شب اسرا به این مسجد منتقل شد و خارقالعادهترین گردهمایی تاریخ بشر در اینجا رخ داد. در واقعه اسرا تمام انبیا در مسجدالاقصی به حضرت محمد (ص) اقتدا کردند و پشت سر ایشان نماز خواندند.
در اسلام، نام مسجد الاقصی در کنار مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد کوفه به عنوان با فضیلتترین مساجد آورده شده و در احادیث آمده است که نماز خواندن در مسجد الاقصی با هزار بار نماز خواندن در مساجد دیگر برابر است.
در ۲۱ آگوست ۱۹۶۹ چه رخ داد؟
در ساعت ۶:۳۰ دقیقه صبح روز ۲۱ آگوست ۱۹۶۹ فلسطین شاهد رخدادی دیگر در تداوم تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه مسجدالاقصی برای ویران نمودن و سیطره بر قبله اول مسلمانان جهان با هدف ایجاد معبد ادعایی سلیمان بر ویرانههای آن بود.
در این روز «مایکل دنیس روهان» شهرک نشین افراط گرای صهیونیست اقدام به آتش زدن منطقه شرقی مسجدالاقصی کرد. در پی این اقدام جنایتکارانه علیه این مکان مقدس اسلامی، آتش به بخشهای گستردهای از مسجدالاقصی سرایت کرد و بسیاری از صحنهای آن دچار حریق شدند.
در این آتش سوزی سه شبستان مسجدالاقصی در آتش سوخت و بخشهای از سقف مسجدالاقصی نیز فرو ریخت. همچنین چندین مسجد، محراب و مقام زیارتی موجود در آن در اثر آتش سوزی از بین رفت یا بخشهایی از آن به طور جدی آسیب دید.
نقشآفرینی عیان رژیم صهیونیستی
مساحت این آتش سوزی در نهایت به بیش از ۱۵۰۰ متر مربع یعنی یک سوم از کل مساحت مسجدالاقصی رسید. نکته قابل توجه اینکه در زمان آغاز این آتش سوزی و گسترش دامنههای آن، نظامیان صهیونیست به طور عامدانه اقدام به قطع آب مسجدالاقصی و مناطق اطراف آن کرده و از اعزام خودروهای آتشنشانی برای اطفای حریق تا مدتی طولانی ممانعت به عمل آوردند.
در پی مشاهده این رخدادها از سوی فلسطینیان، اهالی قدس اشغالی و مناطق اطراف آن به طور گسترده به سوی مسجدالاقصی روانه شدند تا این آتش سوزی گسترده را مهار کنند. در نهایت این آتش سوزی که از ساعت ۶:۳۰ دقیقه صبح آغاز شده بود تا ساعت ۱۲ ظهر ادامه داشت و اگر تلاشهای فداکارانه فلسطینیها با استفاده از ابزارهای اولیه برای مهار این حریق نبود، ممکن بود حتی قبه مسجد الصخره در آتش سوخته و بخشهای گستردهتری از مسجدالاقصی دچار حریق و ویرانی در اثر شعلههای آتش شوند.
آیا خطر از قبله اول رفع شده است؟
مایکل دنیس روهان که اقدام به آتش زدن مسجدالاقصی کرد از پیروان اندیشه صهیونیسم مسیحی بود که بر اساس آموزههای تحریف شده خود، بر لزوم ایجاد دوباره هیکل ادعایی سلیمان بر ویرانههای مسجدالاقصی تاکید دارند.
وجه خطرناک این رخداد، این است که چندین دهه پس از واقعه به آتش کشیدن مسجدالاقصی، جریان صهیونیسم مسیحی همچنان با قدرت از اقدامات رژیم صهیونیستی و جنایات آنها علیه فلسطینیان به طور تمام قد حمایت میکند، مسألهای که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ (رئیس جمهور پیشین آمریکا) کاملاً نمایان شد.
در شرایط کنونی نیز خطرات علیه مسجدالاقصی پس از روی کارآمدن و قدرت گرفتن جریانهای صهیونیسم دینی در کابینه نتانیاهو، که حامی ایده ویران نمودن قبله اول مسلمانان جهان هستند، افزایش پیدا کرده است.
