اعتراض به قوانین حاکم، مسائل اجتماعی و اقتصادی امری گریز ناپذیر در همه جوامع بوده است، موضوعی که در اکثر کشورها در چارچوب قانون تعریف شده مختص هر کشور و با نظارت نهادهای حاکمیتی از ابتدا تا پایان اعتراض انجام میشود.
سوئد
کشور سوئد با جمعیت 10 میلیون نفر دارای یکی از سختگیرانه ترین قوانین برای اعتراض است؛ ساکنین استکهلم و یا دیگر شهرها برای هر گونه تجمع با رویکرد تفریحی مانند برگزاری رویدادهای موسیقی و تئاتر، تجمعات مذهبی یا تجمع برای اعتراض باید ابتدا به سایت پلیس این کشور مراجعه کنند و با پر کردن فرم و بارگزاری درخواست مجوز کنند.
در این فرم اطلاعات دقیقی همچون نام برگزارکننده به همراه اطلاعات کامل فرد و اینکه این اعتراضات از سوی کدام نهاد پشتیبانی میشود و با چه هدفی آن برگزاری میشود باید پاسخ داده شود.
در این فرم باید به طور دقیق ذکر شود که قصد برپا کردن سازه یا استیج را دارند یا خیر و در صورتی که جواب آنها به سوال بله است و باید نقشه و موقعیت آن را به فرم اضافه کنند.
از نکات مهم در این فرم ذکر کردن تعداد نفراتی است که در آن تجمع اعتراضی و یا رویداد شرکت میکنند و به صورت تقربیی باید تعداد نفرات اطلاع داده شود سپس فرم باید از طریق ایمیل یا پست معمولی به پلیس منطقه ای که مجوز در آن اعمال می شود ارسال شود.
اول پول بعد مجوز
در قسمت راهنمای نحوه ارسال درخواست تجمعات تیتر ” هزینه را بپردازید” جلب توجه میکند و شروع پروسه بررسی درخواست اعتراض فقط پس از پرداخت هزینه که مبلغ 320 کرون است انجام میشود و حتی اگر درخواست شما رد شود، هزینه به شخص برگردانده نمیشود.
برای آگاهی معترضین در این سایت پلیس قوانینی برای این کار تعریف کرده، پلیس سوئد نوشته است که هر کسی از دستورالعمل های پلیس پیروی نکند، مرتکب جرم شده است برای مثال اگر پلیس مسیری را تعیین کند اما از مسیر دیگری معترضین بروند قوانین را نقض کرده.
از مصداقهای نقض قانون برای پلیس سوئد انجام رفتارهای خشونتآمیز، صدای بلند، سرپیچی از دستور افسر پلیس برای توقف یا حرکت، پوشاندن صورت در هنگام تظاهرات است.
البته در 2 صورت پوشاندن چهره فرد بلامانع است اگر شما یک فرد مذهبی باشید یا ازقبل در فرم خود درخواست پوشاندن چهره خود را مطرح کرده باشید و آن تایید شده باشد.
ایالات متحده آمریکا
آمریکا در تصور بسیاری از افراد مهد آزادی است؛ کشوری که میتوانی در آن به هر چیزی در هر زمان با تجمع اعتراض کرد، اما در این مهد آزادی هم مانند سوئد برای تجمع با هر قصد و دلیلی باید اول پلیس ایالت را مطلع کنید، هر ایالت به غیر از موارد کلی در جزییات با توجه به شرایط نظم عمومی، قوانین خاص خود را برای تجمع و اعتراضات دارد.
اگر فرد ساکن واشنگتن دی سی، پایتخت ایالات متحده آمریکا باشد باید اول فرم اخذ مجوز را پر کند و در آن به صورت دقیق تاریخ برگزاری تجمع را قید کند و اصلا به چه دلیل و با چه هدفی و در چه مکانی و با مسئولیت کدام شخص و سازمان میخواهند تجمع کنند.
