دکتر محمودرضا امینی؛اقدامات اخیر دولت در مدیریت ارزی خصوصا پس از مدیریت جدید بانک مرکزی نشان میدهد دولت میتواند قیمت ارز را در سطح دلخواه و مورد صلاح دید کنترل نماید.این در حالی است که همواره دولت آقای رئیسی اعلام نموده کشور از نظر موجودی ارزی به اندازه کافی و نیاز مهیا است. در دستورالعمل و اطلاعیه جدیدبانک مرکزی اعلامشده این تغییرات با روش وتجربه روسیه در حال انجام است و به عبارتی روش های قبلی فاقد کارایی بوده است برای بررسی بهنظر میرسد وضعیت ارزی کشور را در یک چندضلعی میتوان مورد دقت قرار داد که در یک ضلع آن میتوان کلیه تبادلات ارزی برای عموم مردم را کنترل کرد و نیازی نیست هر کسی برای خود حق ارزی قائل شود و صرفا با دارا بودن کارت ملی و بدون در نظر گرفتن نیاز واقعی سهمی پرداخت شود در ضلع دیگر تبادلات ارزی موضوع واردات است ودرصورتیکه نیازی محرز شود دولت از همان مبنا و منبعی که مدعی داشتن حجم ارزی است میتواند آن را تضمین کند.
در ضلع دیگر واردات که ماحصل منافع ارزی آن به حساب مستقیم ارزی بانک باید وارد شود و دراینصورت مبنای پرداخت آن مبنایی است که دولت مشخص میکند. ضلع دیگر و کنترل دقیق کلیه گردش هاب ارزی دربازار آزاد است که باید در چارچوبهای رسمی مثل صرافی هاست بطور دقیق کنترل شود و از تبادلات ارزی خارج از چارچوب نظارت کنترل دولت جلوگیری شود و به عبارتی ارز مبادله شده در خارج از چارچوب ترسیمی قاچاق محسوب شود. اما اگر شهروندان کشور امکان انتقال ارز و یا ضرورت انتقال ارز به داخل کشور را داشته باشند بر مبنای همان ارز ترجیحی محاسبه ولی سود قابلملاحظهای به آن پرداخت گردد تا ایشان بدین وسیله احساس زیان نکنند .
با این چندضلعی کنترل ارز ممکن خواهد شد و نیازی به هیجانات روانی ارزی و آثار آن در جامعه نیست . درعینحال چنانچه تبادلات ارزی از زیر چتر دلار آمریکا یا یورو اروپایی خارج شود و امکان تبادلات متقابل فراهم شود مثل تبادلاتی که با چین یا روسیه یا هر کشور دیگری درحال انجام است که این وضعیت هم کمک جدی به کنترل ارزی و مدیریت آنهاست . مضاف بر این تعاملات بانکی بین الدولی یا بین المللی جدیدی بازمیگردد و دغدغه و نگرانی سوئیفت برطرف خواهد شد.
به عبارتی حجم تبادلات ارزی نسبت حجم تبادلات دلاری بهشدت کاهش خواهد یافت و آثار تحریم و فشارهای بیرونی بهشدت کاسته خواهد شد. با اینحال دولت میتواند نظارت و کنترل برقیمت اجناس که متأثر است ازتامین ارز برای واردات برخی از قطعات می باشد رابیشتر وبهتر انجام دهد وقیمت ها را منطقی نماید.
اکنون موضوع ارزش پول ملی مطرح خواهد شد . چگونه پول ملی را تعریف و قیمت و ارزش آن را کنترل کنیم. اگر پول ملی با پشتوانه قابل قبولی درچرخه اقتصادی جهان باشد میتواند ارزش آنهم مبتنی بر آن پشتوانه باشد مثلا چنانچه پول ملی با پشتوانه طلا و یا خصوصاانرژی باشد که ما مزیت داریم مثلاً فرض بفرمایید که برای یک واحد پولی مقداری نفت در نظر بگیریم اینک قیمت نفت هرآنچه در سطح منطقه یا بین الملل تغییر کند میتواند قیمت ارزش پولی ما بر این مبنا محاسبه شود و در این شرایط ارزش پول ملی در جهان میتواند برای ما محفوظ بماند و در تبادلات ما میتواند پایاپای حفظ گردد. چارچوب مطرحشده اما اگرهایی دارد که قاعدتاً باید اقتصاددانان با شجاعت و یا مسئولین اقتصادی با شجاعت نسبتبه آن اقدام لازم نموده یا ونظربدهند.