کرملین به وضوح باور نداشت که کیف آنقدر جسارت داشته باشد که از آن به عنوان مبنایی برای عملیات تهاجمی در خاک روسیه استفاده کند و ولادیمیر پوتین امروز بهای گزافی را برای دست کم گرفتن حریفش میپردازد.
به نقل از شورای آتلانتیک، تهاجم اوکراین به روسیه در حال حاضر در دومین هفته خود قرار دارد و سردرگمی ارتش روسیه در قبال این حمله هنوز ملموس است. ارتش اوکراین با عبور از مرز به منطقه کورسک روسیه در تاریخ 6 آگوست توانست روسیه را غافلگیر کند و در حالی که اهداف نهایی این عملیات همچنان موضوع بحثهای زیادی است، موفقیت اوکراین در تصرف مناطق استان کورسک به طور کامل یک دستاورد قابل توجه است.
با توجه به دو سال و نیم جنگ و تهاجم روسیه به خاک اوکراین، توانایی ارتش اوکراین برای حفظ اسرار پنهانی در مورد آمادگی خود برای عملیات در خاک روسیه، بسیار قابل توجه است. جنگ در اوکراین با اهمیت فزاینده هواپیماهای بدون سرنشین و نظارت الکترومغناطیسی بر میدان نبرد، ابعاد جدیدی از جنگ مردن را نمایان ساخته و آنچه اکثر تحلیلگران موافق آن هستند، ایجاد یک میدان نبرد پیچیده با بهرهمندی از عنصر غافلگیری را برای هر دو ارتش دشوار ساخته است.
با توجه به افزایش تکنولوژی نظامی در هر دو در طرف خط مقدم نبرد، سوالی که مطرح شده این است که اوکراین چگونه توانست چنین شگفتی را خلق کند؟ اطلاعات دقیق بسیار کمی در مورد آمادهسازی اوکراین وجود دارد، اما گزارشهای اولیه نشان میدهد که سطوح بی سابقه سکوت عملیاتی و استقرار خلاقانه قابلیتهای جنگ الکترونیک اوکراین، نقش مهمی در این عملیات ایفا کرده است.
رهبران سیاسی اوکراین بعد از شکست در دحمله سال گذشته به طور غیرمعمولی در مورد این تهاجم سخت گیر بوده و هیچ اشارهای از قبل به آن نکردند.این اتفاق برعکس زمانی است که حمله تابستانی سال گذشته به طور گسترده توسط مقامات اوکراینی مورد اشاره قرار گرفت و در رسانههای جهان به شدت به آن پرداخته و به نظر میرسد تلاشهای اوکراین برای اجرای سکوت عملیاتی به ارتش نیز کشیده شد. به نوشته نیویورک تایمز، حتی فرماندهان ارشد اوکراینی تنها در آخرین لحظه از طرح حمله به روسیه مطلع شدند.
به نظر می رسد که حمله کورسک اوکراین یک غافلگیری بزرگ برای شرکای غربی اوکراین بود. فایننشال تایمز گزارش داده است که نه ایالات متحده و نه آلمان از قبل از عملیات برنامهریزی شده اوکراین مطلع نشدهاند. با توجه به سوابق غرب در تلاش برای اجتناب از هرگونه اقدامی که ممکن است پوتین را تحریک کند، مطمئنا درک اینکه چرا کیف این عملیات را در سکوت مطلع انجام داد، آسان است.
این رویکرد کارساز بوده است. در روزهای اخیر، ایالات متحده، آلمان و اتحادیه اروپا همگی حمایت خود را از عملیات اوکراین اعلام کردند. با این حال، اگر اوکراین واقعا بدون دریافت چراغ سبز قبلی از شرکای غربی خود به ویژه ایالات متحده کشور این عملیات را انجام میداد، بی شک برنامهریزان در کیف احتمالا روی بیمیلی رهبران غربی برای از بین بردن اقدامات تهاجمی اوکراین حساب میکردند، در زمانی که روسیه در حال تخریب کل شهرها و روستاهای اوکراین است این عملیات اعتبار روسیه در میدان نبرد را با چالشی اساسی روبرو ساخته است.
اعتقاد بر این است که گسترش قابلیتهای جنگ الکترونیک اوکراین در محافظت از عنصر غافلگیری در طول آمادهسازی برای کمپین کنونی مؤثر بوده است. به نظر میرسد ارتش اوکراین در سرکوب سیستمهای نظارتی و ارتباطی روسیه در سراسر منطقه تهاجم اولیه از طریق استفاده هدفمند از ابزارهای جنگ الکترونیک موفق بوده است و این امر باعث شد تا زمانی که خیلی دیر نشده بود، از شناسایی صحیح نیروهای نظامی اوکراین یا پیش بینی حمله آتی توسط نیروهای روسی جلوگیری شود.
همچنین این احتمال وجود دارد که اوکراین از رضایت و اعتماد بیش از حد روسیه سود برده باشد. با وجود متحمل شدن یک سری شکستها در اوکراین از سال 2022، کرملین تقریبا از نظر آسیبشناسی تواناییهای اوکراین را نادیده میگیرد و به نظر نمیرسد به طور جدی احتمال حمله اوکراین در مقیاس وسیع به فدراسیون روسیه را در نظر گرفته باشد. دفاع ملایم ایجاد شده در سرتاسر منطقه مرزی تایید میکند که مسکو حملات جزئی مرزی را پیش بینی کرده بود اما هیچ برنامهای برای دفع تهاجم غافلگیرانه توسط اوکراینی نداشت.
حس اعتماد روسیه بدون شک مدیون محدودیتهای غرب است که از زمان شروع جنگ بر اوکراین تحمیل شده و استفاده از سلاحهای غربی در داخل خاک روسیه را ممنوع کرده است. این محدودیتها در ماه مه 2024 به دنبال تهاجم برون مرزی روسیه به منطقه خارکف اوکراین تا حدی کاهش یافت، اما کرملین به وضوح باور نداشت که کیف آنقدر جسارت داشته باشد که از آن به عنوان مبنایی برای عملیات تهاجمی در خاک روسیه استفاده کند و ولادیمیر پوتین امروز بهای گزافی را برای دست کم گرفتن حریفش میپردازد.
با این حال، هنوز برای ارزیابی تاثیر حمله غافلگیرکننده تابستانی اوکراین خیلی زود است. یکی از جالبترین سؤالات این است که آیا اوکراین میتواند کرملین را مجبور کند که واحدهای نظامی را از جنگ در جبهه شرقی اوکراین منحرف کند تا از خود دفاع کند.
حمله اوکراین به کورسک موفق شد نشان دهد که غافلگیری هنوز در میدان نبرد مدرن امکان پذیر است. این یک دستاورد مهم است که بر مهارت و شایستگی ارتش اوکراین تاکید میکند. تهاجم اوکراین همچنین بار دیگر تایید کرد که صحبتهای پوتین درباره خطوط قرمز روسیه و تهدیدهای مکرر او برای تشدید تنش هستهای، بلوفی است که برای ترساندن غرب طراحی شده است. در مجموع، این عوامل باید برای متقاعد کردن شرکای کیف کافی باشد که اکنون زمان افزایش پشتیبانی نظامی و فراهم کرد.