نمایندگان اولین وزیر دولت مسعود پزشکیان را به علت ناتوانی وی در اداره امور اقتصادی و کوچک کردن سفره مردم با ۱۸۲ رای برکنار کردند.
، وزیر اقتصاد امروز ۱۲ اسفندماه ۱۴۰۳ سرانجام پس از ماهها کشمکش بین وی و نمایندگان مجلس با حضور رئیسجمهور و محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی و برخی از وزرا و معاونین رئیسجمهور برگزار شد و منجر به برکناری وزیر اور اقتصاد و دارایی شد.
بیشتر بخوانید؛
چرا قرعه اولین استضاح دولت به نام همتی درآمد؟/ از تسویه حساب جناحی تا گره زدن اقتصاد به سیاست
محورهای عمده اولین استیضاح دولت چهاردهم که اولین تجربه استیضاح نمایندگان مجلس دوازدهم نیز بود، سیاستهای پولی و بانکی همتی که منجر به افزایش قیمت ارز و به تبع آن افزایش قیمت کالاهای گوناگون شده است، محور اصلی نقدهای متعدد نمایندگان موافق استیضاح بود.
گفتنی است پیش از این رئیس جمهور، وزیر اقتصاد و دارایی و رئیس بانک مرکزی بارها در مجلس حاضر شده بودند و قولهایی را در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم داده بودند اما نمایندگان منتقد دولت به علت دشواری روزافزون شرایط اقتصادی کشور، در آستانه سال جدید تصمیم
به برگزاری جلسه استیضاح گرفتند.
در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی برخی از نمایندگان در پاسخ به چرایی فرصت دادن به همتی اعلام کردند از پیش با تفکرات وی آشنا بودند اما به علت همراهی با دولت مسعود پزشکیان در مرداد ماه سال جاری تصمیم به رای اعتماد به این گزینه پیشنهادی داده بودند هر چند در آن زمان نیز تنها ۱۹۲ نماینده به عبدالناصر همتی رای اعتماد دادند.
چرا تعداد نمایندگان موافق استیضاح سه رقمی شد؟
اما پس از چند ماه سرانجام زمزمه انتقادات از وزیر اقتصاد تبدیل به زمزمه استیضاح شد تا جایی که عباس گودرزی، سخنگوی هیئترئیسه مجلس ۲۶ دی از ارجاع استیضاح عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد، با ۸۰ امضا به هیئترئیسه مجلس خبر داده و گفت: «این موضوع در نشست هیئت رئیسه مورد بررسی و پیگیری قرار گرفته است.»
احمد نادری، عضو هیئت رئیسه مجلس ۲۳ بهمن در صفحه در توئیتی نوشت: «استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی با ۸۹ امضا به کمیسیون اقتصادی مجلس ارجاع شد.»
نادری در اول اسفند نیز به خبرنگاران گفت: «استیضاح وزیر امور اقتصاد و دارایی با ۹۰ امضا اعلام وصول شد. طبق آییننامه مجلس، همتی موظف است تا ۱۰ روز در مجلس حضور یابد.»
هادی محمدپور، عضو کمیسیون اقتصادی نیز ۷ اسفند در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «با توجه به ناترازی شدید در بازار ارز طی ماههای اخیر و پیشبینی افزایش قیمتها، مردم و نمایندگان مجلس انتظار دارند که دولت برای مدیریت این ناترازی و تورم پیشرو اقداماتی اساسی انجام دهد. تاکنون تیم اقتصادی دولت پاسخی قانعکننده به نمایندگان مجلس نداده است، به همین دلیل استیضاح آقای همتی در کمیسیون اقتصادی مطرح و به امضای حدود ۱۰۰ نفر از نمایندگان رسید و قرار است یکشنبه آینده در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار گیرد.»
در هفته منتهی به جلسه استیضاح پیگیریهای خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز از هیات رئیسه مجلس حاکی از این بود که مسئول جمعآوری امضای نمایندگان موافق استیضاح، حسینعلی حاجی دلیگانی، نائبرئیس کمیسیون اصل نود قانون اساسی بود و وی در گفتگو به خبرنگار ایسکانیوز از رسیدن امضای مخالفان به ۱۱۹ نفر خبر داده بود.
هنگامی که گودرزی از امضای ۸۰ نفر خبر داده بود بسیاری از حامیان دولت دلیل مخالفت با همتی را سنگاندازی اعضای جبهه پایداری در مسیر دولت چهاردهم آن هم به علت شکست در انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری میدانستند اما از آنجایی که بیش از ۶۰ نفر از اعضای این جبهه در انتخابات دوازدهم مجلس شورای اسلامی نتوانستند وارد خانه ملت شوند.
با بالا رفتن تعداد امضاها و فرا رفتن آن از ۱۰۰ نفر بر آن شدیم تا انگیزه سایر نمایندگان موافق استیضاح را جویا شویم. در پاسخ به این پرسش، بسیاری از نمایندگان در راهروهای مجلس ناتوانی در پاسخگویی به مطالبات مردم را دلیل امضاء خود عنوان کردند. زیرا رایدهندگان بویژه در شهرستانها، از نمایندگان مجلس خواهان پیگیری دلایل کوچک شدن سفرهایشان، کمبود دارو و بسیاری از مشکلات دیگر که گرانی ارز و سقوط ارزش پول ملی برای آنها ایجاد کرده است، میباشند و این خواسته مردم در گوشه و کنار کشور یکی از دلایل غیرسیاسی موافقان استیضاح همتی بود.
