شاخصهای اقتصادی نشان میدهد که روند افزایشی نرخ تورم در جهان برای مدت نامشخص ادامهدار خواهد بود.
در اینباره روزنامه همشهری در گزارشی خاطرنشان کرد: اقتصاد جهان پیش از آنکه بتواند خود را تمام و کمال از چاله رکود ناشی از همهگیری کرونا برهاند، درون چاهی عمیق به نام تورم افتاد. تورم تقریبا تمامی اقتصادهای جهان بهویژه اقتصادهای بزرگ در آمریکا و اروپا را تحتتأثیر قرار داده است. جنگ اوکراین، مختل شدن چرخه تامین کالا، افزایش قیمت انرژی و مواداولیه و همچنین موادغذایی در کنار اتخاذ سیاستهای مالی غیرمسئولانه از سوی بانکهای مرکزی، از عوامل اصلی ایجاد ابرتورمی است که جهان را درگیر خود ساخته است.
تا یکسال پیش، زمانی که اقتصاد جهان هنوز در قله شیوع ویروس کرونا و تبعات آن بود، افزایش نرخ تورم در نتیجه مختل شدن زنجیره تامین و کمبود نیروی کار، منجر به افزایش قیمت ها شد، اما سیاستگذاران این افزایش قیمتها را گذرا میدانستند که به مرور زمان خودبهخود اصلاح خواهد شد. اکنون اما جهش نرخ تورم تحتتأثیر افزایش قیمت کالاها و صعودیشدن شاخصهایی مانند انتظارات تورمی مصرفکنندگان، به سطحی فراتر از حد کنترل رسیده و خوشبینی اقتصاددانان را درباره گذرا بودن این پدیده به چالش کشیده است. فارغ از این، مشخص نیست آیا بانکهای مرکزی در کشورهای مختلف میتوانند از عهده مهار غول تورم بربیایند یا خیر؟
آمریکا بهعنوان بزرگترین اقتصاد جهان هم از این بحران مستثنا نبوده است. براساس جدیدترین گزارش اداره آمار اشتغال در آمریکا، نرخ تورم سالانه که براساس شاخص قیمت مصرفکننده برآورد شده، در ماه گذشته میلادی در آمریکا به ۸.۶ درصد رسیده و این بالاترین نرخ تورم طی ۴۱ سال گذشته در این کشور محسوب میشود.
نتایج پژوهشی جدید از مرکز تحقیقات پیو(PEW) نشان میدهد روند افزایش تورم در گوشه و کنار جهان قابل توجه است؛ بهطوری که از ۴۴ کشور مورد مطالعه این مؤسسه، نرخ تورم در ۳۷ کشور با اقتصادهای پیشرفته طی 2 سال گذشته رشد چشمگیر داشته است. این پژوهش نشان میدهد قیمتهای مصرفکننده در تقریبا تمامی ۴۴ کشور نسبت به دوران پیش از شیوع کرونا به اندازه قابلتوجهی افزایش داشته است.
مرکز تحقیقات پیو براساس دادههای سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی (OECD) گزارش داده که متوسط تورم سالانه در ۳۷کشور مورد بررسی در ۳ ماهه اول سال۲۰۲۲ دوبرابر ۳ ماهه اول سال۲۰۲۰ بوده است. در این میان، در ۱۶ کشور نرخ تورم در ۳ماهه اول سال ۲۰۲۲ بیش از ۴ برابر زمان مشابه در سال۲۰۲۰ بوده است. در میان کشورهای مورد بررسی، ترکیه در ۳ ماه اول سالجاری از بالاترین نرخ تورم برخوردار بوده و تورم آن به 54/8 درصد رسیده است.
اکونومیست در گزارشی به ادامهدار بودن روند تورم جهانی، بهویژه در میان بزرگترین اقتصادهای جهان اشاره کرده است. براساس این گزارش، نرخ تورم نقطه به نقطه در میان کشورهای ثروتمند جهان بهطور متوسط بیش از ۹درصد افزایش داشته است؛ افزایشی که از دهه۱۹۸۰ به بعد بیسابقه بوده است. این وضعیت به اقتصاد و بازارهای مالی خسارات سنگینی وارد کرده است.
در این شرایط، تمامی شاخصهای اقتصادی در همه حوزهها، از خرید و فروش مسکن گرفته تا میزان خروجی کارخانهها حاکی از کند شدن سریع رشد اقتصادی است؛ از اینرو سرنوشت قیمت مصرفکننده یکی از مهمترین پرسشهایی است که در حال حاضر در مورد اقتصاد جهانی وجود دارد.
انتظارات تورمی مصرفکنندگان هم در جهان رو به رشد است؛ عاملی که میتواند نگرانیها نسبت به چسبندگی نرخ تورم را افزایش دهد. اکونومیست نوشته که انتظار افزایش قیمتها در آمریکا در آینده نزدیک به سرعت درحال رشد است و کاناداییها هم خود را برای تورم ۷ درصدی سال آینده آماده کردهاند. این بالاترین نرخ انتظار تورمی در میان کشورهای ثروتمند جهان است.