پس از اﺗﻤﺎم ﻗﺮارداد ﻏﻼت درﻳﺎی ﺳﯿﺎه و ﺧﻄﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﻏﻼت از روﺳﯿﻪ و اوﮐﺮاﯾﻦ ﺑﻪ اﻗﺼﯽ ﻧﻘﺎط دﻧﯿﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﯿﻤﺖ ﻏﻼت در ﺑﺎزار ﺟﻬﺎﻧﯽ، ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ از ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺧﻮد ﺑﺮای ﺗﺮاﻧﺰﻳﺖ ﻏﻼت از روﺳﯿﻪ ﺑﻪ غرب آسیا، شرق آسیا و شرق آفریقا ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﮐﻨﺪ. درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻃﯽ ﻫﻤﯿﻦ اﯾﺎم وﻻدﻣﯿﺮ ﭘﻮﺗﯿﻦ، رﺋﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮر روﺳﯿﻪ در دو ﻣﻘﻄﻊ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ٢۶ روز در ﻣﻮرد اﻧﺘﻘﺎل ﻏﻼت از ﮐﺮﻳﺪور ﺷﻤﺎل-ﺟﻨﻮب و ﺗﻮﺳﻌﻪ آن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ و اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ را ﻣﺴﯿﺮی ﺑﺸﺮ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻧﺪه، اﻣﺎ متاسفانه در ﺑﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ و ﻓﻀﺎی رﺳﺎﻧﻪ ای ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر اقدامات متناسبی با این پیشنهاد صورت نگرفت.
ضرورت و اهداف پژوهش
ﻋﻤﺪه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻏﻼت روﺳﯿﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﻣﺤﺼﻮر ﺑﻴﻦ اوﮐﺮاﯾﻦ و ﻗﺰاﻗﺴﺘﺎن در ﺧﺸﮑﯽ و در ﺟﻮار درﻳﺎی خزر و درﻳﺎی ﺳﯿﺎه اﺳﺖ دریای سیاه با توجه به قرارگیری در مرکز نواحی تولید عمده غلات در جهان به عنوان یکی از بزرگترین قطب های صادرات و تولید غلات همواره مطرح است و از آن با نام هاب غلات دریای سیاه یاد می کنند. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﺗﮑﻤﯿﻞ زﻳﺮﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎی ﺣﻤﻞ در ﮐﺮﻳﺪور ﺷﻤﺎل – ﺟﻨﻮب و ﻧﺰدیک تر ﺷﺪن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺣﻤﻞ از ﻣﺒﺪا ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺻﺎدراﺗﯽ ﺟﺪﯾﺪ از ﻃﺮﻳﻖ اﯾﻦ ﮐﺮﻳﺪور ﻧﻮﯾﺪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﯾﮏ ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮای ﺻﺎدرات ﻏﻼت از ﺳﻪ ﻣﺴﯿﺮ رﻳﻠﯽ –ﺟﺎده ای ﺷﺮق و ﻏﺮب درﻳﺎی خزر و ﻣﺴﯿﺮ درﻳﺎﯾﯽ درﻳﺎی خزر اﺳﺖ. ﺑﺮای درک ﺑﻬﺘﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﻴﺶ آﻣﺪه برای اﯾﺮان، ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ اﻫﻤﯿﺖ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﺑﺮای روﺳﯿﻪ و ﺗﺎﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﻬﺎن، ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺗﻮاﻓﻖ ﻏﻼت و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﭘﻴﺶ روی اﯾﺮان در اﯾﻦ ﮔﺰارش ﭘﺮداﺧﺘﻪ شده است.
