هیات اسراییلی در مذاکرات وین!

دور هشتم مذاکرات وین به شکل جلسات دو جانبه و چند جانبه در جریان است. تماس‎ها و واکنش‌ها در پایتخت‌های هیات‌های مذاکره‌کننده نیز ادامه دارد.

بسیاری این دور از مذاکرات را دور نهایی معرفی می‌کنند، با این حال هنوز پرونده احیای برجام بلاتکلیف است. جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا اعلام کرده است که توافق تا آخر فوریه رقم می خورد. از سوی دیگر حسین امیرعبداللهیان، وزیرخارجه ایران از عجله برای رسیدن به توافق خوب می‎گوید. اما به نظر نمی‌رسد هنوز اختلافات و پرانتزهای باز به نتیجه قطعی رسیده باشد.

این موضوع را از توییت علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در خصوص ایکه ایران وارد مذاکره فرابرجامی نمی‌شود. از طرف دیگر اصرار ایران بر تضمین دادن آمریکا می‎توان جستجو کرد.

حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران در مصاحبه اختصاصی با روزنامه انگلیسی فایننشال‌ تایمز گفته است: واشنگتن نتوانسته است به درخواست ایران برای تضمین اینکه هیچ طرفی نتواند توافق هسته‌ای را ترک کند، پاسخ دهد و کنگره آمریکا می‌توانند در قالب بیانیه‌ای سیاسی پایبندی خود به توافق و بازگشت به اجرای برجام را اعلام کنند.

چنین پیشنهادها و توییت‌هایی از طرف مقامات ایرانی به خوبی نشان می‎دهد که مذاکرات با اختلافاتی همراه است و امکان برهم خوردن میز مذاکرات در این مقطع وجود دارد. اما مسایل مذاکرات وین به همین جا ختم نمی‌شود.

تکاپوی اسراییل در خیابان‌های وین

یک هیات اسراییلی سه‌شنبه (۲۶ بهمن) به وین وارد شده و با رافایل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در این مذاکرات نیز دیدار کرده‌اند.

 به گزارش جروزالم پست، جوشوآ زارکا، معاون مدیرکل امور استراتژیک وزارت خارجه اسراییل و گیل رایش، معاون مدیرکل سیاست کمیسیون انرژی اتمی در رأس این هیأت بوده‌اند. دیوید نوسباوم، نماینده اسراییل در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و معاون او نیز به این هیأت پیوسته‌اند.

برخی رسانه‌ها از احتمال دیدار اعضای هیات اسراییلی با نمایندگان دیگر کشورهای عضو برجام خبر داده‌اند. حضور هیات اسراییلی در وین بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و خارجی داشته است و اکثراً این حضور را خطرناک برای مذاکرات وین خوانده‌اند.

البته اولیانوف به سرعت خبر اینکه در دیدار با هیات اسراییلی به موضوع برجام پرداخته، تکذیب کرده است، با این حال در داخل ایران بسیاری این حضور و دیدارها را نامناسب قلم داد کرده‌اند. حتی نور نیوز، پایگاه خبری وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران، در توییتی به حضور هیات اسراییلی در وین واکنش نشان داده و آن را عاملی بازدارنده برای پیشرفت مذاکرات خوانده است.

اسراییل از مخالفین جدی پرونده احیای برجام محسوب می‎شود و چند وقتی است که دست به رایزنی‌های گسترده برای خراب کردن میز مذاکرات وین  زده است. نفتالی بنت، نخست وزیر اسراییل نیز چندی پیش در جریان تماسی تلفنی با جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، سعی داشت که او را ترغیب کند تا به برجام بازنگردد و گفته بود که اگر آن را امضا نکنید اتفاقی نمی‌افتد.

حضور نابه‌هنگام اسراییل را از دو جنبه می‎توان بررسی کرد. جنبه اول این حضور به کاهش دادن سطح تنشی که اسراییل ایجاد کرده بیانجاد یا از جنبه دوم کلاً شرایط مذاکرات را با مشکل روبرو کند. با این حال خبرهای حول مذاکرات وین به همین جا ختم نمی‌شود.

خبرهای سیگنال مثبت برای مذاکرات وین

ایران در اواخر دولت پهلوی یک مجموعه تانک چیفتن از بریتانیا خرید و پول آن را پرداخت کرد اما هیچ‌گاه آن محموله را تحویل نگرفت.

اکنون حکومت ایران خواهان جبران خسارت است. طبق گزارش امروز روزنامه گاردین، وزارت خارجه انگلیس در پاسخ به سوالی درباره پرداخت بدهی ایران گفته است: «ما در حال بررسی گزینه‌های خود برای حل‌و‌فصل این پرونده به صورت اضطراری هستیم و امیدوارم تا در آینده نزدیک بدهی‌های معوق خود به ایران را پرداخت کنیم.»

همزمان با این خبر، گزارشی منتشر شده است که نمایندگانی از ایران و کره جنوبی در جریان مذاکرات وین، رایزنی‌هایی را درباره شیوه‌های حل اختلافات چندین ساله درباره دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی برگزار کردند.

بحث آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران از خواسته‌های جدی تیم مذاکره‌کننده ایران بوده و هست. از سوی دیگر سیگنال مثبت دیگری که حول محور مذاکرات وین شنیده می‌شود، جدا شدن ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران از وزارت خارجه آمریکا است. پیش از این نفیو به ‌دلیل اختلاف نظر با رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران از تیم مذاکره‌کننده آمریکا جدا شده بود. این خبر مهر تاییدی بر تغییر رویه دولت جو بایدن در خصوص پرونده باز ایران بر روی کاخ سفید است.

شرایط در مذاکرات وین تا حدودی مبهم جلو می‌رود. مذاکرات پشت درهای بسته جریان دارد و با قطعیت نمی‌توان سرنوشت مذاکرات را حدس زد. با این حال شرایط نشان از یک تغییر جدی دارد و باید دید که این تغییر چه شرایطی را برای ایران و دیگر کشورها رقم می‌زند.

پرستو بهرامی‌راد