کارشناس ارشد مسائل آمریکا گفت: به نظر میرسد جمهوریخواهان صرفا به دنبال مقابله به مثل و انجام اقدامی مشابه دو اقدام قبلی دموکراتها علیه رئیسجمهوری سابق بوده و امیدوارند که بخشی از توجه افکار عمومی را در سال انتخابات به جلسات در مجلس نمایندگان متوجه کنند.
در اثنای فعالیتهای مربوط به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا، مجلس نمایندگان آمریکا با اختلاف ۹ رأی به شروع تحقیقات استیضاح جو بایدن رای مثبت داد. این اقدام شاید یک اقدام سیاسی صرف به نظر بیاید اما بسیاری معتقدند که چنین اقدامی از سوی محافظهکاران را باید به نوعی یک تقابل حزبی علیه دموکراتها در آستانه انتخابات ریاستجمهوری دانست.
بر همین اساس برای روشن شدن ابعاد و دلایل این اقدام جمهوریخواهان به گفتوگو با کوروش احمدی، کارشناس ارشد مسائل آمریکا پرداختیم که بدین شرح از نظر میگذرد:
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از تصویب اغاز تحقیقات برای استیضاح بایدن خبر داده است. چرا در این بازه زمانی چنین اتفاقی رخ میدهد؟
چهارشنبه گذشته جمهوریخواهان مجلس نمایندگان توانستند طرح خود مبنی بر انجام تحقیقاتی در مورد اتهامات علیه بایدن را به تصویب برسانند. این طرح با ۲۲۱ موافق و ۲۱۲ مخالفت به تصویب رسید. یعنی دقیقا همه جمهوریخواهان حاضر رأی مثبت و همه دموکراتهای حاضر به طرح مذکور رأی منفی دادند. به این ترتیب، تلاش جمهوریخواهان برای تحقیق در مورد امکان تخلف از سوی بایدن رسمیت پیدا کرده و از این پس سه کمیته مجلس نمایندگان یعنی کمیتههای قضایی، نظارت و راهها و ابزارها میتوانند رسما تحقیقات در مورد ادعاهای مطرح شده را شروع کنند و اختیار لازم برای احضار مقامهای رسمی و دریافت اسناد از مراجع رسمی را خواهند داشت و این مقامهای و مراجع الزام قانونی به پاسخگویی تحت سوگند را دارد.
واکنش بایدن و دموکرات به این اقدام جمهوریخواهان چه بوده است؟
دموکراتها همیشه گفتهاند که این اقدامی صرفا سیاسی است و جمهوریخواهان خود میدانند که دلیلی یا سندی حاکی از هرگونه تخلف علیه بایدن وجود ندارد. بایدن خود بعد از تصویب این طرح در مجلس نمایندگان طی بیانیهای جمهوریخواهان را که کنترل مجلس نمایندگان را در دست دارند، به تعلل در انجام وظایف خود و کوتاهی در تمرکز بر طرحها و لوایحی که در دستور کار مجلس قرار دارد، کرد. وی یادآوری کرد که جمهوریخواهان هفتهها درگیر دعوای داخلی در مورد انتخاب رئیس مجلس بودند و بعد از آن نیز بجای پرداختن به چالشهای مبرم، تمرکز خود را بر مسائلی مثل استیضاح قرار داده و از ۱۴ دسامبر تا ۹ ژانویه نیز مجلس تعطیل خواهد بود. وی یادآوری کرد که حتی برخی از جمهوریخواهان گفتهاند که دلیلی برای استیضاح وجود ندارد. (میت رامنی چنین گفته است.) دموکراتها نیز این اقدام را کاملا سیاسی و در ارتباط با رقابتهای انتخاباتی سال آینده دانستهاند. دلایلی نیز در تایید این سخن دمکراتها وجود دارد. میدانیم که ترامپ تاکنون دو بار استیضاح شده و چهار بار علیه وی کیفرخواست صادر شده و متهم به تلاش برای تقلب در انتخابات است. ظاهرا جمهوریخواهان میخواهند با این اقدام بگویند که بایدن نیز با اتهاماتی مواجه است.
