مذاکرات وین؛ تقابل اراده‌ها و جنگ روایت‌ها

براساس گزارش تحلیلی دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس، در جریان مذاکرات وین، آمریکا برای تغییر محاسبه جمهوری اسلامی ایران و وادار ساختن آن به عقب‌نشینی از خواسته لغو تحریم‌ها و ارائه تضمین، به صورت همزمان تلاش دارد تا از تاکتیک دپیلماسی برای «مقصرسازی» ایران، از اعمال تحریم جدید و ابراز آمادگی برای اجرای سخت‌گیرانه‌تر تحریم برای «مأیوس کردن» ایران و در نهایت از تهدید به حمله نظامی برای «ایجاد هراس» از توسعه برنامه هسته‌ای استفاده کند.

چالش اصلی رویکرد «فشار هوشمند» دولت بایدن و تهدید به اجرای برنامه جایگزین (Plan B) این است که افزایش فشار به ایران _ همانند آنچه بعد از ترور شهید فخری‌زاده یا اقدام خرابکارانه اخیر در نطنز رخ داد_ می­‌تواند نتایج معکوسی داشته باشد و بیش از آنکه ایران را وادار به عقب‌نشینی کند، منجر به واکنش تقابلی آن و تحمیل هزینه به طرف مقابل شود.

اگرچه تا کنون در وین توافقی حاصل نشده اما الگوی رفتاری جمهوری اسلامی ایران منجر به شکل‌گیری این درک شده است که اعمال فشار علیه ایران بدون هزینه و پاسخ نخواهد بود.

ایجاد چنین نگرشی را می‌­توان مهمترین دستاورد جمهوری اسلامی ایران در میان گفت‌و­گوهای وین دانست که منجر به تقویت توان بازدارندگی ایران شده است.

دستیابی به نتیجه مطلوب در وین در گرو آن است که چه کسی اراده قوی­تری داشته و در خلق روایت از توانمندی بیشتری برخوردار است.

گزارش دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس، به بررسی ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازد.