دکتر احمد زارعان با اشاره به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب اظهار کرد: از این به بعد اقدام سایر کشورها علیه سوریه به معنای اقدام علیه یکی از اعضای اتحادیه عرب محسوب شده و بر اساس منشور اتحادیه، واکنش اعضای آن را به دنبال خواهد داشت که در مجموع باعث افزایش مشروعیت بینالمللی و همچنین افزایش ثبات داخلی سوریه خواهد شد.
پس از هفتهها رایزنی و رفت و آمدهای دیپلماتیک، سرانجام سوریه به اتحادیه عرب بازگشت. «جمال رشدی» -سخنگوی اتحادیه عرب- در نشستی که هفته گذشته در قاهره برگزار شد، اعلام کرد: وزرای خارجه کشورهای عربی تصمیم گرفتند که سوریه را به کرسیاش در اتحادیه عرب بازگردانند. بدون تردید این یک موفقیت بزرگ برای ملت و دولت سوریه و همچنین محور مقاومت محسوب میشود که پس از تقریبا یک دهه جنگ توانستند با وجود تلاشهای جهانی و منطقهای برخی کشورها برای سرنگونی بشار اسد و تجزیه این کشور، ثبات را به سوریه بازگردانند. فارغ از تاثیر بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بر ثبات هر چه بیشتنر داخلی، این رویداد در سطح منطقه نیز آثاری به دنبال خواهد داشت. موضوعی که در گفتگو با دکتر احمد زارعان –عضو هیئت علمی دانشگاه و کارشناس ارشد مسائل منطقه- مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
بازگشت سوریه به اتحادیه عرب پیروزی ایران و مقاومت است
متن کامل گفتگوی ایسکانیوز با «دکتر احمد زارعان» بدین شرح است:
– سرانجام اعضای اتحادیه عرب با بازگشت سوریه موافقت کردند. این امر چه تاثیری بر جایگاه منطقهای سوریه دارد و آیا میتواند ثبات را بیش از پیش در این کشور ایجاد کند؟
پیش از آغاز بحران در سوریه در سال ۲۰۱۱، این کشور یکی از مهمترین و موثرترین کشورهای عربی بود و به همراه مصر و عراق، از کانونهای ناسیونالیسم عربی محسوب میشد. از زمان اشغال فلسطین توسط صهیونیستها، سوریه نقش بسیار مهم و موثری در پرونده فلسطین ایفا میکرد به نحوی که در جنگهای کشورهای عربی علیه اشغالگران صهیونیست در سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳، سوریه در خط مقدم جبهههای جنگ قرار داشت. ایدئولوژی بعثیسم که در سوریه ایدئولوژی حاکم به شمار میرود بر وحدت جهان عرب تحت عنوان امت واحده عربی تاکید دارد.
بازگشت سوریه به جهان عرب میتواند جایگاه گذشته این کشور را احیا کند و مجددا سوریه را به یکی از قدرتهای عربی تبدیل کند. بدیهی است واگذاری کرسی سوریه در اتحادیه عرب به نمایندگان نظام سوریه به معنای پذیرش حق حاکمیت دولت کنونی بر سوریه است. بنابراین، از این به بعد هر گونه اقدام مخرب دولتهای عربی علیه سوریه به معنای اقدام علیه یکی از اعضای رسمی اتحادیه عرب تلقی میشود و مغایر با منشور اتحادیه عرب است. همچنین اقدام سایر کشورها و بازیگران علیه سوریه به معنای اقدام علیه یکی از اعضای اتحادیه عرب محسوب شده و بر اساس منشور اتحادیه، واکنش اعضای اتحادیه را به دنبال خواهد داشت. در مجموع این اقدام باعث افزایش مشروعیت بینالمللی سوریه و همچنین افزایش ثبات داخلی آن خواهد شد.
– فکر میکنید این مسئله چه تاثیری بر افزایش تاثیرگذاری محور مقاومت در منطقه خواهد داشت؟
سوریه خود را به جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت مدیون و متعهد میداند. حضور سوریه به همراه عراق و لبنان در اتحادیه عرب باعث میشود علاوه بر این که در اتحادیه عرب اجماعی علیه ایران و محور مقاومت شکل نگیرد، محور مقاومت بهویژه مقاومت فلسطینی و لبنانی مورد حمایت قرار گیرند. همچنین پرونده اشغالگری رژیم صهیونیستی و شرارتهای این رژیم در سوریه و در کل منطقه با جدیت بیشتری پیگیری شود.
– تردیدی نیست احیای روابط سوریه موجب انزوای هرچه بیشتر رژیم صهیونیستی در منطقه خواهد شد. تحلیل شما در این خصوص چیست؟
در طی یک دهه اخیر، رژیم صهیونیستی از شکافهای موجود در بین کشورهای اسلامی و همچنین شکافهای موجود در داخل جوامع اسلامی بیشترین بهره را برد. این شکافها در کنار عوامل متعدد دیگر، بر عادیسازی روابط کشورهایی مانند امارات، بحرین، سودان و مراکش با رژیم صهیونیستی موثر واقع شد. بدیهی است هر چقدر شکاف بین کشورهای عربی و اسلامی کاهش یابد موقعیت رژیم صهیونیستی در منطقه تضعیف خواهد شد.
– به نظر شما با بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و با توجه به روابط راهبردی تهران-دمشق، چه ظرفیتهایی برای جمهوری اسلامی ایجاد خواهد شد؟
به برخی ظرفیتهای سیاسی اشاره کردم. البته ظرفیتهای دیگری نیز وجود دارند. سوریه میتواند همانند عراق، نقش میانجی را بین جمهوری اسلامی ایران و برخی کشورهای عربی که روابطشان با ایران سرد است یا مانند مصر در وضعیت قطع رابطه قرار دارند ایفا کند. تا کنون عراق و عمان چنین نقشی را ایفا میکردند و سوریه با توجه به عمق سیاسی، فرهنگی و تمدنی در جهان عرب قادر است در آینده نقش موثرتری در این رابطه ایفا کند.
