رضا صفری: در ایام ماه مبارک رمضان، یکی از برنامه های صداوسیما که مورد توجه و رضایت مردم قرار گرفت، «زندگی پس از زندگی بود». برنامه ای که با محوریت «تجربه های نزدیک به مرگ» به روی آنتن رفت. براساس نظر سنجی ای که در اواسط ماه مبارک رمضان منتشر شد، از میان برنامه‌های افطار سیما، «زندگی پس از زندگی» با ۱۴ درصد بیننده و ۸۹.۷ درصد رضایت زیاد در صدر برنامه‌های پرمخاطب افطار سیمای رسانه ملی قرار گرفت.
به طور اجمالی، چند نکته در مورد این برنامه پرمخاطب قابل گفتن است:
یک: شبکه چهار به دلیل اینکه رسالت خود را در فضای اندیشه ای و معرفتی قرار داده است و به یک تعبیر، بیشتر، مورد رجوع نخبگان و اهل علم است، به همین دلیل کمتر مورد توجه مردم عادی قرار می گیرد. اما این برنامه نشان داد که در صورتی که ابتکار و خلاقیت در برنامه های صدا و سیما وجود داشته باشد، حتی برنامه ای در شبکه چهار سیما هم می تواند در جایگاه پرمخاطب ترین برنامه قرار گیرد.
دو: استقبال از این برنامه نشان می دهد، مردم همچنان تشنه معارف و موضوعات مذهبی هستند. از طرفی، مسائلی مانند معاد، برزخ، روح و … همواره برای مردم مورد سؤال بوده است. البته به این نکته هم توجه کنیم که مرگ به نوعی جزو اسراری است که انسان ها همیشه تلاش دارند تا در مورد آن بدانند و نسبت به آن دغدغه دارند. تجربه های نزدیک به مرگ هرچند که خود مرگ نیستند اما زوایای بسیار کوچکی از مرگ را می توانند به مردم نشان دهند و این برای آنها جالب خواهد بود.
سه: در ایام ماه مبارک رمضان، بخش های گوناگونی از این برنامه، در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در حد وسیع انتشار و بازتاب پیدا می کرد. این نشان می دهد که نباید گمان کنیم که برنامه های رسانه ملی فقط مخصوص خود صدا و سیما است.
چهار: این برنامه سه سال پیاپی در ماه مبارک رمضان بر روی آنتن سیما رفته است. چه بسا برخی گمان می کردند که با ادامه یافتن برنامه، پس از سال اول، از مخاطب آن کاسته شود. اما جالب این بود که در فصل سوم، درصد بیننده آن، اتفاقاً بیشتر شد.
پنج: تجربه گرانی که به برنامه دعوت می شدند، از جنس همین مردم عادی بودند که در زندگی روزمره برای ما قابل حس و مشاهده هستند. این ویژگی باعث شد که مردم احساس قرابت بیشتری پیدا کنند و گمان نکنند که این افراد، احیاناً تافته جدا بافته هستند.
شش: با توجه به مشاهدات، خبرها و گزارش ها – چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی – به خوبی می توان متوجه شد که عده ای از مردم با مشاهده این برنامه دچار تحولات فکری و عملی مثبت در زندگی خود شده و در صدد جبران گذشته برآمده اند.
هفت: طبیعی است که برخی اظهارنظرها در این برنامه – مانند هر برنامه دیگر – ممکن است قابل نقد باشد؛ اما به طور کلی یکی از نقاط قوت «زندگی پس از زندگی» کمک گرفتن از معلومات و یافته های دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی برای تجزیه و تحلیل موارد تجربه شده، بود. موضوعی که بسیار نقش داشت تا برچسب خرافات یا توهمات به تن این برنامه ننشیند و برای پاسخ گفتن به برخی شبهات، کارایی داشت.
امید است که روند رو به رشد «زندگی پس از زندگی» همچنان ادامه داشته باشد. نکته مهم این است که سازندگان این برنامه باید دقت کنند که با رعایت ظرافت های رسانه ای و هنری همچنان این برنامه را در اوج خود نگه دارند و اگر هم در جایی امکان دارد، با حفظ درون مایه اصلی آن، بر جذابیت های آن بیفزایند.
