پس از پایان محدودیتهای ویژهی کرونا در کشور چین، این کشور میزبان طیف گستردهای از مقامات خارجی بود که مکرون و تیم همراه او آخرین مهمانان پکن بودند. سفر مکرون به چین ازجمله رخدادهای مهم در چند روز گذشته است. این سفر در رسانههای و اندیشکدههای امریکایی و اروپایی بازتاب گستردهای داشت و نکات متعددی مطرح شد که در متن پیشرو این نکات به صورت پیوسته نگاشته شده است؛
سفر رهبران کشورهای اروپا مانند اسپانیا، آلمان و فرانسه به پکن نشان میدهد که؛ اروپا بهعنوان متحدان امریکا از تواناییها و ظرفیت کشور چین آگاه است و تغییر نظم جهانی لیبرال را نزدیک میداند. چین نیز خواستار استقلال سیاسی اروپا از امریکاست و مقامات چینی از جمله؛ وزیر امورخارجه این کشور در دیدارهای مختلف به این نکته اشاره کردهاند. سفر مکرون به این کشور در زمانی صورت گرفته است که روابط واشنگتن و پکن در پایینترین سطح خود قرارداشتهاست و مکرون در این دوران گذار، بدون توجه به امریکا به دنبال بیشینهسازی منافع ملی، منطقهای و بینالمللی خود است
. به نظر میرسد مکرون قصد دارد؛ کشور فرانسه را بهعنوان یکی از رهبران سیاسی اروپا معرفی کند. تمایل فرانسه به ایفای نقش محوری برای پایان دادن به مناقشههای بزرگ مثل جنگ اوکراین و روسیه محدود نشد و در بیانیهای که منتشر شد حتی به مذاکرات سیاسی و دیپلماتیک برای رفع تحریمهای ایران نیز اشاره شدهاست. تحلیلگران غربی معتقدند؛ او میخواهد به عنوان یک صلح طلب ایفای نقش کند.
دستاوردهای سفر مکرون به چین در حوزههای مختلف دستهبندی میشود؛ که میتوان به گروههای نظامی، فرهنگی، علمی، اقتصادی، تجاری و سیاسی اشاره کرد. مکرون نشان داد که به دنبال روابط پایدار و سازنده با چین است به همین دلیل به موضوعهایی که طرفین اختلاف نظر دارند مانند ماجرای تایوان نپرداختهاند. در بخشی از بیانیه منتشر شده، فرانسه سیاست چین واحد را پذیرفتهاست. برنامه مکرون در این سفر شامل برنامهها و قراردادهایی است که منافع اقتصادی کوتاهمدت و میانمدت این کشور را تامین کند. مکرون خواهان ایجاد تنوع در منافع اقتصادی کشور خود با چین است. (حضور 50 رهبر کسبوکار و قراردادهای اقتصادی و توسعه زیرساخت، نمایانگر این موضوع است.)
همانطور که اشاره شد؛ چین از استقلال سیاسی اروپا همواره حمایت کرده و در شرایط کنونی و تحریمهای جدید امریکا نیاز چین به استقلال اروپا را افزایش داده است. رسانههای غربی باتوجه به میزبانی بینظیر از رئیس جمهور فرانسه، (حضور مکرون در گوانگژو (شهری که پدر شی مقام ارشد بود) صمیمیت با مکرون را نشان میدهد.) معتقدند که چین امیدوار است این سفر نقطه شروع استقلال سیاسی اروپا از امریکا تبدیل شود و مکرون دیگر رهبران اروپایی را نیز برای استقلال و رابطه با چین قانع کند. چین نیز خواستار ایجاد ثبات در روابط خود با اروپا است.
تحلیلگران غربی معتقدند؛ خواست چین همواره روابط دو جانبه با کشورهای عضو و تضعیف قدرت اتحادیه است. تفاوت در استقبال و دیدارهای مکرون و فون درلاین، سخنگوی سازمان ملل، را در این ساختار میتوان دید. برخی دیگر اما، این تفاوت را نتیجه مواضع تند درلاین علیه چین میدانند. این واکنش منفی در رسانههای داخلی چین، خبرگزاریهای و شبکههای اجتماعی این کشور نیز دیده شده و از او بهعنوان فرد نزدیک به امریکا یاد شدهاست. برخی از خبرگزاریهای چینی از جمله شینهوا تنها اخبار مربوط به رئیس جمهور فرانسه را پوشش دادند. فن درلاین در مورد وضعیت تایوان با رئیس جمهور شی صحبت کرد و شرایط را غیرقابل قبول توصیف دانست. او خواست تا درگیریهای احتمالی با گفتوگو حل و فصل شود. نشانه هدف مشترک با اروپا در قبال پکن بود همچنین او در چندین رویداد دعوت نشد.
برخی سفر مکرون به پکن را نمایانگر چند صدا بودن اروپا و عدم وحدت این قاره معرفی کردند. فرانسه بدون توجه به جداسازی اقتصاد اروپا از چین، از این سفر برای تعمیق روابط اقتصادی با چین استفاده کردهاست.
یکی از اهداف این سفر نشان داد وحدت اتحادیه اروپا بود که هنوز محقق نشدهاست، هدف دیگر؛ تغییر ادبیات چین نسبت به اوکراین بود که به آن نیز دست نیافتند و شی جین پینگ دیدار با زلنسکی را نپذیرفت و نخواست که ازنفوذ خود بر پوتین استفاده کند. در بیانیهای که در پایان سفر منتشر شد؛ هر دو کشور اعلام کردند؛ برای پایان دادن به جنگ اوکراین و روسیه کمک خواهند کرد، آنها حمله به نیروگاههای هستهای را محکوم کردند همچنین، از زنان و کودکان قربانی جنگ حمایت کردند. اما از روسیه یا پوتین نام نبردند و به اتهامهایی که اروپا علیه روسیه زدهاست، نپرداختند.
ترجمه و تنظیم: زهرا زینلی
https://www.politico.eu/article/china-divide-rule-eu-france-unity-ursula-von-der-leyen-emmanuel-macron-xi-jinping/
https://www.reuters.com/world/europe/between-reset-de-risk-eu-leaders-pay-rare-visit-china-2023-04-04/
https://www.ft.com/content/2ed66f61-f511-4d05-8f3a-57cd01d04067
https://foreignpolicy.com/2023/04/06/macron-europe-china-von-der-leyen/
https://foreignpolicy.com/2023/04/06/china-france-taiwan-us-saudi-arabia-iran-diplomacy-trade-military/
https://www.politico.eu/article/china-divide-rule-eu-france-unity-ursula-von-der-leyen-emmanuel-macron-xi-jinping/
https://www.politico.eu/article/china-divide-rule-eu-france-unity-ursula-von-der-leyen-emmanuel-macron-xi-jinping/
https://www.politico.eu/article/xi-jinping-emmanuel-macron-ursula-von-der-leyen-different-plans-eu-in-china/