اگر چند تجمع در یک زمان انجام شود باید ذکر شود که مسئولیت هر تجمع با چه اشخاصی است و مسئولین امر باید اطلاعات فردی خود را کامل و دقیق در فرم بنویسند تا مورد بررسی پلیس ایالت قرار گیرد، همچنین فرد باید بنویسید که در تجمع به صورت تقریبی چند نفر شرکت میکنند و افراد قصد برپا کردن استیج دارند یا نه.
یکی از بندهایی که در این فرم حائز اهمیت است سوال در مورد نافرمانی های مدنی است که صراحتا از شخص سوال پرسیده میشود که در این تجمع نافرمانی مدنی برنامه ریزی شده است یا نه ؟ و در صورت تایید این سوال باید اطلاعات دقیق این موضوع در اختیار پلیس قرار میگیرد.
” نافرمانی مدنی روش مقاومت بدون خشونت برای اعتراض به سیاستهای حکومتها است که در این روش با بیاعتنایی به قوانین حکومتی، سعی در تضعیف قابلیت اجرای قانون که یکی از مهمترین پایههای قدرت هر حکومتی است میشود.”
در حالی که فرمهای درخواست تجمع و اعتراض باید از طریق اداره پلیس تایید شود، سازمانی با نام American Civil Liberties Union ( اتحادیه آزادی های مدنی آمریکا) افراد را با حقوق خود در هر حوزهای و قوانین مربوطه آشنا میکند.
اتحادیه آزادی های مدنی آمریکا (ACLU) یک سازمان غیرانتفاعی، غیر حزبی و عضویت در سراسر کشور است که بیش از 1.5 میلیون عضو دارد و به تضمین آزادی بیان، حقوق برابر و سایر آزادی های مدنی اختصاص دارد. اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا در ناحیه کلمبیا (ACLU-DC)، با بیش از 14000 عضو محلی، برای محافظت و گسترش آزادیها و حقوق مدنی برای افرادی که در واشنگتن دی سی زندگی میکنند، کار و بر آن نظارت میکنند.
علاوه بر آشنایی با حقوق، این سازمان در راستای تغییر قوانین و احقاق حقوق دیگر گروهها کمپین طراحی میکند که به طور مثال کمپینی با نام POLICE-FREE SCHOOLS: LOVE US, DON’T HARM US ( مدارس بدون پلیس: ما را دوست داشته باشید، به ما آسیب نرسانید) طراحی کرده است و در توضیح آن نوشته است:
” ما خواستار مدارس بدون پلیس هستیم!
ساده است: “ما را دوست داشته باشید. به ما آسیب نرسانید”. پلیس از مدارس جدا شود و روی سلامت و رفاه اجتماعی-عاطفی جوانان سرمایه گذاری کنید. افزایش حمایتهای بهداشت روانی، توسعه و حمایت از معلمان واجد شرایط برای کاهش اتکا به جایگزینهای دائمی و قطعکنندههای خشونت در مدارس و جامعه، محیط مدرسه ای امنتر، سالمتر و عادلانهتر را ایجاد میکند. ( تصویر متن به زبان انگلیسی را در زیر مشاهده میکنید)
چرا کمپین مدرسه بدون پلیس راه افتاد؟
علی رغم اینکه پلیس آمریکا قاعدتا برای حفظ امنیت در مدارس مستقر بوده است اما افراد از دلایل خود برای رفتن پلیس از مدارس نوشته است که ” پلیس امنیت دانش آموزان را حفظ نمی کند و حضور آنها این احتمال را افزایش می دهد که جوانان سیاهپوست دستگیر یا زندانی شوند.”
در ادامه ارائه دلایل این کمپین برای اینکه پلیس از مدارس خارج شود آمده است:
پلیس واشنگتن دی سی یک جوان سیاهپوست 9 ساله را مورد آزار و اذیت قرار داده و دستبند زده است.
92 درصد از بازداشتهای مدرسهای مربوط به دانشآموزان سیاهپوست است.
