جان مردم منطقه بی اهمیت‌تر از همیشه برای اربابان فروش سلاح

صدای انفجار و بمباران‌های پی‌درپی توپخانه‌ها و جنگنده‌های ائتلاف متجاوز به سرکردگی عربستان این روز‌ها تنها صدایی است که از یمن شنیده می‌شود. شاید این صدا آخرین چیزی بوده که ۳۸۲۵ کودک یمنی قبل از شهادتشان آن را شنیده و ۴۱۵۷ کودک دیگر نیز به محض شنیدن آن و به دلیل نزدیکی با محل اصابت این بمب‌ها مجروح شدند. بعد از هفتمین سال شروع جنگ از سوی یک ائتلاف متجاوز عربی به سرکردگی عربستان و با حمایت آشکار کشور‌های غربی مانند آمریکا و انگلیس روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» فاش کرد چندین میلیارد دلار مهمات عربستان که در طول جنگ تحمیل شده به مردم یمن از آن‌ها برای کشتن صد‌ها هزار زن و بچه یمنی استفاده می‌کرد، رو به پایان است.

اما ماجرا همین‌جا تمام می‌شود؟! جواب این سوال براساس شواهد منفی است چراکه بعد از انتشار این خبر سناتور‌های آمریکایی اعلام کردند عربستان به تسلیحات آمریکا نیاز دارد و «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای امنیت ملی آمریکا با حضور در اندیشکده دولت‌های خلیج (فارس) رسما اعلام کرد آمریکا باید به عربستان تسلیحات بفروشد و آن را تقویت کند.

پیش از این هم وزارت‌خارجه آمریکا با درخواست خرید تسلیحات عربستان از این کشور به ارزش ۶۵۰ میلیون دلار موافقت کرده و آژانس همکاری امنیت دفاعی آمریکا در نامه‌ای به کنگره مدعی شده بود فروش این تجهیزات سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا را تقویت خواهد کرد.

این تنها بخشی از تسلیحاتی است که کشور‌های جهان به خصوص کشور‌های غربی و در راس آن‌ها آمریکا با انگیزه‌های مالی و سیاسی به کشور‌های خاورمیانه صادر می‌کنند.

بزرگترین صادرکننده و واردکننده اسلحه در جهان

براساس تحقیقات «موسسه صلح استکهلم» آمریکا بزرگترین صادر کننده تسلیحات و تجهیزات نظامی در جهان است و بیش از یک سوم تسلیحات فروخته شده در جهان در پنج سال گذشته را به خود اختصاص داده است. صادرات سلاح آمریکا ۳۷ درصد از فروش جهانی تسلیحات جهانی را از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ به خود اختصاص داده و این کشور به ۹۶ کشور در جهان سلاح فروخته است که نیمی از سلاح‌های فروخته شده آمریکا به منطقه خاورمیانه ارسال شده است.

تحقیقات این موسسه همچنین نشان داد عربستان سعودی بزرگترین وارد کننده سلاح از آمریکاست که میزان واردات سلاح این کشور از سال ۲۰۱۶ تا سال ۲۰۲۰ به ۱۲.۶ میلیارد دلار رسیده است. در بازه زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ صادرات سلاح آمریکا به عربستان افزایش داشته است و طبق گزارش این موسسه عربستان، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن، امارات، قطر، رژیم صهیونیستی، انگلیس، نروژ و هند وارد کنندگان اول سلاح از آمریکا هستند.

موسسه صلح استکهلم با بررسی میزان تقاضای کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس اعلام کرد میزان تقاضای سلاح در این منطقه افزایش داشته است، داده‌های این موسسه آمار‌های زیر را نشان می‌دهند:

بیشترین رشد واردات تسلیحات در خاورمیانه مشاهده شد. کشور‌های خاورمیانه ۲۵ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ تسلیحات عمده وارد کردند. این نشان دهنده رقابت استراتژیک منطقه‌ای بین چندین کشور در منطقه خلیج (فارس) بود. عربستان سعودی – بزرگترین واردکننده اسلحه در جهان – واردات تسلیحات خود را ۶۱ درصد و قطر ۳۶۱ درصد افزایش داد. واردات تسلیحات توسط امارات متحده عربی ۳۷ درصد کاهش یافته، اما چندین تحویل برنامه ریزی شده تسلیحات اصلی – از جمله ۵۰ فروند هواپیمای جنگی F-۳۵ از ایالات متحده آمریکا که در سال ۲۰۲۰ توافق شد – نشان می‌دهد که امارات به واردات حجم زیادی از این سلاح ادامه خواهد داد.

