چهارشنبه هفته گذشته هفتم دی‌ماه، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای از نشست وزرای دفاع ترکیه، سوریه و روسیه در مسکو خبر داد و اعلام کرد که طرف‌ها درباره حل بحران سوریه، مساله آوارگان و مبارزه با تروریسم در سوریه گفت‌وگو کردند.
مذاکرات «سرگئی شویگو»، «خلوصی آکار» و «علی محمود عباس» وزرای دفاع این سه کشور که روسای دستگاه‌های امنیتی نیز در آن حضور داشتند، اولین نشست در نوع خود از زمان آغاز بحران سوریه در سال ۲۰۱۱ محسوب می‌شود.
در پی این نشست، «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه، شنبه دهم دی‌ماه اعلام کرد که در راستای آغاز نزدیکی بیشتر میان آنکارا و دمشق، نشستی سه‌جانبه میان وزرای خارجه ترکیه، سوریه و روسیه نیز در نیمه دوم ژانویه برگزار می‌شود.
بیان این خبر از سوی وزیر خارجه ترکیه نشان می‌دهد که عادی‌سازی روابط میان ترکیه و سوریه قرار است با شتاب بیشتری پیگیری شود.
برخی رسانه‌های سوری با انتشار اخبار غیر رسمی از محورهای مطرح شده در نشست و توافق‌های به‌عمل آمده در جلسه مشترک وزرای دفاع سه کشور روسیه، سوریه و ترکیه پرده برداشته‌اند.
بر اساس این گزارش‌ها که البته هنوز هیچ‌یک از مقامات رسمی سه کشور آن را تایید نکرده‌اند، آنکارا متعهد شده که ارتش خود را از تمامی خاک سوریه خارج کند و ارتش سوریه در مناطق تخلیه شده مستقر شود.
همچنین ترکیه با تاکید بر حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه، تمام تلاش خود را برای استفاده از راه حل سیاسی جامع به منظور پایان دادن به مشکلات فعلی سوریه به کار خواهد گرفت.
در جریان این نشست، موضوع اجرای توافق‌نامه ۲۰۲۰ بین روسیه و ترکیه درباره باز شدن اتوبان M4 از سمت ادلب به لاذقیه نیز مورد توافق طرفین قرار گرفته است.
بخش دیگر از توافق سه کشور مربوط به مزدور و یاغی دانستن شبه نظامیان PKK و تلاش برای پایان دادن به حضور این گروه در منطقه است.
بر اساس گزارش‌هایی که در برخی رسانه‌های سوریه از جمله روزنامه الوطن منتشر شده؛ سه کشور توافق کرده‌اند که ضمن تلاش برای نزدیکی و مصالحه میان سوریه و ترکیه، مدیریت اختلافات میان دو کشور و رسیدن به راه حل‌هایی که به نفع منطقه باشد را در دستور کار خود قرار دهند.
روزنامه سوری الوطن همچنین نوشت: ترکیه در این نشست خواهان بازگشایی جاده اصلی شمال به جنوب سوریه بر روی کامیون‌های حامل کالاهای ساخت ترکیه برای دولت‌های عربی شده است.
موضوع بازگشت آوارگان جنگی و لغو احکام پیگرد قانونی علیه آنها و همچنین بازگرداندن دارایی‌هایشان از جمله موارد توافق شده‌ی دیگری است که در گزارش‌های رسانه‌ای به آن اشاره شده است.
سه کشور برای پیگیری توافق‌ها و حُسن اجرای آن و همچنین برنامه‌ریزی برای جلسات آتی، کارگروه‌های جداگانه‌ای نیز تشکیل خواهند داد.
برگزاری این نشست و موضوعاتی که مورد توافق سه کشور قرار گرفته نشان می‌دهد که بر خلاف روایت‌های تحریف‌شده و جوسازی‌های رسانه‌ای جریان‌های ضد مقاومت، آنچه امروز پس از گذشت یازده سال از آغاز جنگ نیابتی غرب علیه نظام مستقر در سوریه در حال شکل‌گیری است، از به بار نشستن سیاست‌های مورد تاکید جبهه مقاومت و نقش تعیین کننده جمهوری اسلامی ایران در این روند خبر می‌دهد.