اهمیت دریای سیاه
روﺳﯿﻪ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز درﮔﯿﺮی ﺑﺎ اوﮐﺮاﯾﻦ، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻬﻤﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه داﺷﺖ. درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﯾﮏ ﺷﺮﻳﺎن ﺗﺠﺎری و ﺣﻤﻞ و نقلی ﻣﻬﻢ ﺑﺮای روﺳﯿﻪ اﺳﺖ. روﺳﯿﻪ و ﮐﺸﻮرﻫﺎی آﺳﯿﺎی ﻣﺮﮐﺰی برای صادرات دریایی محصولاتی مانند غلات، کود و بخشی از نفت خود واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺑﻨادر روسی حوزه دریاهای سیاه- آزوف دارند. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻨﺎدر درﻳﺎی ﺳﯿﺎه-آزوف روﺳﯿﻪ اﺑﺰار ﻟﺠﺴﺘﯿﮑﯽ ﻣﻬﻤﯽ در دﺳﺘﺎن روﺳﯿﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﺸﻮرﻫﺎی آﺳﯿﺎی ﻣﯿﺎﻧﻪ حائز اهمیت اﺳﺖ. ﺑﻨﯿﺎد ﮐﺎرﻧﮕﯽ در اﻫﻤﯿﺖ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﺑﺮای روﺳﯿﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ از اﯾﻦ، ﻣﺴﮑﻮ ﺑﻪ ﺳﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه را ﺑﺮای اﺳﺘﺮاﺗﮋی ژﺋﻮاﮐﻮﻧﻮﻣﯿﮏ ﺧﻮد ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﯽ داﻧﺴﺖ. اﯾﻦ دﻻﯾﻞ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از:
- اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺪرت و ﻧﻔﻮذ روﺳﯿﻪ در ﻣﺪﯾﺘﺮاﻧﻪ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﺗﻮ؛
- ﺣﻔﺎﻇﺖ از رواﺑﻂ اﻗﺘﺼﺎدی و ﺗﺠﺎری ﺧﻮد ﺑﺎ ﺑﺎزارﻫﺎی ﮐﻠﯿﺪی اروﭘﺎ؛
- واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻨﻮب اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز روسیه.
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻨﺪری درﻳﺎی ﺳﯿﺎه-درﻳﺎی آزوف ﻣﺤﻞ صادرات و واردات ﺳﺎﻻﻧﻪ ۸/۲۵۶ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﮐﺎﻻ برای روﺳﯿﻪ در ﺳﺎل ۲۰۲۱ ﺑﻮده اﺳﺖ؛ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻫﻤﻪ ﮐﺎﻻﻫﺎی ورودی و ﺧﺮوﺟﯽ ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺎدر روﺳﯿﻪ در اﯾﻦ ﺳﺎل، ۲/۸۳۵ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ. اﯾﻦ اﻋﺪاد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﻬﻢ ﺑﻨﺎدر درﻳﺎی ﺳﯿﺎه-آزوف از ﺻﺎدرات و واردات روﺳﯿﻪ، ۷/۳۰ درﺻﺪ اﺳﺖ و از اﯾﻦ ﺣﯿﺚ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻨﺪری روﺳﯿﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺻﺎدرات ﻏﻼت اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارد؛ ﭼﺮا ﮐﻪ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﻗﻔﻘﺎز ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻮاﺣﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﯿﺰ روﺳﯿﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ۸۲ درﺻﺪ از ﻏﻼت روﺳﯿﻪ اﺳﺖ. ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻨﺎدر درﻳﺎی ﺳﯿﺎه-آزوف ﻣﺴﺌﻮل ﺻﺎدرات ﺑﻴﺶ از ۹۵ درﺻﺪ از ﻏﻼت روﺳﯿﻪ، ۲/۳۵ درﺻﺪ از ﻧﻔﺖ ﺧﺎم ﺻﺎدراﺗﯽ درﻳﺎﯾﯽ روﺳﯿﻪ و ۲/۳۸ درﺻﺪ از ﻓﺮآورده ﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ ﺻﺎدراﺗﯽ درﻳﺎﯾﯽ روﺳﯿﻪ است ﮐﻪ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ آن ﺑﺮای اﻗﺘﺼﺎد و ژﺋﻮﭘﻠﺘﯿﮏ روﺳﯿﻪ ﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺪ.
اهمیت غلات و کود روسیه/ توافق غلات دریای سیاه
غلات و محصولات کشاورزی
براساس داده های سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO)، روسیه و اوکراین از جمله بزرگترین تولیدکننده و صادرکنندگان غلات در جهان هستند. این دو کشور در میانگین ۳ تا ۵ ساله مجموعا ۲۷ درصد از گندم، ۲۳ درصد از جو، ۱۶ درصد از ذرت و ۷۷ درصد از روغن آفتابگردان صادراتی جهان را تامین کرده اند. مشخصا سهم روسیه به تنهایی در صادرات غلات جهانی قابل تامل است. باید در نظرداشت که با شروع جنگ و تصاحب نقاط عمده کشت گندم اوکراین توسط روسیه، سهم تولید و صادرات گندم اوکراین کاهش یافته به روسیه افزوده شده است.
