پس از فروکش کردن ناآرامی در برخی از نقاط کشور و روشن شدن نیات غیرخیرخواهانه برخی از گروه های خارج نشین برای عموم مردم و عدم همراهی با رفتارهای این گروه ها، کارشناسان و مسئولان ارشد کشور در حال آسیب شناسی و ریشه یابی این تحولات هستند و هریک از نگاه خود به اتفاقات اخیر کشور توجه می کنند.اما در این میان رهبر انقلاب اسلامی علاوه بر واکاوی این تحولات به ترسیم نقشه راهی برای عبور از این رخدادها پرداختند که اگر به بیانات چند وقت اخیر ایشان توجه شود کاملا این موضوع مشهود خواهد بود.
مساله حجاب
ایشان درمورد موضوع حجاب ـ که یکی از چالش های سال های اخیر در سطح جامعه است ـ در دیداری متفاوت با زنان گفتند: «حجاب یک ضرورت شریعتی است؛ شریعت است؛ ضرورت شرعی است؛ یعنی هیچ تردیدی در وجوب حجاب وجود ندارد؛ این را همه باید بدانند. این که حالا خدشه کنند، شبهه کنند که آیا حجاب هست، لازم است، ضروری است، نه، جای خدشه و شبهه ندارد؛ یک واجب شرعی است که باید رعایت بشود، منتها آن کسانی که حجاب را به طور کامل رعایت نمی کنند، اینها را نباید متّهم کرد به بیدینی و ضدّانقلابی؛ نه. این چطور ضدّانقلابی است که این جور با شوق و با حرارت و با انگیزه میآید و مثلاً فرض کنید در فلان مراسم دینی یا فلان مراسم انقلابی شرکت میکند؟ اینها بچّههای خودمانند، دخترهای خودمانند.»
رهبر انقلاب برخی از ذهنیت های نادرست را ناشی از عدم تبیین مناسب خدمات نظام برای زنان دانستند و گفتند:«خدمت جمهوری اسلامی به زنان است؛ این نباید فراموش بشود. ببینید، به نظرم هیچ یک از شماها دورهی پیش از انقلاب را ندیدهاید؛ ما نصف عمرمان را تقریباً در دورهی قبل از انقلاب گذراندیم. در دورهی پیش از انقلاب، زنان فرزانه، فهمیده، دانشمند، تحصیلکرده، اهل تحقیق و صاحب پژوهش در زمینههای مختلف، انگشتشمار بودند؛ اینهمه استاد دانشگاه زن، اینهمه پزشک متخصّص و فوق تخصّص زن، اینهمه دانشمند محقّق در بخشهای مختلف ــ اینکه میگویم بخشهای مختلف واقعاً جاهایی است که خودم رفتهام، دیدهام، بازدید کردهام ــ دانشهای پیشرفته، فنّاوریهای پیشرفته، زنان دانشمند، زنان فرهیخته آنجا مشغول کار هستند. این در پیش از انقلاب سابقه نداشت؛ این کاری است که انقلاب کرد. اینهمه دانشجوی دختر، که در بعضی از سالها شما میبینید دانشجوهای دختر در آمارها بیشتر از دانشجوهای پسرند. [این] خیلی معنی دارد؛ اینهمه میل به تحصیل علم.»
