فلسطین نباید تنها دغدغه محور مقاومت باشد، بلکه همه کشورهای عربی-اسلامی باید نسبت به موضوع فلسطین دغدغهمند و متحد باشند
دکتر سامی عریان از تحلیلگران و متفکران برجسته جهان عرب به شمار میرود و استاد سابق دانشگاه فلوریدای امریکاست. اما این متفکر فلسطینی بیش از هر چیزی، به خاطر حمایتهایش از مقاومت فلسطین شناخته میشود؛ حمایتهایی که برای او چندان هم بیهزینه نبوده است. در سال 2003 «عریان» به دلیل حمایت از جهاد اسلامی فلسطین، توسط امریکاییها محاکمه و به زندان محکوم شد. همچنین در سالهای 2006 و 2008 نیز دادگاه امریکا «عریان» را به جرم حمایت از مقاومت فلسطین به دادگاه کشاند که در نهایت منجر به منع فعالیتهای آکادمیک او شد. «عریان» همچنین از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ و با حکم دادگاه امریکا در حبس خانگی به سر برد و در سال 2015 نیز به ترکیه تبعید شد. این متفکر برجسته جهان عرب معتقد است که عملیات طوفانالاقصی توجهات مردم دنیا را دوباره به سمت فلسطین جلب کرده و موجب شکست طرحهای امریکا و غرب برای منطقه خاورمیانه شده است. او همچنین اعتقاد دارد که فلسطین نباید صرفاً دغدغه محور مقاومت باشد و کشورهای عربی-اسلامی نیز باید دغدغهمند مسأله فلسطین باشند. آنچه در ادامه میخوانید گزارش روزنامه ایران از حضور دکتر سامی عریان در یک نشست دانشجویی در تهران است.
دکتر سامی عریان در ابتدای صحبتهای خود به بیان مقدماتی پرداخت و اظهار کرد: سرآغاز شکلگیری امت اسلامی به زمان صدر اسلام و حضرت محمد(ص) باز میگردد که باید از آن به عنوان جهان اسلام اول یاد کرد. دورانی که صعودها و سقوطهای متعددی را در طول زمان تجربه کرده و با پیشرفتهایی نیز همراه بوده است. این دوره جهان اسلام در ابتدای قرن بیستم میلادی و با سقوط امپراطوری عثمانی به پایان خود رسید. دکتر عریان ادامه داد: اکنون در مرحله دوم جهان اسلام هستیم و به عبارتی ما در جهان اسلامی دوم زندگی میکنیم.
به گزارش «ایران»، این متفکر برجسته فلسطینی در بخش بعدی صحبتهای خود با اشاره به خوی استعمارگری غربیها گفت: در دهههای گذشته، همزمان با افول دولتهای اسلامی، ما شاهد صعود کشورهای غربی بودیم که همیشه مسیر و هدف آنها سیطره و اعمال نفوذ بر جهان اسلام بوده و در نتیجه همین استعمار بود که کشورهای غربی، کشورهای اسلامی را بین خود تقسیم و جوامع مسلمان را تحت نفوذ خود قرار دادند.
سامی عریان افزود: فلسطین، مصداق بارز کشورهای مسلمانی بود که تحت استعمار و سیطره دولتهای غربی قرار گرفت و مستعمره انگلیس شد. هند، پاکستان و لبنان نیز از جمله کشورهایی بودند که تحت استعمار کشورهای غربی از جمله فرانسه قرار گرفتند.
