اخیرا رسانههای فارسی زبان خارج از کشور گزارشهای متعددی را به نقل از روزنامه واشنگتن پست آمریکایی منتشر کرده و مدعی آن شدهاند که محموله پهپادی ایران که به کشور روسیه ارسال شده با مشکلات فنی عدیدهای مواجه شده که نارضایتی روسها و عدم امکان بهرهگیری از آن در جنگ را در پی داشته است.
شروع ماجرا از آمریکا
ادعای ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه اولین بار توسط کاخ سفید مطرح شد. دولت آمریکا در نشست خبری خود نسبت به برنامههای ایران برای به کارگیری در جنگ اوکراین هشدار داده و نارضایتی خود را از چنین اتفاقی مطرح کرد. کمتر از یک ماه بود که جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد، آمریکا هیچ نشانی بر اینکه پهپادهای ایرانی توسط روسیه خریداری شده باشد را پیدا نکرده است.
جان کربی همچنین افزود که ایالات متحده آمریکا، هیچگونه توافقی را در این خصوص میان ایران و روسیه ندیده و همچنین هیچ اثری از اینکه محمولهای بین دو کشور مبادله شده باشد را مشاهده نکرده است.
اما با این حال ملاحظه شد که شبکههای فارسی زبان معاند در خارج از کشور، نسبت به این موضوع همچنان هشیار بوده و طی گزارشهای متعددی به موضوع مبادله پهپادی ایرانی با روسیه پرداختند.
انتشار خبر بدون ذکر منبع!
بعد از گذشت چندین ماه از طرح شدن چنین ادعاهایی حالا این رسانهها به نقل از یک روزنامه آمریکایی مدعی آن هستند که تبادل پهبادی بین ایران و روسیه صورت گرفته و اکنون نیروهای نظامی روسیه از محموله دریافت شده رضایت ندارند.
اما نکته قابل تامل در این خصوص که عموماً توسط رسانههای فارسی زبان مخابره نشده، منبع این روزنامه آمریکایی برای طرح چنین ادعایی است.
در حالی که موضوع ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه هرگز بصورت رسمی نه توسط هر یک از دولتها اعلام شده و نه حتی دولتهای خارجی نسبت به آن واکنشی نشان دادهاند (تنها واکنش رسمی ایالات متحده آمریکا بود که بعد تر توسط وزارت امور خارجه آمریکا رد شد).
روزنامه واشنگتن پست این گزارش خود را در مصاحبه با یک مقام ناشناس انجام داده است که به عنوان یک مقام امنیتی یکی از کشورهای متحد ایالات متحده معرفی شده است.
این مقام ناشناس این اطلاعات را به شرطی در اختیار روزنامه واشنگتنپست گذاشته که نه نامی از خودش و نه نامی از دولتش منتشر شود و مدعی آن شده که دولت کشورش فرایند انتقال این محموله را از نزدیکی رصد کرده است.
تلاقی دو رویداد در اطلاعرسانی
آنچه که از گزارش این روزنامه مورد توجه است که اشاره مستقیم این روزنامه به یک مقام دولتی بوده که در این مصاحبه اطلاعات حساس امنیتی را افشا کرده است. اما این رویکرد بطور مشابه یادآور اتفاقی که پیش تر نیز در ماجرای توقیف یک هواپیمای ونزوئلایی بود که توسط دولت آرژانتین توقیف شده بود.
در این حادثه دولت آرژانتین مدعی شد در پی تماسی که از دولت خارجی دریافت کرده، به هواپیمایی مشکوک شده و آن را در فرودگاه بوینس آیرس برای بررسی احتمال حمل سلاح و یا مواد مخدر بازرسی کرده است.
در همان روز پلیس فرودگاه کشور آرژانتین اعلام کرد که هیچ مورد مشکوکی در این هواپیما مشاهده نشده است؛ اما با این حال رسانههای معاند در این خصوص کوتاه نیامده و به مخابره اخباری مبنی بر حضور اعضای نیروی قدس سپاه پاسداران و یا تعلق این هواپیما به شرکت هواپیمایی ماهان برای انتقال سلاح مبادرت ورزیدند.