پزشکیان: ۶ ماه است که کار را بر دوش گرفتهایم، آیا میتوان معجزه کرد؟
پس از سخنان موافقان استیضاح، مسعود پزشکیان در حمایت ار عملکرد وزیر اقتصادش پشت تریبون قرار گرفت و به تشریح عواملی پرداخت که زمینهساز شرایط اقتصادی فعلی شده است. وی با بیان این که نباید بر سر راه دولت کارشکنی کرد، گفت: «مشکل ما نفر نیست. خیلی ساده با دو رییس قوه دیگر تصمیم گرفتیم تا کاری را انجام دهیم، اما نتوانستیم بلکه گروه دیگری باید میآمدند تا کار پیش برود. ما در جنگ هستیم و دشمن میخواهد ما اختلاف داشته باشیم. ۶ ماه است که کار را بر دوش گرفتهایم آیا در این مدت میتوان معجزه کرد؟ با تمام وجودمان تلاش میکنیم تا مشکلات مردم حل شود. اگر روند استیضاح وزرا ادامه یابد، نمیتوانیم مشکلات کشور را حل کنیم.»
وی در بخش دیگری از دفاعیاتش به مسئله مذاکره با آمریکا پرداخت و راهبرد دولت را در این زمینه تشریح کرد: «بنده معتقدم گفتوگو با آمریکا مشکلات را حل میکند، اما وقتی رهبری گفتند نباید با آمریکا گفتوگو کرد ما هم گفتیم چشم، گفتوگو نمیکنیم. بنده معتقد به گفتوگو هستم، اما روی نظر رهبری و براساس اعتقادمان میایستیم. رهبری جهت کار را مشخص میکنند و برای همراهی با ایشان باید جهت کار تغییر کند و این اتفاق زمانبر است.»
ماحصل سخنان رئیسجهور در این زمینه را میتوان قصور همتی در بوجود آمدن وضعیت فعلی دانست زیرا مشکلات فعلی ناشی از تحریمهای آمریکا و از سوی دیگر ناترازیهای به جا مانده از گذشته است.
همتی: نخواهید اطلاعاتی را به زبان بیاورم که دشمن شاد شود
پس از دفاع رئیسجمهور، عبدالناصر همتی در جریان بررسی استیضاحش با تاکید بر اینکه تلاش میکنم آنچه که واقعیت است را مطرح کنم، گفت: من فکر میکنم دوستان طوری مطرح کردن که ما خبر نداریم مشکل مردم چیست؟ مگر میشود کسی که به خوبی بر اقتصاد کشور مسلط است نداند که هفت سال پیدرپی تورم بالای ۴۰ درصد چه بلایی بر سر مردم میآورد؟ مردم در شرایطی قرار گرفتند که سالهای متعددی است که قدرت خریدشان در حال کاهش است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین با بیان اینکه «خواهشم این است که از من نخواهید صحبتهایی و اطلاعاتی را به زبان بیاورم که دشمن شاد شود و منافع ملی ما به خطر بیفتد. من سعی میکنم که در چهارچوب منافع ملی صحبت کنم»، گفت: «ما ذخایر عظیم نفت و گاز و منابع عظیم و امکانات و منابع انسانی عظیمی داریم و با قاطعیت میگویم که حتما موفق خواهیم شد و در این جنگ اقتصادی پیروز خواهیم شد. در سال ۱۳۹۷ عین همین رخداد اتفاق افتاد و من سفر چین را ۱۰ روزه به هم زدم و مسئولیت بانک مرکزی را بر عهده گرفتم تا به مردم خدمت کنم. در آن روز دیدیم که اطرافیان همین ترامپ شعار میدادند که میخواهیم در چهلمین سال انقلاب در تهران جشن بگیریم؛ این ما بودیم که جلوی آنها ایستاد. شرایط اقتصادی کشور بسیار سختتر از الان شده بود و درآمد وصولی ما ساعتی هفت میلیارد دلار بود اما ایستادیم.»
سرانجام پس از پایان این جلسه، سرانجام از ۲۷۳ نماینده حاضر در صحن علنی مجلس ۱۸۲نفر به استیضاح عبدالناصر همتی رای موافق دادند و ۸۹ نفر مخالف بودند و در میان یک نفر نیز رای ممتنع داد و به این ترتیب همتی باید وزارت اقتصاد را ترک کند زیرا دلایل وی را شایسته باقی ماندن در وزارت اقتصاد و دارایی و ادامه سیاست های فعلی ندیدند.
بر اساس قانون رئیسجمهور سه ماه فرصت دارد تا وزیر بعدی را معرفی کند و باید دید در این فرصت باقی مانده تا معرفی وزیر جدید وضعیت معیشت مرد در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ و اولین ماههای سال ۱۴۰۴ به کدام سمت میرود؟ آیا اصلا معرفی وزیر جدید سه ماه طول میکشد؟