استاد و متفکر فلسطینی در ادامه صحبتهای خود با اشاره به تاریخچه تأسیس رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین گفت: از همان ابتدای کار، مسیر و هدف غربیها مشخص و روشن بود. آنها از تشکیل رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین، دو هدف را دنبال میکردند. اول اینکه به حرکتها و جریانهای صهیونیستی حاضر در اروپا که متأثر از نژادپرستی غربیها علیه یهودیان شکل گرفته بود، پایان داده و خطرات آن را از اروپا دور کنند. پس از اتفاقاتی که تحت عنوان هولوکاست مشهور شده و مشخص نیست که تا چه میزان واقعیت داشته باشد، گروههای یهودی شروع به تأسیس مؤسسات اجتماعی، فرهنگی، هنری و غیره کرده و فعالیتهای دقیق و تأثیرگذاری را آغاز کردند تا بتوانند سیاستی را که برای رژیم صهیونیستی تعریف کرده بودند بین یهودیها جا بیندازند. هدف دیگری که غرب در پس پرده تشکیل رژیم صهیونیستی دنبال میکرد، اعمال استعمار و نفوذ در جوامع اسلامی بود. اساساً کشورهای اسلامی تا قبل از اینکه به استعمار اروپاییها درآیند، میتوانستند با ایستادگی در مقابل استعمار، به حیات خود ادامه دهند. این موضوع خوشایند غرب نبود و به همین دلیل رژیم صهیونیستی در دل جوامع اسلامی تأسیس شد. تا هم قدرت کشورهای اسلامی را خنثی کند و هم کشورهای اسلامی را به خود مشغول کند. غربیها میخواستند با حل مشکلات یهودیانی که به حمایت از ایده صهیونیسم میپرداختند، ضمن از بین بردن انسجام کشورهای عربی-اسلامی با یکدیگر، قدرت این کشورها را از بین ببرند. در آخر هم همین اتفاق افتاد و رژیم صهیونیستی توسط غربیها در قلب دنیای اسلام ایجاد شد.تأسیس اسرائیل، اولین قدم امریکا در راستای سلطه بر غرب
سامی عریان اضافه کرد: تأسیس رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸، از اولین قدمهایی بود که امریکا به عنوان کشور پیروز جنگ جهانی دوم برداشت. آن هم به عنوان یکی از بزرگترین قدرتهای جنگ جهانی دوم. امریکا سودای احاطه بر جهان را در سر داشت و به خاطر همین بود که پس از جنگ جهانی دوم، امریکاییها دست به تأسیس مؤسسات و نهادهای جهانی زدند و در ادامه قوانین بینالمللی هم وضع کردند. امریکا اجازه نداد هیچ قدرت یا نیروی قدرتمند دیگری در اطراف کشور امریکا یا حتی مناطق دیگری از دنیا شکل بگیرد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: همین موضوع مسبب بروز اختلافات همیشگی بین امریکا با ایران، چین یا هر کشور دیگری است که خواستار استقلال بوده و در مسیری غیر از آنچه که امریکا میخواست حرکت میکردند. امریکا به دنبال این بود که وارث انگلیس در بحث استعمار دنیا باشد و همزمان با کشف نفت در کشورهای اسلامی-عربی، امریکا پروژه نفوذ و استعمار در این مناطق را آغاز کرد.
سامی عریان افزود: برای همین بود که هیچگونه حرکت استقلالخواهی که در مخالفت با حضور امریکا در منطقه بوده، در خاورمیانه موفق نشده یا اگر هم موفقیتآمیز بوده با موانع بسیاری روبهرو بوده است. دلیل اصلی حمایت و پشتیبانی امریکا از رژیم صهیونیستی نیز به همین موضوع برمیگردد. اساساً وجود اسرائیل در منطقه سبب میشود که کشور و یا دولت قدرتمندی را در منطقه خاورمیانه نداشته باشیم که امریکا یا رژیم صهیونیستی را مورد تهدید قرار دهد. در ابتدای شکلگیری رژیم صهیونیستی امریکا مطمئن نبود که تأسیس اسرائیل چقدر میتواند موفقیتآمیز باشد و امریکا چقدر میتواند روی رژیم صهیونیستی حساب کند. هدف امریکا از شکلگیری رژیم این بود که بتواند از اتحاد کشورهای اسلامی جلوگیری کند و هیچ پیشرفت علمی، فرهنگی، نظامی و هر پیشرفت دیگری در منطقه خاورمیانه وجود نداشته باشد. شاید خالی از لطف نباشد اگر بگویم که در حال حاضر ۱۵ میلیون یهودی در جهان زندگی میکنند که پنج و نیم میلیون نفر از آنها در امریکا و 7 و نیم میلیون نفر دیگر نیز ساکن سرزمینهای اشغالی هستند.