در آن ماجرا نیز رسانه های دولتی آرژانتین به طور مشابهی در گزارشهای خود از دریافت هشدار از مقامهای امنیتی یک دولت خارجی صحبت کردند؛ دولتی که چند روز بعد از این ماجرا سریعاً هویت خود را افشا کرد؛ اکنون در خبر منتشر شده توسط رسانه واشنگتن پست نیز به طور مشابه ردپای یک دولت خارجی که مدعی رصد آنلاین تبادلات پهپادی بین ایران و روسیه است مشاهده میشود.
دامنه منطقهای شایعات درباره ایران و روسیه
در الگویی مشابه نیز روز جمعه، روزنامه الشرقالاوسط در گزارشی مدعی شد که روسیه از نیروهای تحت حمایت ایران خواسته از مواضع خود در سوریه عقبنشینی کنند تا هدف حملات رژیم صهیونیستی قرار نگیرند.
این گزارش منبع خود را افرادی آگاه میان مقامات سوریه معرفی کرده است. رسانه نور نیوز نیز به تازگی ادعای مطرح شده توسط این روزنامه را رد کرد.
به نظر میرسد که این خبر نیز مانند اخبار مربوط به پهپادهای ایران، با قصد مخدوشسازی رابطه دو کشور در میان حامیان آنها طراحی شده است. طرح این ادعا در حالی صورت میگیرد که برخلاف تصویری که این روزنامه سعی دارد از حمایت روسیه از حملات اخیر رژیم صهیونیستی در سوریه بسازد، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز گذشته حملات این رژیم را محکوم کرده و آن ها را اقدامی «شرورانه» خوانده است.
کمربند شایعات اسرائیل درباره تهران مسکو
این نکته مسجل است رژیم صهیونیستی قدرت پهپادی ایران را تهدیدی بزرگ در کنار برنامه اتمی، قدرت منطقهای و موشکهای بالستیک تصور میکند. حال نیز به نظر میرسد دولت این رژیم در کنار برنامههای خرابکاری گستردهای که علیه جمهوری اسلامی در پیش گرفته است، از تمام قوا استفاده کند.
در واقع طی ماههای گذشته رژیم صهیونستی برنامههای گستردهای نظیر ترور و خرابکاری، اجیر کردن اراذل و اوباش برای آدم ربایی، انتشار اخبار جعلی و غیر واقع و همچنین بهرهگیری از ابزار دیپلماسی با سایر کشورها برای فشار آوردن به ایران استفاده کرده است.
آن طور که آنها نام این مجموعه اقدامات را راهبرد هزار زخم علیه جمهوری اسلامی گذشته و به اذعان نفتالی بنت، برای مقابله با ایران باید از ترکیبی از اقدامهای کوچک در چندین جبهه نظیر اقدامات رسانهای، جاسوسی، دیپلماسی و نظامی استفاده کرد.
حال با توجه به فضای مذاکرات احیای برجام ، این رژیم از هر تلاشی برای حاشیه راندن آن استفاده میکنند. در واقع اگر در خبر روزنامه واشنگتن پست، ادعای نارضایتی نظامی روسیه از محموله دریافتی ایران، به نقل از یک مقام آگاه نظامی در روسیه انجام میشد، امری قابل باورتر از منتسب دانستن آن به یک دولت خارجی می بود.
بحث بعدی که مورد توجه این رژیم نیز قرار دارد، نزدیک شدن روابط تهران و مسکو بوده که حتی حساسیت اروپاییها و به خصوص ایالات متحده را در پی داشته است.
روابط تهران و مسکو که میتواند تقویت بخش هر دو کشور در حوزههای بسیاری بوده و تهدیدی جدی برای ابزار فشار آمریکا به کشورهای دیگر یعنی ابزار تحریمها نیز باشدٌ، از همین رو همواره با قرابت دو کشور ایران و روسیه نیز شاهد فشارهای رسانهای جعلی برای برانگیختن حساسیت افکار عمومی نیز خواهیم بود.