آیا محورهای تحقیقات صرفا در خصوص فساد مالی و مالیاتی خانواده بایدن است یا اینکه مسائل دیگری هم در میان خواهد بود؟
اتهامات صرفا در ارتباط با فعالیتهای تجاری پسر بایدن با اوکراین و چین است. جمهوریخواهان همیشه کوشیدهاند تا به نوعی پای جو بایدن را نیز به این اتهامات بکشند. ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۲۰ به تفصیل و تکرار کوشید تا از این اتهام جهت لطمه زدن به موقعیت بایدن استفاده کند. ادعای جمهوریخواهان همیشه این بوده که بایدن در زمانی که معاون اوباما بود، در فعالیتهای تجاری فرزندش در اوکراین ذینفع بوده است. اما مشکل جمهوریخواهان این است که آنها قبلا هم در مجلس سنا در سال ۲۰۲۰ و هم در مجلس نمایندگان در سال جاری تحقیقات گستردهای در این رابطه انجام داده و نتوانسته بودند هیچ سندی که اقدامی خلاف قانون توسط جو بایدن را اثبات کند، ارائه کنند.
در مواردی مدعی شدهاند که اسنادی به شکل تماس تلفنی و انتقال پول که حاکی از «فساد خانواده بایدن» است، در اختیار دارند، اما صحبتی از شخص جو بایدن نکردهاند. یک دادستان فدرال نیز مدتها مشغول بررسی اتهامات علیه هانتر بایدن در زمینه فرار مالیاتی و تخلف در ارتباط با سلاح شخصی بود که هنوز به جایی نرسیده است. در واقع تلاش ترامپ در دوره ریاست جمهوریاش برای به دست آوردن سندی علیه جو بایدن و توسل او به دولت اوکراین و بهطور ضمنی مشروط کردن برخی کمکها به اوکراین به یافتن سندی علیه بایدن که سوءاستفاده از قدرت برای پیشبرد منافعی سیاسی شخصی تلقی شد، یکی از دلایل استیضاح اول ترامپ در کنگره بود.
تا چه حد این تحقیقات (حتی به فرض اینکه به استیضاح و کنار زدن بایدن ختم نشود) بر وجهه وی و حزب دموکرات در انتخابات آتی تاثیر میگذارد؟
به نظر نمیرسد که تا این مرحله تأثیر بر وجهه بایدن گذاشته باشد. خاصه آنکه ما در شرایطی هستیم که رقیب وی یعنی ترامپ دو بار استیضاح شده و چهار کیفرخواست علیه وی مطرح است. اینکه آیا جمهوریخواهان در جریان تحقیقات رسمی قادر به یافتن سندی علیه بایدن خواهند شد یا نه البته مهم است و اگر سندی نیز یافته شود ممکن است عمدتا کاربرد تبلیغاتی داشته باشد. چون به هیچ شکل امکان برکناری بایدن وجود نخواهد داشت؛ چراکه برای این منظور نیاز به دو سوم آراء سناتورها خواهد بود. در حالی که میدانیم دمکراتها در سنا اکثریت دارند (۵۱-۴۹) و بسیار بعید است که ۱۶ دموکرات علیه بایدن رای بدهند.
ترامپ و جریان او چگونه از این ماجرا به نفع خود استفاده خواهند کرد؟
همانطور که گفتم به نظر میرسد جمهوریخواهان صرفا به دنبال مقابله به مثل و انجام اقدامی مشابه دو اقدام قبلی دموکراتها علیه ترامپ هستند. آنها همچنین امیدوارند که بخشی از توجه افکار عمومی را در سال انتخابات به جلسات در مجلس نمایندگان و شنیدن و دیدن نشستهای سهگانه این مجلس در این رابطه متوجه کنند و به لحاظ تبلیغاتی امتیازی به دست آورند. اما اگر سندی دال بر انجام تخلفی از سوی جو بایدن یافت نشود، به نظر میرسد که لطمهای به اعتبار جمهوریخواهان خواهد خورد؛ خاصه در شرایطی که آنها به خاطر مشکلات داخلی در تعیین رئیس مجلس و تأخیر در انجام وظایف قانونگذاری با انتقاداتی مواجه هستند.