واردات تسلیحات مصر بین سال‌های ۲۰۱۵-۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶-۲۰۱۳ شش درصد افزایش یافته است. مصر که درگیر مناقشات با ترکیه بر سر منابع هیدروکربنی در شرق دریای مدیترانه است، سرمایه گذاری زیادی در نیرو‌های دریایی خود انجام داده است.

واردات تسلیحات ترکیه بین سال‌های ۱۵-۲۰۱۱ و ۲۰۱۶-۲۰۲۰ به میزان ۵۹ درصد کاهش یافت. یکی از عوامل اصلی توقف تحویل هواپیما‌های جنگی F-۳۵ آمریکا به این کشور در سال ۲۰۱۹، پس از وارد کردن سامانه‌های دفاع هوایی ترکیه از روسیه بود. ترکیه همچنین در حال افزایش تولید داخلی تسلیحات عمده است تا وابستگی خود به واردات را کاهش دهد.

سلوک روسای جمهور آمریکا دفاع از دیکتاتورهاست

روزنامه واشنگتن پست با قصد تطهیر دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا گزارشی منتشر و تایید کرد دولت‌های پیشین این کشور با دانستن این موضوع که سلاح‌هایی را که به بزرگترین واردکنندگان سلاح در خاورمیانه ارسال می‌کنند صرف کشتن غیرنظامیان و بی‌گناهان می‌شود، این کار را انجام می‌دهند. نویسنده این گزارش دلیل ارسال حجم بسیار زیادی از سلاح را به منطقه جنوب غربی آسیا اینگونه بیان می‌کند: ترامپ (رئیس‌جمهور پیشین آمریکا) در طول دوران ریاست جمهوری پرتلاطم خود، نامنظم و غیرقابل پیش بینی بوده است. اما در یک قلمرو، او ثابت قدم بوده است: حمایت از مستبدان تشنه به خون که مردم خود را مورد سوء استفاده، شکنجه قرار می‌دهند و در برخی موارد آنان را می‌شکند. این یکی از مهمترین میراث مدیریت اقتدارگرای او (دولت آمریکا) است. دولت او با فروش عمده تسلیحات به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و مصر پیش رفته است.

هر سه رژیم سوابق حقوق بشری افتضاحی دارند. عربستان سعودی مخالفان را سر بریده، زنان را تحت سلطه خود درآورده و فعالان زن را که برای اصلاحات فشار آورده اند، بازداشت کرده و «جمال خاشقجی»، خبرنگار منتقد آل‌سعود را به قتل رسانده و قطعه قطعه کرده است. امارات متحده عربی محل شکنجه، بازداشت خودسرانه و ناپدید شدن اجباری است. دیکتاتوری مصر قتل‌های غیرقانونی انجام داده و فعالان را شکنجه کرده است.

توجیه فروش این تسلیحات به کشور‌های خاورمیانه این است که به عنوان وزنه تعادلی در برابر ایران، دشمن اصلی ژئوپلیتیکی آمریکا در خاورمیانه عمل کند. اما با توجه به رفتار گذشته، می‌دانیم که احتمالاً چگونه از این سلاح‌ها استفاده می‌شود. مستبدان با کمک و حمایت دولت ایالات متحده. از آن‌ها برای کمک به جنایات جنگی در مکان‌هایی مانند یمن و شبه جزیره سینا و در عین حال کنترل آهنین بر جمعیت خود استفاده خواهند کرد.

البته ترامپ اولین رئیس جمهور ایالات متحده نیست که از برخی از بدترین ظالمان جهان حمایت می‌کند. لکه ننگ ائتلاف دیرینه ایالات متحده با عربستان سعودی یک ائتلاف دو حزبی است و دموکرات‌ها و جمهوری خواهان به طور یکسان با خودکامه‌های متجاوز از جنوب شرقی آسیا تا آمریکای لاتین در بستر افتاده اند. اما تشویق ترامپ برای مستبدان، میراث آزاردهنده‌ای را از دو جهت به وجود آورده است که در مقایسه با اسلاف او متفاوت است.

نگارنده این گزارش در ادامه به قرارداد ۶۵۰ میلیون دلاری پیشنهاد شده از سوی دولت جو بایدن به کنگره آمریکا اشاره‌ای نمی‌کند!