کود
ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎده ﻫﺎی ﮐﺸﺎورزی در ﺟﻬﺎن ﮐﻮدﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﻤﯽ از ﻏﺬای ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﺸﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ. روﺳﯿﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ در ﺳﺎل ﻫﺎی ۲۰۱۷ ﺗﺎ ۲۰۱۹ ﺳﻬﻢ ۱۰ درﺻﺪی از ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻮد ﮐﺸﺎورزی را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داد ﮐﻪ ﭘﺲ از ﭼﯿﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺸﻮر در ﻫﻤﯿﻦ ﺑﺎزه ﺳﻬﻢ ۱۶ درﺻﺪ از ﺻﺎدرات ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻮد را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷﺖ و ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺻﺎدرﮐﻨﻨﺪه ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. آﻣﺎر و اﻃﻼﻋﺎت اﺧﯿﺮ در ﻣﻮرد ﺳﻬﻢ روﺳﯿﻪ از ﺑﺎزار ﺻﺎدرات ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻮد در ﺳﺎل ۲۰۲۲ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﯾﺪ ﭘﻴﺸﺘﺎزی روﺳﯿﻪ و ﺗﻌﯿﻴﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻮدن آن در ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎده ﮐﺸﺎورزی اﺳﺖ.
مزیت های ایران در توسعه کریدور شمال- جنوب
اﯾﺮان ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺮارﮔﯿﺮی در ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺮﻳﺪوری ﺷﻤﺎل-ﺟﻨﻮب اﻣﮑﺎن ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻫﺎب ﻏﻼت و ﺣﺘﯽ ﮐﻮد را دارد. ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻇﻬﺎرات ﻣﻌﺎون ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻨﺎدر و درﻳﺎﻧﻮردی ﮐﺸﻮر، زﻳﺮﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮای واردات ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﻴﺶ از ۱۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ کالا از ﻣﺮزﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺗﺎ ﺟﻨﻮﺑﯽ را دارد. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻣﯽ ﺗﻮان ﮐﺎﻻﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ آن ﺷﻤﺎل ﺑﻪ ﺟﻨﻮب ﻧﯿﺴﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻓﺮآوری و ﺗﻮزﻳﻊ در ﻣﺴﯿﺮ ﻫﺎی ﺷﺮﻗﯽ – ﻏﺮﺑﯽ اﯾﺮان را دارﻧﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﻪ رﻗﻢ ۱۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﮐﺮﻳﺪور ﺷﻤﺎل-ﺟﻨﻮب ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺰود.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﺮان ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻓﺮآوری ۲۵ ﺗﺎ ۲۷ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﮔﻨﺪم را دارد ﮐﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود ۱۲ ﻣﯿﻠﯿﻮن از اﯾﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺻﺮف ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﻨﺪم ﺑﻪ آرد ﺷﺪه و ﺣﺪود ۱۲ ﺗﺎ ۱۵ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه نیز ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻓﺮآوری ﮔﻨﺪم ﺑﻪ آرد را دارد ﮐﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ آن ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ، ﺣﻮزه درﻳﺎی ﺳﺮخ و آﻓﺮﻳﻘﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ. در ﺑﺨﺶ ﮐﻮد ﻧﯿﺰ اﯾﺮان ﺗﻮان ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻮد از ﻣﺒﺪا روﺳﯿﻪ در دو ﻻﯾﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﺟﻬﺎﻧﯽ را دارد. در ﻻﯾﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ و ﻫﻨﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺗﻘﺎﺿﺎی ﺳﺎﻻﻧﻪ ۷/۲۵ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﮐﻮد وﺟﻮد دارد و در ﺑﺨﺶ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﺮان اﻣﮑﺎن ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻮد آن ﻫﺎ را دارﻧﺪ ﺗﺎ ۹۶ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﮐﻮد دارﻧﺪ. در ﺻﻮرت ﻓﻌﺎل ﺷﺪن ﻻﯾﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﺑﺎزﻳﮕﺮی اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎ، از ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ ﺻﺎدرات ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺎ واردات روﺳﯿﻪ و ﮐﺸﻮرﻫﺎی CIS ، ﺑﻪ ﺑﺎزاری ۱۴۳ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻری از ﮐﺎﻻﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز CIS ﺧﻮاﻫﯿﻢ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺒﺪا آن در ﻣﺴﯿﺮ ﻋﮑﺲ ﻣﺤﻮر ﺻﺎدرات ﻏﻼت و ﮐﻮد اﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﮐﺮﻳﺪور ﺷﻤﺎل- ﺟﻨﻮب در ﺣﺎل ﺣﺎضر ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺟﺎﯾﮕﺰﻳﻨﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺑﻨﺎدر ﺣﻮزه درﻳﺎی ﺳﯿﺎه روﺳﯿﻪ را ﻧﺪارد، ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد اﯾﻦ مسیر ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل ﮐﺎﻻﻫﺎی دارای اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ استراتژیک ترین ﮐﺎﻻﯾﯽ ﮐﻪ از ﺑﻨﺎدر روﺳﯽ در درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﺣﻤﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و روﺳﯿﻪ ﻓﻌﻼ ﺟﺎﯾﮕﺰﻳﻨﯽ ﺑﺮای ﺣﻤﻞ آن ﭘﻴﺪا ﻧﮑﺮده، ﻏﻼت اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ روﺳﯿﻪ و اﯾﺮان در ﺻﻮرت اﻧﺴﺪاد ﻧﻬﺎﯾﯽ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﺑﺮای اوﮐﺮاﯾﻦ و روﺳﯿﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮک ﺑﺰرگ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﺛﺮﮔﺬاری ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ. اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮای اﯾﺮان ﺑﯽ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ﮐﺸﻮر ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﺎ واردات ﺑﻴﺶ از ﻧﯿﻤﯽ از ﻏﺬا و ﺧﻮراک داﻣﯽ ﺧﻮد ﺗﻨﻬﺎ از ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﮐﻼن در ﺣﻮزه اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ اﺛﺮ ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ آﻓﺮﻳﻨﯽ ﻓﻌﺎل در اﯾﻦ ﮐﺮﻳﺪور ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺣﺘﯽ ﺟﻬﺎن اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ.
جمع بندی
روﺳﯿﻪ ﭘﻴﺶ از آﻏﺎز درﮔﯿﺮی ﺑﺎ اوﮐﺮاﯾﻦ، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻬﻤﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ درﻳﺎی ﺳﯿﺎه داﺷﺖ. درﻳﺎی ﺳﯿﺎه ﯾﮏ ﺷﺮﻳﺎن ﺗﺠﺎری و ﺣﻤﻞ و نقل ﻣﻬﻢ ﺑﺮای روﺳﯿﻪ اﺳﺖ. پس از اﺗﻤﺎم ﻗﺮارداد ﻏﻼت درﻳﺎی ﺳﯿﺎه و ﺧﻄﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﻏﻼت از روﺳﯿﻪ و اوﮐﺮاﯾﻦ ﺑﻪ اﻗﺼﯽ ﻧﻘﺎط دﻧﯿﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﯿﻤﺖ ﻏﻼت در ﺑﺎزار ﺟﻬﺎﻧﯽ، ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ از ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺧﻮد ﺑﺮای ﺗﺮاﻧﺰﻳﺖ ﻏﻼت از روﺳﯿﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﻮب ﻏﺮب آﺳﯿﺎ، آﺳﯿﺎی ﺟﻨﻮﺑﯽ و آﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﮐﻨﺪ؛ چرا که اﯾﺮان ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺮارﮔﯿﺮی در ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺮﻳﺪوری ﺷﻤﺎل-ﺟﻨﻮب اﻣﮑﺎن ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻫﺎب ﻏﻼت و ﺣﺘﯽ ﮐﻮد را دارد. همچنین کشور ایران زﻳﺮﺳﺎﺧﺖ لازم ﺑﺮای واردات ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﻴﺶ از ۱۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺗﻦ از ﻣﺮزﻫﺎی ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺗﺎ ﺟﻨﻮﺑﯽ را داراست و ﺑﺎ ﻧﻘﺶ آﻓﺮﻳﻨﯽ ﻓﻌﺎل در اﯾﻦ ﮐﺮﻳﺪور ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺣﺘﯽ ﺟﻬﺎن اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ.
فرشاد عواطفی