پروژه غربی صهیونیسم
دکتر سامی عریان در بخش بعدی صحبتهای خود، با اشاره به جنگ اعراب با رژیم صهیونیستی گفت: پس از جنگ سال ۱۹۶۷ میلادی که بین اسرائیل و کشورهای عربی اتفاق افتاد و صهیونیستها برنده جنگ بودند، اینطور در میان برخی جوامع عربی-اسلامی جا افتاد که رژیم صهیونیستی یک رژیم قدرتمند است و مقابله با آن هم بسیار دشوار خواهد بود. از طرفی دیگر از ابتدا روی این موضوع کار میشد که برای مردم این مسأله را جا بیندازند و مردم را قانع کنند که رژیم صهیونیستی به این علت شکل گرفته که توسط نازیهای آلمان به یهودیها ظلم شده و آنها در جنگ جهانی دوم آواره شدهاند و به همین خاطر دنیا در حق آنها ظلم کرده است و آنها حق دارند که یک کشور و یک حکومت مستقل داشته باشند و در نهایت مردم دنیا بویژه مسلمانان نیز حق اعتراضی به این موضوع را نداشته باشند.
طوفان الاقصی کدام آرزوهای امریکا را بر باد داد؟
این استاد دانشگاه در ادامه صحبتهای خود به ایده غربی «دو دولتی» در فلسطین نیز اشاره کرد و گفت: امریکاییها تا پیش از عملیات طوفانالاقصی در ۷ اکتبر، خواستار یک حکومت تام صهیونیستی در منطقه بودند. اما برای رسیدن به این هدف، دو مشکل بزرگ در مقابل خود داشتند. اولین مشکل، ایران و جبهه مقاومت که همراه با ایران در منطقه شکل گرفتهاند بود و دوم نیز حضور کشورهای قدرتمندی مثل روسیه و چین. در همین حال، باید به این نکته اشاره کرد که رژیم صهیونیستی رژیمی است که تاکنون هیچ راهحل ممکنی را برای حل مسأله خود با فلسطین نپذیرفته و همچنین هیچ حقی نیز برای مردم فلسطین قائل نبوده است.
سامی عریان اضافه کرد: به همین دلیل است که رژیم صهیونیستی جنگهای متعددی را با مردم فلسطین به راه انداخته و این کشور را تقسیم کرده است. حکومت رامالله که تحت نفوذ اسرائیل است و این رژیم مردم غزه را تحت محاصره قرار داده تا آنها را از پا درآورد.
این متفکر فلسطینی گفت: امریکا خواستار این بوده که یک کریدور آبی را از سرزمینهای اشغالی تا ایالات متحده راهاندازی کند که عملیات طوفانالاقصی سبب شد که این نقشه با مشکل مواجه شود. امریکا همزمان پیگیر پرونده عادیسازی روابط اسرائیل برخی کشورهای عربی، از جمله عربستان سعودی بود. آن هم به این دلیل که اگر عربستان به لحاظ جایگاهی که دارد روابط خود را با اسرائیل عادی میکرد، کشورهای عربی-اسلامی نیز بهانهای برای عدم تعامل با رژیم صهیونیستی نداشتند. عملیات طوفانالاقصی باعث شد که این نقشههای امریکایی نقش بر آب شود. در همین رابطه باید گفت: عملیات طوفانالاقصی ۴ هدف اصلی داشته است. اول اینکه از پیشرفت پرونده عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی جلوگیری کند.
دوم اینکه از تقسیم زمانی و مکانی مسجد الاقصی جلوگیری کند. سوم اینکه رژیم صهیونیستی را برای آزادی اسرای فلسطینی تحت فشار گذاشته و از طرف دیگر نیز حصار غزه را بشکند. دست آخر اینکه حملات و تهاجمات روزانه اسرائیل به کرانه باختری را کاهش دهند.
اقتدارزدایی از رژیم صهیونیستی
سامی عریان همچنین اظهار کرد: عملیات طوفانالاقصی ضربهای را به رژیم صهیونیستی وارد کرد که ادعای شکست ناپذیر بودن ارتش این رژیم را به چالش کشید. به همین دلیل است که اسرائیل برای ترمیم تصویری که پس از عملیات طوفانالاقصی از رژیم صهیونیستی به جهان مخابره شده و همچنین برای اثبات اقتدار خود دست به قتل عام مردم فلسطین بزند.
