…
از سرگیری روابط دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، بعنوان ۲رقیب سنتی با ابتکار و میانجیگری چین احتمالا فصل جدیدی از مناسبات سیاسی در خاورمیانه را رقم میزند… آغاز روابط سیاسی از سمت ۲قدرت اصلی منطقه در سایه بازیگری پکن قبل از هرچیز حامل یک پیام است:
حالا چین در حال تبدیل شدن به مهمترین بازیگر خارجی در منطقه است… آمریکا که دههها برای مدیریت خاورمیانه برنامهریزی و لشگرکشی نظامی کرده بود از امروز چینی را مقابل خود میبیند که در حال تعادلبخشی به نزاعهای قدیمی غرب آسیاست.
چین در یک دهه گذشته با حفظ روابط اقتصادی با ایران، ضرب تحریمهای آمریکا برای رساندن ایران به نقطه فروپاشی را گرفت و حالا در سایه روابط حسنه با تهران امکان میانجیگری در نزاعهای منطقهای را پیدا کرده است… از سوی دیگر ریاض هم که همواره تهران را یک تهدید امنیتی بالقوه(و بعد از حمله پهپادی انصارال.له یمن به آرامکو، بالفعل) میدیده در صورت تضمین امنیتش، بیش از پیش وامدار چین میشود.
رقابت سنتی ایران و عربستان این توافق را احتمالا شکننده نگه میدارد اما چین را از یک بازیگر اقتصادی به یک بازیگر امنیتی و سیاسی هم در خاورمیانه تبدیل میکند.
نرمال شدن روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی احتمالا تنش را در خاورمیانه کاهش میدهد و در حالت خوشبینانه میتواند فاجعه انسانی در یمن را هم مهار کند(هرچند بعید است که آل سعود از یمن به راحتی چشم بپوشد، آنچنان که ایران نیز از سوریه چشم نپوشید).
با تمام اینها، قابی که امروز ثبت شد فرضیه گذار چین از یک بازیگر مقتصد به یک ابرقدرت امنیتساز و شکستن انحصار آمریکا را بیش از پیش به اثبات رساند… با حفظ هوشیاری باید به ترَک برداشتن نظم پساجنگ سردی خوشبین بود!
صادق فرامرزی؛ روزنامهنگار و پژوهشگر علومسیاسی