نورنیوز- گروه اقتصادی: شتاب گرفتن حذف دلار از مبادلات تجاری جهان طی ماه‌های موجب بروز انتقادات شدید از سوی مقامات ارشد سیاسی آمریکا شده است. تداوم این روند علاوه بر کاهش اثرگذاری دلار در مبادلات اقتصادی، منطقه‌ای و بین‌المللی کاهش سلطه غرب بر اقتصاد جهانی را نیز به دنبال خواهد داشت.
فرایند «خروج دلار از مبادلات تجاری» اکنون به یکی از موضوعات اصلی بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان تبدیل شده و سیستم بانکی ایالات‌متحده را وارد مخاطرات جدیدی کرده است. جایگزینی ارزهای قدرتمند دیگر در تسویه‌حساب‌های مالی که به تدریج در حال رشد است در میان مدت می‌تواند سلطه دلار بر بازار جهانی را به حداقل رساند
جانت یلن وزیر خزانه‌داری آمریکا اخیراً اعتراف کرده که نقش دلار به عنوان ذخیره ارزی جهان کمرنگ‌تر می‌شود زیرا واشینگتن از آن به عنوان اهرم فشار بر روی سیستم مالی جهانی برای تعقیب اهداف خود از طریق تحریم استفاده می‌کند.
در بعد جهانی کمرنگ شدن و حذف دلار که فشار اقتصادی زیادی به کشورهای غربی وارد می‌کند فرصتی به اروپا می‌دهد تا مبادلات خود را با یورو انجام دهد.
به گفته رئیس شرکت مدیریت سرمایه مستقر در لندن، سرعت افت سهم دلار در ذخایر ارزی جهان سال گذشته نسبت به دو دهه گذشته ۱۰ برابر شده است.
پشت کردن به ارز جهانی دلار در مبادلات تجاری در حالی ادامه دارد که در تازه‌ترین تحول در این خصوص، آرژانتین نیز اقدام به عقد قرارداد سواپ ارزی با چین بر اساس جایگزینی یوآن به جای دلار کرده است
از سوی دیگر در اتحادیه اقتصادی جنوب شرق آسیا موسوم به آسه‌آن، اعضای این گروه به دنبال آن هستند تا برای در امان ماندن از تنش‌های ژئوپلیتیک، دلار و یورو را از معاملات خود کنار بگذارند.
پیش از این کشورهای عضو بریکس متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی نیز اعلام کردند که روی شبکه پرداخت مشترک برای حذف دلار و سیستم مالی غرب از مبادلاتشان کار می‌کنند.
ماه گذشته برزیل و چین توافق تجاری با ارزهای ملی خود را امضا کردند. به نظر می‌رسد چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان در تلاش است تا دلار را در مبادلات تجاری میان کشورهای جهان با چالش جدی روبرو سازد.
در ماه مارس، یوان چین به پراستفاده‌ترین ارز برای معاملات برون مرزی این کسور تبدیل شد و برای اولین بار از دلار آمریکا پیشی گرفت.
هند نیز سیاست‌های جدیدی برای کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری خود اتخاذ کرده و روابط تجاری خود با روسیه را با استفاده از ارزهای روبل و روپیه دنبال می‌کند
در روسیه نیز استفاده از ارز یوان در سطح گسترده‌تری نه تنها با چین بلکه در مبادله با کشورها آفریقایی و آمریکای لاتین ادامه دارد.
در حالی که به تدریج اقتصادهای پیشرفته و رو به توسعه در جهان، دلار را از معاملات تجاری خود حذف می‌کنند، امریکا همچنان در تلاش است که با استفاده از ابزار دلار و از طریق اعمال تحریم‌های اقتصادی بر کشورهای مختلف، اهداف سیاسی یک‌جانبه گرایانه خود را از این طریق دنبال کند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که این روند، موجب افزایش انگیزه کشورهای مختلف برای فاصله گرفتن از دلار می‌شود.
اگرچه به دلیل سلطه قابل توجه دلار بر اقتصاد جهانی، نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت نقش دلار در مبادلات اقتصادی حذف شود لیکن چشم‌انداز افول پادشاهی این ارز که سال‌هاست به عنوان سلاحی مرگبار و غیرانسانی به ابزار اصلی واشینگتن برای اعمال اراده سیاسی به کشورهای مستقل تبدیل شده، کاملاً روشن و قابل تحقق است.