حضور آمریکا در منطقه تمایل به جنگ‌افروزی را افزایش داده است

چیزی که به طور کلی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد این است که آمریکا به طور فعال از سایر کشور‌هایی که تلاش می‌کنند قدرت نظامی را در خارج از مرز‌های خود نشان دهند، حمایت کرده است. اغلب اوقات، دو هدف عقب نشینی از کشور‌های سرکش و حمایت از شرکای آمریکا به هم مرتبط بوده اند. به عنوان مثال، حمایت این کشور از حمله نظامی یک ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان به یمن و از برخی مداخلات ترکیه در سوریه، از نظر عقب انداختن نفوذ ایران در آن کشور‌ها توجیه می‌شد. عربستان، قطر و امارات از نیرو‌های نیابتی و مزدوران خارجی استفاده زیادی کرده اند. در همین حال، رژیم صهیونیستی و ترکیه هر دو در حال ترسیم مجدد اجباری مرز‌ها که چند کشور دیگر در نیم قرن گذشته انجام داده‌اند، هستند.

تحقیقات نشان می‌دهد که حضور آمریکا در خاورمیانه در واقع شرکای این کشور را برای اقدام جنگ طلبانه‌تر تشویق می‌کند.

دهه گذشته شاهد رویداد‌های مهمی در خاورمیانه بود. آنچه که با انقلاب‌های امیدبخش بیداری اسلامی آغاز شد، اما با فروپاشی نظام دولتی پایان یافت. ملت‌ها به میدان‌های نبرد غرق در خون تبدیل شدند و مداخلات مستقیم و جنگ‌های نیابتی که به امید تغییر شکل نتیجه درگیری‌های بود صد‌ها هزار انسان بی گناه را کشته و میلیون‌ها نفر را بی خانمان کرده‌اند.

کشور‌هایی مانند عربستان، امارات، قطر، ترکیه و رژیم صهیونیستی نشان دادند با جنگ‌افروزی می‌توانند امنیت خاورمیانه را برهم بزنند. قطر و ترکیه در پشت جنبش‌های افراطی و تکفیری صف آرایی می‌کنند، و امارات همسویی نزدیک با رژیم صهیونیستی و عربستان دارد. در عین حال این بلوک‌ها درگیر مداخلات مختلفی در درگیری‌های محلی، از حملات هواپیما‌های بدون سرنشین و تأمین مالی مزدوران گرفته تا اعزام مستقیم نیرو‌ها به مناطق درگیری شده‌اند.

مداخلات نظامی ترکیه، امارات و مصر در لیبی، حمله نظامی کشور‌هایی مانند عربستان، امارات، مصر و ائتلافی از کشور‌های عربی به یمن، حمایت از شبه نظامیان و تروریست‌ها در سوریه از سوی برخی از کشور‌های منطقه که تماما با پشتوانه سلاح‌های غربی و آمریکایی انجام می‌شود، امنیت و آسایش مردم خاورمیانه را هدف گرفته است.

موضع ایران درخصوص جنگ‌افروزی‌های منطقه از سوی کشور‌های صادرکننده سلاح

«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به قرارداد‌های تسلیحاتی که میان فرانسه و کشور‌های امارات، قطر و عربستان در زمان سفر «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه به این کشورها، منعقد شد، اعلام کرد می‌خواهیم فرانسه نسبت به منطقه مسئولانه نگاه کند، نظامی سازی و فروش سلاح به کشور‌های خاورمیانه را دلیل جنگ‌های خانمان سوز در منطقه است و نقش مخرب کشور‌هایی مانند فرانسه نباید از منظر رسانه دور بماند و امنیت مردم ایران خط قرمز است.

باوجود اینکه سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد که شواهد متعددی از فروش تجهیزات نظامی فرانسه به ائتلاف سعودی وجود دارد و توپخانه، مهمات و خودرو‌های جنگی فرانسه در یمن پیدا شده‎اند. فرانسه به عنوان بزرگترین صادرکننده تسلیحات در اتحادیه اروپا و سومین صادرکننده بزرگ تسلیحات جهان، برخلاف بقیه کشور‌های این دسته، حتی اقدام به محدود کردن صدور تسلیحات به «ریاض» نکرده و این کشور به دلیل حجم بالای تسلیحاتش در جنگ یمن، به یکی از شرکای ائتلاف سعودی تبدیل شده است.

فرانسه نیز بعد از کمر‌نگ شدن حضور نظامی آمریکا و انگلیس در غرب آسیا قصد دارد نقش خود را پررنگ کند هفته گذشته (شنبه ۱۳ آذرماه) در یک سفر دوره‌ای به امارات، قطر و عربستان سفر کرده و قرارداد‌های نظامی بزرگی را با این کشور‌ها منعقد کرد.

حال سوال این است چرا غرب اصرار دارد ایران بعد از مذاکرات هسته‌ای درخصوص موشک‌های خود که جنبه دفاعی دارند مذاکره کند و در منطقه‌ای که با سلاح‌های پیشرفته غربی تا دندان مسلح شده است دیوار دفاعی خود را از بین ببرد؟!

 مینا عظیمی