ایشان در یک توصیه راهبردی برای موضوع حقوق زنان در خانواده به برخی از کاستی ها اشاره کردند و تدوین قوانین حمایتی محکم تری را مورد تاکید قرار دادند و گفتند:«موضوعی که واقعیّت هم دارد، انصاف این است که در جامعهی ما در درون بعضی از خانوادهها به زنها ظلم میشود؛ مرد با تکیهی بر توان جسمی خودش، چون صدایش کلفتتر است، قدّش بلندتر است، بازوهایش کلفتتر است، زور میگوید به زن؛ ظلم میشود به زنها؛ خب راهش چیست؟ چه کار کنیم؟ خانواده را هم میخواهیم حفظ کنیم دیگر؛ راهش این است که قوانینِ مربوط به داخل خانواده آنچنان محکم و قوی باشد که هیچ مردی قادر به ظلم کردن به زنان نباشد؛ بایستی قوانین، اینجا به کمک طرف مظلوم بیایند»
تاکید چندین باره بر جهاد تبیین و توصیه به کارهای بزرگ
موضوع جهاد تبیین بارها از سوی رهبر انقلاب تذکر داده و تاکید شده و برای شبهه زدایی از برخی امور و مقابله با برخی جوسازی ها، این مهم باید از سوی مسئولان مورد توجه قرار گیرد.ایشان در دیداری که اخیرا با مردم قم داشتند با بیان اینکه باتوم نمی تواند برطرف کننده شبهات نسل جوان باشد، گفتند: «یکی این مسئلهی «جهاد تبیین» که حالا بارها و بارها بنده تکرار کردهام، باز هم تکرار میکنم. دشمن در رأس نقشههایش تبلیغات است؛ به قول خودشان پروپاگاندا است. علاجِ پروپاگاندا «تبیین» است، تبیین حقیقت از زبانهای مختلف، از حنجرههای مختلف، با تعبیرات مختلف، با ابتکارات مختلف؛ تبیین. وسوسهای را که روی آن جوان یا نوجوان اثر می گذارد، چه می تواند برطرف کند؟ باتوم که نمی تواند برطرف کند،؛ آن وسوسه را تبیین میتواند برطرف کند. این مطلب اوّل. جهاد تبیین را جدّی باید گرفت. همه، در حوزه، در دانشگاه، در صداوسیما بالخصوص، در مطبوعات، در هر جایی که شما ایستادهاید و یک شعاع پیرامونیای دارید و میتوانید روی آن اثر بگذارید، باید تبیین انجام بگیرد؛ تبیین درست، تبیین صحیح.»
رهبر انقلاب درباره اقداماتی که در آینده باید مورد توجه قرار گیرد از تعبیر کارهای تحولی و بزرگ استفاده و تاکید کردند که اینگونه کارها لازم هستند و آنها هستند که می توانند کشور را از گردنه های مشکلات عبور دهند. باید کارهای بزرگ انجام بگیرد، باید کارهای تحوّلی انجام بگیرد. به نظر من میتواند انجام بگیرد. مسئولین مؤمنی وجود دارند، مسئولین پُرکار و پُرتلاشی وجود دارند؛ میتواند کارهای تحوّلی انجام بگیرد. خود انقلاب بزرگترین تحوّل بود. کارهای مقدّمات انقلاب، هر کدام یک کار تحوّلی بود. اینها بود که ما را توانست از آن گردنههای سخت عبور بدهد. بعد از این هم، چه در زمینهی اقتصاد، چه در زمینهی فرهنگ، چه در زمینهی امنیّت، چه در زمینهی علم، چه در زمینههای گوناگون، کارهای تحوّلی و بزرگ لازم است. به نظر من این کار ممکن است: آدمش را داریم، مسئولینش را داریم، کشور بحمدالله جوانهای خوبی دارد. در همین دانشگاهها و در بسیاری از حوزههای علمیّه در سراسر کشور و در بین مردم گوناگون و طبقات گوناگون، افرادی هستند که میتوانند کار کنند؛ کارهای مبتکرانه، کارهای نوآورانه و کارهای تحوّلی.»
توصیه به حفظ وحدت
رهبر انقلاب در دیدار با مداحان به جنبههای دیگر وقایع اخیر توجه داشتند و درباره ریشههای وقوع چنین جریاناتی را در وجود برخی از زمینههای داخلی و با طراحی دشمن دانستند و گفتند: «عامل اقتصادی وجود داشت که البتّه وضعیّت اقتصادی کشور هم خوب نبود، خوب نیست و مشکل معیشت مردم زمینهای بود که آنها بتوانند از این عامل استفاده کنند. عامل امنیّتی، نفوذ، تیمهای جاسوسی از همه طرف. غوغای ایرانهراسی در دنیا؛ از چند ماه قبل، تبلیغات ایرانهراسی به شکلهای مختلف به وسیلهی دستگاههای تبلیغاتی دشمن، آمریکا و صهیونیسم و کلّاً استکبار جهانی شروع شد؛ این هم یک عامل تخریب است. همراه کردن بعضی عناصر داخلی با خودشان؛ این هم از مدّتی پیش شروع شد که این هم عامل مهمّی است. یک کسی را در کشور با انگیزههای مختلف، انگیزهی قومی، انگیزهی مذهبی، انگیزهی سیاسی، انگیزههای شخصی [که مثلاً]چرا به سلام من درست جواب ندادید، چرا من را فلان جا نگذاشتید [فریب بدهند]، از اینها استفاده کنند، اینها را آماده کنند برای همراهی. عامل تبلیغات فراگیر؛ تلویزیونها، ماهوارهها، فضای مجازی، اینترنت. اینها عواملی است که دشمن همهی اینها را ردیف کرد.»
