هدف سفر «سیدابراهیم رئیسی» به قطر چیست؟

سید ابراهیم رئیسی امروز ۲ اسفند عازم قطر شد. این سفر به دنبال دعوت رسمی امیر قطر که توسط شیخ «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» وزیر خارجه این کشور در روز ۷ بهمن تقدیم رئیس جمهور ایران شد راهی قطر شد.

«حمیدرضا دهقانی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در دوحه طی توییتی نوشت: «سفر رسمی آقای رئیسی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران به قطر در هفته آینده؛ ایشان و هیات عالی رتبه همراه، علاوه بر دیدار و ملاقات های دوجانبه، در اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز [GECF] نیز شرکت خواهند کرد.»

این اولین سفر رئیسی به یک کشور عربی است. سفر رئیس جمهور تا روز آخر برگزاری نشست سران بزرگترین صادرکنندگان گاز جهان ادامه خواهد داشت. ایران و قطر به ترتیب دارنده دومین و سومین ذخایر گاز در جهان هستند.

سید ابراهیم رئیسی امروز پیش از عزیمت به قطر در فرودگاه مهرآباد درباره اهداف این سفر گفت: این سفر به دعوت آقای شیخ تمیم بن حمد امیر محترم قطر با دو هدف روابط دو جانبه ما و کشور دوست، برادر و همسایه‌مان قطر و شرکت در مجمع کشورهای تولید کننده و صادر کننده گاز در جهان انجام می‌گیرد.

نشست بزرگترین صادرکنندگان گاز در جهان

جمهوری اسلامی ایران بنیانگذار اصلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) است. آیت‌الله سیّد علی خامنه‌ای رهبر انقلاب در روز ۸ بهمن ۱۳۸۵ با اشاره به اینکه «نیمی از ذخایر گازی جهان در اختیار ایران و روسیه است» خطاب به دبیر وقت شورای امنیت ملی روسیه فرمودند که تهران و مسکو باید یک سازمان همکاری‌گازی همچون اوپک را پایه‌گذاری کنند.

با استناد به پایگاه آماری «Statista»، کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران، قطر، ترکمنستان، ایالات متحده آمریکا، ونزوئلا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، نیجریه و الجزایر به ترتیب صاحب بزرگترین ذخایر گازی جهان هستند.


کشورهای دارنده بزرگترین ذخایر گازی جهان | منبع: Statista

در نهایت اساسنامه مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) در سال ۲۰۰۸ تصویب شد. یازده کشور ایران، روسیه، قطر، مصر، الجزایر، بولیوی، گینه استوایی، لیبی، نیجریه، ترینیداد و توباگو و ونزوئلا اعضای اصلی مجمع هستند.

هفت کشور نروژ، مالزی، عراق، پرو، آنگولا، آذربایجان و امارات متحده عربی اعضای ناظر مجمع می‌باشند.

سه کشور اندونزی، پاپوآ گینه نو و موزامبیک نیز مهمانان ویژه این نشست هستند.

با استناد به پایگاه خبری رسمی مجمع GECF، کشورهای عضو ۷۰ درصد ذخایر گاز اثبات شده جهان، ۴۴ درصد از تولید گاز و ۵۱ درصد از صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) سراسر جهان را در اختیار خود دارند.  این مجمع گازی تاکنون پنج نشست برگزار کرده است. دوحه (۲۰۱۱)، مسکو (۲۰۱۳)، تهران (۲۰۱۵)، سانتا کروز (۲۰۱۷) و مالابو (۲۰۱۹) میزبان پنج دوره پیشین بودند.

اکنون قطر برای دومین بار میزبان نشست مجمع کشورهای GECF است.

روابط تهران – دوحه

جمهوری اسلامی ایران یکی از بهترین روابط خارجی را با امیرنشین قطر دارد. خرداد ۱۳۹۶ بود که چهار کشور سعودی، امارات، بحرین و مصر اقدام به قطع روابط با قطر کردند. قطر از سوی ۳ همسایه عرب خود تحت محاصره بی‌سابقه‌ای قرار گرفت. محاصره کنندگان ۱۳ شرط برای رفع محاصره دوحه تعیین کردند که بند اول آن مرتبط با ایران بود.

به گزارش آسوشیتد پرس بند اول از قرار ذیل است:

  • «قطر باید روابط دیپلماتیک خود با ایران را به شدت محدود کند و دفاتر نمایندگی این کشور را تعطیل کند! دوحه باید اعضای سپاه پاسداران را از قطر اخراج کند و هرگونه همکاری‌ نظامی با جمهوری اسلامی ایران را متوقف کند. قطر فقط طبق تحریم‌های آمریکا مجاز خواهد بود با ایران تجارت داشته باشد.»


بند اول شروط ۱۳ گانه برای رفع محاصره قطر

اما امیر قطر زیر بار شروط محاصره کنندگان نرفت و روابط خود با تهران را تعمیق کرد. صادرات ایران به قطر از ۶۰ میلیون دلار قبل از محاصره به ۳۰۰ میلیون دلار بعد از محاصره افزایش یافت. ایران به دلیل محاصره زمینی، هوایی و دریایی از شرق، غرب و جنوب قطر،  حریم هوایی خود را در اختیار شرکت هواپیمایی «Qatar Airways» قرار داد و  همین موضوع سبب شد که قریب به ۱۰۰ میلیون دلار درآمد نصیب تهران شود.

محاصره قطر باعث شد دوحه به تهران نزدیکتر شود و رهبران این امیرنشین را به این نتیجه رساند که همسایگان عرب عضو شورای همکاری خلیج فارس تهدید امنیتی قطر هستند نه ایران. این کشور حتی در جریان هشت سال دفاع مقدس هم روابط خود با تهران حفظ کرده بود. در نهایت دی ۱۳۹۹ محاصره قطر از سوی همسایگان عرب بدون تحقق هیچکدام از شروط ۱۳ گانه به پایان رسید.

 سفر قطر چهارمین سفر خارجی سید ابراهیم رئیسی خواهد بود. تاجیکستان، ترکمنستان و روسیه مقصد سفرهای قبلی رئیس جمهور بود. تیم سیاست خارجی دولت سیزدهم همسایگان و کشورهای منطقه را در اولویت توسعه مناسبات دوجانبه قرار داده و هدف نیز گسترش دیپلماسی اقتصادی است.

برچسب ها :

دیدگاهتان را بنویسید