از سویی؛ مروری بر تحولات این یازده سال در کنار توافق‌های حاصل شده در نشست مسکو نشان می‌دهد که اراده ایران در مبارزه با تروریسم و مقابله با دخالت بازیگران فرامنطقه‌ای با رویکرد تامین منافع ملت‌های منطقه، به گفتمان غالب میان بازیگران موثر منطقه‌ای تبدیل شده است.
این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که بدانیم مشخصا ترکیه با حمایت از جریان معارضه مسلح اخوانی علیه حاکمیت سوریه، عملا یکی از پایه‌های اصلی جنگ علیه سوریه بوده و شاید کمتر کسی این جمله معروف رئیس جمهور ترکیه را فراموش کرده باشد که در ابتدای وقوع جنگ گفته بود یک ماه دیگر در مسجد اموی دمشق نماز خواهیم خواند!
البته باید توجه داشت که؛ وضعیت داخلی اردوغان در چند ماه مانده به انتخابات به گونه‌ای است که او با تجدیدنظر در روابط خود با همه دولت‌هایی که در یازده سال اخیر به خاطر اخوان المسلمین با آنها خصومت ورزیده از جمله امارات، عربستان، مصر، رژیم صهیونیستی و در حال حاضر با دولت سوریه، به دنبال تقویت وضعیت خود قبل از انتخابات است، حتی اگر به قیمت قربانی کردن گروه‌های مسلح هم‌پیمان خود در سوریه باشد.
در همین راستا اخباری دال بر درخواست دولت ترکیه از بعضی از سران گروه‌های معارض سوری مقیم ترکیه مبنی بر ترک فوری خاک این کشور منتشر شده اما تا این لحظه هیچ کشور عربی و اروپایی حاضر به پذیرش این افراد نشده است و به نظر می‌رسد که سرنوشت منافقین در اقامت اجباری در آلبانی، در انتظار رهبران و اعضای گروه‌های مسلح مخالف دولت سوریه باشد.
به هر شکل؛ دقیقا به همین دلیل است که عناصر نیابتی غرب با هدف بر هم زدن مسیر دیپلماتیک شکل‌گرفته، می‌کوشند فضای مثبت ایجاد شده را به اشکال مختلف دچار تنش کرده و روند موجود را از ریل خود خارج کنند.
برگزاری تظاهرات در شمال سوریه در منطقه تحت سیطره گروه‌های مسلح هم‌پیمان ترکیه یکی از همین اقداماتی است که علیه تلاش ترکیه برای برقراری مجدد روابط با سوریه صورت پذیرفته و نشان از تلاش ویژه غربی‌ها برای بر هم زدن روند موجود دارد.
از سویی؛ شواهد میدانی در حوزه امنیتی، نشان از فعال شدن بازمانده‌های داعش و دیگر گروه‌های تروریستی تحت حمایت غرب علیه این توافق‌ها دارد، چنانچه طی روزهای اخیر دستِ‌کم چهار عملیات تروریستی علیه ارتش سوریه و غیرنظامیان سوری صورت گرفت که به کشته شدن ۱۷ نظامی سوری و غیر نظامی در منطقه «بادیة الشام» منجر شده است.
با این تفاسیر باید بر این نکته تاکید کرد که؛ آنچه امروز در روند بازگشت صلح و ثبات در منطقه با حضور بازیگران موثر منطقه‌ای در جریان است، بی‌شک حاصل رویکردی است که محور مقاومت با تکیه بر راهبرد هوشمندانه ایران و درایت فرماندهان ارشد آن به‌ویژه سردار پیروز جبهه مقاومت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به پیش برد و اراده ملت‌های مسلمان منطقه را بر راهبردهای سلطه‌گرایانه محور عبری، عربی و غربی تحمیل کرد.