در هفتههای اخیر برخی منابع عبری از تلاش گروههایی از صهیونیستهای افراطی برای به آتش کشیدن پنج رأس گاو سرخ رنگ خبر داده بودند. براین اساس این گروههای افراط گرا این اقدام را مقدمه تطهیر برای انجام تعرضات گسترده علیه مسجدالاقصی میدانند. در همین ایام نیز یکی از اعضای بانفوذ کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) از حزب لیکود به ریاست نتانیاهو از طرح تقسیم مسجدالاقصی و محاصره کردن مسلمانان در مسجد القبلی (یکی از صحنهای مسجدالاقصی) خبر داده بود.
شعلههای آتشی که هنوز زبانه میکشد!
شیخ عکرمه صبری خطیب مسجدالاقصی روز گذشته در سخنانی در پنجاه و چهارمین سالگرد به آتش کشیدن مسجدالاقصی تاکید کرد: شعلههای آتش در مسجدالاقصی از بیست و یکم آگوست ۱۹۶۹ تاکنون همچنان زبانه میکشد، اما این آتش سوزی شرایط متفاوتی پیدا کرده است.
وی با تاکید بر لزوم حمایت جهان اسلام از مسجدالاقصی، افزود: آتش سوزی در مسجدالاقصی امروزه با ادامه تعرضات، حفاریها، تبعید فلسطینیان از آن و اعمال سیاستهای محدودکننده ادامه دارد.
فرجام کلام
در این روزها محافل فلسطینی با اشاره به قدرت گرفتن کابینه راستگرایان افراطی در اراضی اشغالی به سرکردگی بنیامین نتانیاهو و با حضور شخصیتهای بسیار تندرو نظیر ایتمار بن گویر و بتسلئیل اسموتریچ (وزرای امنیت داخلی و دارایی رژیم صهیونیستی) احتمال تکرار واقعه به آتش کشیدن مسجدالاقصی را دور از ذهن نمیدانند.
چه آنکه در سال ۱۹۶۹ در زمان حادثه به آتش کشیدن مسجدالاقصی، شخصیتی که اقدام به این هتک حرمت کرد از تیره صهیونیستهای افراط گرایی است که هم اکنون در کابینه نتانیاهو حضور پر رنگی دارند.
تعرضات بی سابقه ایتمار بن گویر در قامت یک وزیر صهیونیست به قبله اول مسلمانان جهان که در ماههای اخیر با حضور گسترده شهرک نشینان صهیونیست همراه بوده، خود شاخصی برای سنجش وضعیت خطرناک حاکم بر مسجدالاقصی است. باید این مساله را در نظر داشت که در کابینههای گذشته رژیم صهیونیستی تعرضات وزرای صهیونیست به مسجدالاقصی به صورت انگشت شمار رخ میداد، اما تکرار این رخداد به طور متوالی در ماههای اخیر زنگ خطر را برای مسلمانان جهان به صدا درآورده است.
نکته مهم اینکه تدابیر پیشگیرانه در برابر وقوع چنین حوادثی علیه مقدسات اسلامی که میتواند در چارچوب نهادهای بینالمللی و منطقهای نظیر سازمان ملل و یا سازمان همکاری اسلامی صورت پذیرد، قطعاً در قیاس با اقدامات پسینی در واکنش به هر گونه تعرض به مسجدالاقصی، اثربخشی نخواهد داشت. براین اساس انتظار میرود کشورهای اسلامی با همگرایی مثبتی که اخیراً در سطح منطقه با بهبود روابط تهران و ریاض ایجاد شده به طور جدی تر در این مساله وارد اقدامات عملی شوند.
«گلدا مائیر» نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۶۹ پس از حادثه به آتش کشیدن مسجدالاقصی گفته بود: «شب ۲۱ آگوست ۱۹۶۹ که مسجدالاقصی به آتش کشیده شد، تا صبح نخوابیدم و تصور میکردم که عربها صبح روز بعد از این اتفاق دسته دسته و از همه جهات وارد اسرائیل (اراضی اشغالی) شوند… اما صبح آن روز وقتی دیدم هیچ اتفاقی نیفتاده، فهمیدم که میتوانیم هر اقدامی را (علیه فلسطینیان) عملی کنیم، چون عربها را امتی در خواب فرو رفته یافتم!»