تاکید رهبرانقلاب در یک سال اخیر بر پرهیز از کار نمایشی، یک توصیه ساده نیست بلکه به مرور مشخص میشود که تکرار و تاکید ایشان جنبههای پراهمیت و حکمت آمیزی در درون خود داشته است.
چرایی اصرار بر عدم کار نمایشی
گرچه رهبری همواره مسئولین را از نمایشی کار کردن پرهیز دادهاند ولی در سالهای اخیر کشور از کارهای نمایشی ضربه زیاد خورده است. برجام یکی از ابر کارهای نمایشی سالهای اخیر بود که بسیاری از مولفه های نمایشی بودن را در خود داشت. در این میان بی عملی دولت گذشته سبب شده که معدودی از مسئولین یا فعالین سیاسی به بهانه کم تحرکی گذشتگان به این طمع بیافتند که صرفا با حضورهای نمایشی میتوانند خود را کارآمد نشان بدهند یا کارآمدی را در این موضوع خلاصه کنند. از سوی دیگر سیر صعودی توجه بیش از حد مدیران و فعالین سیاسی به شبکه های اجتماعی و تاثیر پذیری از موضوعات برجسته شده توسط رسانه ها در سالهای اخیر سبب شده که در معرض خطر نمایشی شدن بیشتر قرار بگیرند. در این میان برجسته شدن نقش مشاوران رسانهای بیش از مشاوران دیگر در نزد مدیران در سالهای اخیر یکی از خطرهایی است که امکان نمایشی شدن برخی اقدامات مدیران را تقویت کرده است. به همین دلیل توصیه رهبرانقلاب می تواند جنبه هشداری داشته باشد که چنین آسیبی بیش از گذشته برای مدیران محتمل شده است.
پرهیز از اشتباه و افراط در تعیین مصادیق کار نمایشی
در کنار تاکید رهبر انقلاب در دوری از کار نمایشی اما نباید در تشخیص مصادیق دچار اشتباه و یا افراط در برداشت در این زمینه شد. همانطور که از اظهارات و تاکیدات رهبری در دیدار با هیات دولت نیز به خوبی می توان برداشت کرد، حضور بی واسطه در میان مردم و حضور سریع در میدان به معنای کار نمایشی نیست بلکه حضور به موقع مسئولان در حوادث نه تنها کار نمایشی محسوب نمیشود بلکه باید بر اطلاع رسانی آن هم اصرار داشت چون سبب آرامش و امیداوری مردم می شود. از همان اظهارات ارزشمند رهبری این موضوع نیز برداشت میشود که برجسته سازی شعائر انقلاب توسط مدیران را نباید به حساب ریاکاری گذاشت بلکه باید باید به مرور بیشتر نیز زمینه بروز آن را فراهم کرد. همچنین اطلاع رسانی کارهای خوب را نباید به حساب نمایش گذاشت بلکه رسانه ها و فعالین شبکه های اجتماعی در برجسته کردن کارهای خوب مسئولین باید پیشقدم باشند.
پس کار نمایشی چیست؟!
در کار نمایشی هدف اصلی تحت تاثیر قرار دادن مردم است تا یک کار کوچک را بزرگ و یا یک کار نمایشی را واقعی تصور کنند. بنابراین بزرگنمایی یا حتی ارائه اطلاعات گمراه کننده و فریبنده درباره اقدامات به نوعی کار نمایشی محسوب میشود. از این منظر اگر وعدهای داده میشود که اجرایی شدن آن ممکن نیست و یا در زمان گفته شده امکان تحقق آن وجود ندارد، یک کار نمایشی محسوب میشود.
کار نمایشی پنهان!
گاهی اصرار به کارهای به ظاهر درست ولی بدون اولویت خود از مصادیق کار نمایشی است. مثلا اصلاح یارانهها اولویت اقتصادی است اما برخی کارهای دیگر اقتصادی گرچه ترمیم موقت اقتصادی محسوب میشود ولی در نهایت به اقتصاد پایدار کمک جدی نمیکند؛ بنابراین اصرار به انجام آن به نوعی کار نمایشی محسوب میشود. در حوادث نیز اینگونه است، وقتی افکار عمومی متاثر از یک حادثهای شدهاند حضور به موقع مدیران در آن حادثه جنبه التیام و آرامش بخشی و تکریم افکار عمومی دارد ولی اگر بیش از حد واقع به آن حادثه توجه شود و کارهای مهمتر و بر زمین مانده کشور نیز تا مدتی تحت تاثیر آن حادثه باشد، دیگر ماندن بیش از حد مسئول در آن حادثه جنبه نمایشی بودن پیدا خواهد کرد.
بهترین کار نمایشی
عدم مشارکت دادن مردم در کارها توسط مدیران، خود نیز از مصادیق کار نمایشی هست. اما اگر مدیران موفق بشوند که مردم را در کارهای خود شریک کنند و زمینه مشارکت آنها را فراهم کنند بزرگترین و به صلاح ترین کار نمایشی را انجام داده اند.