موافقان و مخالفان اسرائیل
سامی عریان در بخش بعدی اظهارات خود، با اشاره به اینکه کشورهای دنیا دیدگاههای متفاوتی را نسبت به رژیم صهیونیستی دارند، گفت: در دنیا نسبت به رژیم صهیونیستی 3 جریان وجود دارد که هر کدام دارای تفکرات خاص خود هستند. جریان اول که میتوان به آن اشاره کرد کشورهای همراه و حامی اسرائیل هستند و هیچ مشکلی با جنایات رژیم صهیونیستی ندارند و در مقابل هر اقدامی که بخواهد مصالح امریکا و رژیم صهیونیستی را تهدید کنند هم میایستند. کشورهایی که با رژیم صهیونیستی عادیسازی کردهاند نیز جزو این جریان به حساب میآیند. جریان دوم کشورهایی هستند که برای خود اهدافی را ترسیم کردهاند و لازم نمیبینند که بخواهند کاری به رژیم صهیونیستی داشته باشند مانند کشور ترکیه. جریان سوم نیز محور مقاومت یا جبهه مقاومت است که مسأله اصلی رژیم صهیونیستی نیز با همین جریان است. محور مقاومت موجودیت اسرائیل را تهدیدی علیه کشورهای مسلمان منطقه میداند. در کنار ایران میتوان از عراق، لبنان و سوریه به عنوان اعضای جبهه مقاومت نام برد. گرچه هدف اصلی جبهه مقاومت این است که موجودیت رژیم صهیونیستی ازاله شود اما هنوز به مرحله کامل نرسیده و در حال رشد است.
محور مقاومت در خط مقدم حمایت از فلسطین
سامی عریان تصریح کرد: از آغاز جنگ طوفان الاقصی، برخیها دائماً این سؤال را مطرح میکنند که چرا محور مقاومت در حمایت از فلسطین وارد جنگ با اسرائیل نمیشود. در همین رابطه باید بگویم که سیدحسن نصرالله در یکی از سخنرانیهایی که داشتند دو هدف واضح را مشخص کردند. یک اینکه باید قتل عام مردم فلسطین در غزه متوقف شود. هدف دوم هم این بود که باید از نابودی مقاومت فلسطین جلوگیری شود که این یکی از اهداف محور مقاومت بوده است. با عملیاتهایی که حزبالله لبنان در جنوب لبنان انجام داده و میدهد، یک سوم توان ارتش رژیم صهیونیستی مشغول حزبالله و این عملیاتها شده است. عملیاتهای حزبالله باعث شده تا شهرکهای صهیونیست نشین در شمال سرزمینهای اشغالی تخلیه شوند. بیش از ۳۰ هزار نفر از شهرک نشینان مجبور به ترک منطقه شدهاند.
استاد سابق دانشگاه فلوریدا گفت: بحث ایران با دیگر کشورهای مقاومت جداست. رژیم صهیونیستی به دلیل ترسی که از عواقب رویارویی با ایران دارد نمیخواهد به طور مستقیم و تنهایی وارد جنگ و درگیری با ایران شود. کاری که محور مقاومت میتواند برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی انجام دهد این است که امریکا را وادار به تحت فشار گذاشتن اسرائیل برای توقف حملات کند. این کاری است که در حال حاضر مقاومت یمن و عراق در حال انجام آن هستند.
توجهاتی که جلب شد
عریان در بخش پایانی صحبتهای خود با اشاره به اینکه عملیات طوفانالاقصی و جنایات رژیم صهیونیستی که بعد از آن آغاز شد، باعث شد تا توجه مردم دنیا نسبت به مسأله اصلی فلسطین جلب شود، گفت: مسأله اصلی این نیست که مردم فلسطین و صهیونیستها به راهحل دو دولتی برسند یا خیر. بلکه مسأله اصلی این است که اساساً مردم فلسطین از کشور خود طرد شده و آنهایی هم که ماندهاند با یک رژیم جنایتکار طرف هستند. امروز مردم دنیا به حق و مطالبه بر حق مردم فلسطین پی برده، با این حال نگرش نخبگان جوامع غربی نسبت به مسأله فلسطین تغییری نکرده است. جهان دوم اسلامی با آزادسازی سرزمین فلسطین شکل خواهد گرفت.
موضوع فلسطین نباید تنها دغدغه محور مقاومت باشد، بلکه همه کشورهای
عربی-اسلامی باید نسبت به موضوع فلسطین دغدغهمند و متحد باشند. این موضوع با قطع ید بیگانگان از منطقه اتفاق میافتد.