احتمال دستگیری دختران سیاه پوست در واشنگتن دی سی 30 برابر بیشتر از جوانان سفیدپوست با هر هویت جنسیتی است. 60 درصد از دخترانی که در واشنگتن دی سی دستگیر شده اند زیر 15 سال سن بودهاند و به پلیس ارجاع داده شدهاند.
در صورت خطر آشوب، بینظمی، تداخل در ترافیک یا سایر تهدیدات فوری برای امنیت عمومی وجود داشته باشد پلیس میتواند جلوی اعتراض را بگیرد و جمعیت را متفرق کند، پس از اینکه افسر پلیس دستور متفرق و پراکنده شدن جمعیت را صادر کرد باید زمان معقولی و خروجی بدون مانعی را برای پراکنده شدن مردم فراهم کند.
کانادا
اگر در کانادا زندگی میکنید و قصد برگزاری تظاهرات، راهپیمایی یا تجمع را دارید، باید در ابتدا فرم اعلام تظاهرات را پر کنید و برای بررسی به سرویس پلیس تورنتو ارسال کنید اما لازم به ذکر است پلیس تورنتو برای اعتراضات مجوز صادر نمیکند و برای ایجاد امنیت باید مطلع باشد و نظم را برقرار کند.
انجمن آزادیهای مدنی کانادا ( CANADA CIVIL LIBERTIES ASSOCIATION) موسوم به CCLA در خصوص قوانین مربوط به اعتراض در این کشور مینویسد: اگرچه اجتماعات مسالمت آمیز، آزادی بیان و آزادی تشکل ها فعالیت هایی هستند که طبق قانون اساسی مورد حمایت قرار می گیرند، اما افرادی که قصد شرکت در یک اعتراض را دارند باید بدانند که خطرهایی هم وجود دارد به ویژه اگر شرکت کنندگان قصد دارند در نافرمانی مدنی یا سایر فعالیت های مخرب شرکت کنند که می تواند به دستگیری منجر شود.
این انجمن در ادامه برای هشدار آورده است که نافرمانی مدنی میتواند نقش مهمی در پیشبرد عدالت اجتماعی و حفظ حقوق و آزادی های ما داشته باشد. با این حال، کسانی که در اعتراضات و نافرمانی های مدنی شرکت می کنند باید عواقب بالقوه دستگیری ها و محکومیت ها بر آینده شغلی، وضعیت مهاجرت و توانایی سفر و اجاره خانه را درک کنند.
این انجمن با توجه به عواقب شرکت در اعتراضات از افراد میخواهد که با دریافت اطلاعات و مشاوره در مورد تأثیری که ممکن است دستگیری بر موقعیت خاص فرد داشته باشد و خطرات احتمالی آن کاملا مطلع شوند.
انگلستان
در این کشور هم لازمه حضور در خیابان و تجمع و اعتراض پر کردن فرم و ارسال به پلیس است.
طبق قوانین انگلستان در صورتی که قصد سازماندهی یک اعتراض یا تجمع را دارید باید 6 روز قبل از راهپیمایی عمومی به پلیس انگلیس درباره تاریخ و ساعت راهپیمایی، مسیر، نام و آدرس برگزارکنندگان را اطلاع دهید. پلیس همچنین این اختیار را دارد که مسیر راهپیمایی اعتراضی را محدود کند یا تغییر دهد، مکان تجمع را تغییر دهد و یا مدت زمان تجمع را کوتاه و یا تعداد افراد شزکت کننده را محدود کند. همچنین در صورت مسدود شدن جاده ها یا معابر عمومی، اعتراض باید به سرعت متوقف شود.
مسئله اعتراض سالهاست که در ایران مطرح است. اعتراضات صنفی تا اعتراضاتی که قشر وسیعتری را شامل میشود. در مقابل مجلس و حتی وزارت کشور و برخی نقاط دیگر. ولی به نظر میرسد این تحرکات در قالبهایی چون حزب که ظرفیت آن تا حدودی در قانون احزاب تعبیه شده برنامه ریزی و اجراشود. اینگونه است که اعتراضات تبدیل به اغتشاش نمیشود و مسیر نیل به مطالبه با روند منطقی و آرامتری طی میشود.