رهبر انقلاب راهکار برخورد با چنین حوادثی را در حفظ وحدت مسئولان و مردم و دامن زدن به اختلافات را حرکت در مسیر دشمن دانستند و تاکید کردند: «امّا ما هم خودمان حواسمان باشد! ما هم مغرور نشویم، ما هم غفلت نکنیم، غافل نشویم بگوییم خب قضایا تمام شد، از میدان عقب نرویم، در میدان باشیم. ما هم بدانیم آن چیزی که ملّت را نگه میدارد امید است و وحدت؛ اتّحاد میان آحاد مردم. بله، سلایق مختلفی وجود دارد، اختلافات نظر در مسائل گوناگون وجود دارد، امّا دربارهی اسلام، دربارهی نظام، دربارهی انقلاب، وحدت نظر بین مردم هست؛ نگذاریم این وحدت نظر از بین برود. به اختلافات کمک نکنیم؛ اختلافات قومی، اختلافات مذهبی، تحریک احساسات یک گروهی علیه یک گروه دیگر. هر کس در زمینهی خدشهی به اتّحاد ملّت حرکتی انجام بدهد برای دشمن کار کرده، در نقشهی دشمن کار کرده، در زمین دشمن بازی کرده؛ این را همه توجّه داشته باشند! منبری باشد، مدّاح باشد، روحانی باشد، دانشگاهی باشد، نویسنده باشد، شاعر باشد؛ هر کسی باشد. دشمن را دستِکم نگیریم؛ دشمن هست. آن روزی که شما آن قدر قوی بشوید که دشمن مأیوس بشود، آن روز می توانید یک آسودگی و آسایش خاطری پیدا کنید. باید سعی کنیم قوی بشویم؛ این تأکید و تکرار و اصرار این حقیر برای اینکه کشور باید قوی بشود به خاطر این است. باید دشمن را مأیوس کرد.»
پرهیز از جناح گرایی و نحوه ارتباط گرفتن با نسل جوان
متاسفانه در وقایع اخیر کشور ابهامات و شبهات شکل گرفته در اذهان جوانان در عرصه عمل خود را کاملا عیان کرد. رهبر انقلاب درباره نحوه گفتگو و ارتباط گرفتن با نسل جوان توجه به لسان قوم را در فعالیتهای فرهنگی- تبلیغاتی از جمله این اقتضائات برشمردند و گفتند: زبان ارتباط گرفتن با یک جوان و نوجوان با زبان حرف زدن با یک غافل جاهل یا معاند فرق میکند همچنانکه باید زبان صحبت و تبلیغ در کشورهای دیگر با کار فرهنگی-تبلیغی در داخل از جمله در مجموعههای انقلابی تفاوت داشته باشد. رهبر انقلاب در تشریح بیشتر ابعاد و اهمیت این موضوع گفتند: البته اگر وضع اقتصاد و زندگی مردم بهتر شود شادابی و خشنودی آنها تا حدودی تأمین میشود، اما جدا از این مسئله هم میتوان با مشارکت خود مردم، کارهای متنوع – شیرین و سرزندهای انجام داد. ایشان مجددا بر موضوع حفظ اتحاد در کشور تاکید داشتند و توصیه اکید کردند باید از جناح گرایی پرهیز شود و گفتند: «در کل کشور به اتحاد کلمه و همدلی نیاز داریم، چه برسد به مجموعههای انقلابی که باید کاملاً از افتادن در دام نحلههای گوناگون فکری و جناحگرایی پرهیز کنند.»