دولت چین باید طبق ضرب المثل معروف چینی مبنی بر محافظت از “هدف همه تیرها” قرار گرفتن عمل کند. احیای دیپلماسی پانداها و اعزام رهبران چین به سفرهای دولتی که به ابزاری برای بهبود روابط چین با غرب تبدیل می شوند به مثابه بیمه نامه برای پکن عمل می کنند.
از نظر روسیه، دولت چین “شریک بدون محدودیت”اش، به اندازه کافی در جنگ علیه اوکراین اقدامی انجام نمیدهد. بنابراین، روسیه یک معاهده صلح با کره شمالی امضا کرده به این امید که چین را برای حمایت بیشتر تحت فشار قرار دهد. در همین حال، غرب باور دارد که چین بیش از اندازه به روسیه کمک کرده است.
به نقل از آسیا تایمز، سران دولتهای عضو ناتو به طور مشترک اعلام کردند که چین باعث توانمندی روسیه در جنگ علیه اوکراین شده و از چین خواستند “هرگونه حمایت مادی و سیاسی از تلاشهای جنگی روسیه را متوقف کند”. از دید غرب کمک چین هر چند در عمل از نظر ارائه تسلیحات به روسیه چشمگیر نبوده، اما برای سوخت رسانی به ماشین جنگ کافی بوده است.
این به نوبه خود یک تهدید امنیتی برای اروپا محسوب میشود. با این وجود، به نظر میرسد پیام صریح ناتو و پیام ضمنی روسیه به چین یک چیز را نشان میدهد: روزهای وسط بازی چین به شماره افتاده و پکن باید طرفی را انتخاب کند.
این خبر بدی برای روسیه است، زیرا چین ممکن است مجبور شود غرب را انتخاب کند. نشانههایی مبنی بر چرخش چین به سمت غرب دیده میشود.
گمانه زنیها در اواخر سال ۲۰۲۳ میلادی شایع شد؛ زمانی که دیپلماسی پانداهای چین یعنی ارائه آن حیوانات دوست داشتنی به باغ وحشهای خارجی رونق سابق را نداشت. با این وجود، در اواسط سال ۲۰۲۴ میلادی پکن پانداهای بیش تری را به اسپانیا و وین و همچنین مرکز فناوری ایالات متحده در کالیفرنیا فرستاد. “شی جین پینگ” رئیس جمهور چین هم چنین برای بهبود روابط با غرب به ایالات متحده، اروپا، استرالیا و نیوزیلند سفر کرد.
سردرد روسی پکن
چین میداند که جنگ جاری پیامدهای فاجعه باری برای روسیه و اوکراین به همراه داشته است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که درگیری پوتین در اوکراین احتمالاً ۱.۳ تریلیون دلار هزینه و حداقل ۳۱۵۰۰۰ تلفات نظامی به همراه داشته باشد. بنابراین، کرملین چه در این جنگ برنده شود و چه ببازد آسیب پس از جنگ بسیار زیاد خواهد بود.
این خبر بدی برای چین است چرا که نه تنها یک متحد ضعیف خواهد داشت بلکه دست غرب برای تحکیم منابع خود علیه چین را باز خواهد بود. این نگرانی بی اساس نیست چرا که در هر حال بخش قابل توجهی از امریکاییها چین را بزرگترین دشمن آمریکا میدانند. بنابراین، دولت چین باید طبق ضرب المثل معروف چینی مبنی بر محافظت در برابر “هدف همه تیرها” قرار گرفتن عمل کند. احیای دیپلماسی پانداها و اعزام رهبران چین به سفرهای دولتی که به ابزاری برای بهبود روابط چین با غرب تبدیل میشوند به مثابه بیمه نامه برای پکن عمل میکنند.
با این وجود، انتقاد ناتو از چین در جولای(تیر) ۲۰۲۴ میلادی که فحوای کلام بیانیه مشابه “آنتونی بلینکن” وزیر امور خارجه ایالات متحده را تکرار میکند نشان میدهد که چنین ابتکار عملهایی با استفاده از قدرت نرم از سوی چین برای راضی کردن غرب کافی نیستند. چین باید روسیه را به منظور پذیرش صلح با اوکراین تحت فشار قرار دهد. با این کار روسیه میتواند قدرت ملی خود را حفظ کند و چین میتواند بر تلاش هایش برای رهبری جهانی در عرصه هوش مصنوعی و بهبود اقتصاد بیمار خود متمرکز کند.
عملکرد اقتصادی
چین ماههای متمادی است که از بحران املاک، بازار سهام بی ثبات، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی ۲۸۸ درصدی و هم چنین بیکاری بالای جوانان رنج میبرد. اخیرا قیمت اوراق قرضه دولتی چین به دلیل افزایش تقاضا افزایش یافته و نشان میدهد که سرمایه گذاران به دنبال جایگزینهای مطمئن تری برای سرمایه گذاری هستند، زیرا اعتماد به اقتصاد چین کماکان پایین است. با این وجود، اقتصاد آسیب دیده تنها مشکلی نیست که دولت چین با آن مواجه است.
پکن به طور سنتی از عملکرد اقتصادی برای مشروعیت بخشیدن به حکمرانی خود استفاده میکند. بنابراین، با توجه به شرایط بد اقتصادی پکن برای حفظ قدرت باید کار را از اقتصاد خود را شروع کند. با این وجود، یک نقص عمده در استراتژی رشد اقتصادی پکن وجود دارد: این استراتژی حول محور صادرات است که به شدت به تقاضای غرب متکی است. در حالی که چین صادرات خود را به مناطق مختلف در سراسر جهان افزایش داده تقریبا ۳۰ درصد از صادرات آن کشور در سال ۲۰۲۳ میلادی به ایالات متحده و اتحادیه اروپا بوده است.
در حال حاضر شکافهایی در برنامههای صادراتی پکن ظاهر شده اند. ایالات متحده تعرفه خودروهای الکتریکی چینی را به میزان ۱۰۰ درصد افزایش داد. اتحادیه اروپا نیز با افزایش تعرفه خودروهای برقی چینی خود از ۱۷.۴ درصد به ۳۷.۶ درصد از آن اقدام پیروی کرد که علاوه بر تعرفه ۱۰ درصدی موجود برای تمام خودروهای برقی چینی است که وارد اروپا میشوند.
با این وجود، بسته به آن که چین با روسیه چه میکند ممکن است اوضاع برای اقتصاد چین بدتر شود. یک روز پس از صدور بیانیه ناتو “جو بایدن” رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که حمایت مستمر چین از روسیه پیامدهای اقتصادی وخیمی برای آن ابر قدرت آسیایی به دنبال خواهد داشت.
بایدن گفته بود:”برخی از دوستان اروپایی ما سرمایه گذاری خود را در چین کاهش خواهند داد” و اشاره کرد که چین در صورت ادامه حمایت از روسیه با چه مشکلاتی روبرو خواهد شد. چین امیدوار است که جنگ با یک راه حل صلح به نفع روسیه پایان یابد. در صورت عدم موفقیت شراکت بدون محدودیت چین با کرملین را در محک آزمون قرار خواهد داد.
نقل قولی به لرد پالمرستون نخست وزیر بریتانیا در قرن نوزدهم منتسب شده که میگوید:”هیچ دشمن دائمی و هیچ دوست دائمی وجود ندارد بلکه فقط منافع دائمی وجود دارد”.