در مصاحبه با الجزیره عربی در خصوص نشست فلوریدا تأکید کردم که این نشست یک دیدار عادی دیپلماتیک نیست، بلکه بخشی از آمادهسازی برای مرحله جدیدی از تقابل در خاورمیانه است و ایران نباید به پیامهای ظاهری عدم تمایل به جنگ اعتماد کند.
اندیشکده روابط بینالملل.
نشست فلوریدا: تشدید احتمالی تنش و تغییر موازنه بازدارندگی بین اسرائیل و ایران در زمانی بسیار حساس، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ، چمدانهای خود را برای پنجمین بار از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در ده ماه پیش، بست تا به ایالات متحده سفر کند. این در حالی است که ایران معتقد است پرونده ایران و متحدان منطقهایاش در قلب مذاکرات آنها قرار دارد و این مذاکرات مسیر تشدید تنشها در خاورمیانه را برای مرحله بعدی تعیین خواهد کرد.
تقریباً شش ماه پس از آتشبس که به جنگ اسرائیل و ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی پایان داد، نشست فلوریدا به محافل ایرانی سیاست فریبکاریای را که این دو نفر قبل از جنگ ژوئن گذشته به کار گرفته بودند، یادآوری کرد، هرچند نتانیاهو پروندههایی در مورد سرنوشت سیاسی خود با خود به ایالات متحده آورده بود.
در بحبوحه اقدامات دیپلماتیک به رهبری زوج نتانیاهو-ترامپ از زمان بازگشت دومی به کاخ سفید در آغاز سال جاری، با هدف تضعیف قابلیتهای ایران و متحدانش در محور مقاومت، ایرانیها دیدار این دو نفر را نه فقط یک دیدار معمولی بین دو متحد قدیمی، بلکه لحظهای محوری در برنامهریزی آینده درگیری در خاورمیانه میدانند.
اهداف این سفر
در همین زمینه، مجید زواری، مدیر اندیشکده روابط بینالملل در تهران، معتقد است که سفر نتانیاهو به ایالات متحده – که به دلیل ارتکاب جنایات جنگی در غزه تحت تعقیب دادگاه بینالمللی کیفری است – با هدف تقویت نفوذ اسرائیل در غرب آسیا از طریق ابزارهای آمریکایی و اسرائیلی صورت میگیرد و خاطرنشان میکند که قابلیتهای موشکی و هستهای ایران بزرگترین منبع نگرانی اسرائیل است.
این محقق ایرانی در گفتگو با الجزیره.نت، نشست فلوریدا را بخشی از آمادهسازی برای مرحله جدیدی از رویارویی در خاورمیانه تفسیر میکند و هشدار میدهد که کشورش «نباید» پیامهایی را که حاکی از عدم تمایل به جنگ دوم بین دو طرف است، جدی بگیرد، مادامی که رفتار و لفاظیهای طرف مقابل حاکی از تشدید تنشهای نظامی است. همین پژوهشگر مانورهای نظامی جاری ایران، به ویژه رزمایشهای موشکی اخیر، را به عنوان پیام بازدارنده ایران با هدف ارسال هشداری آشکار به موازات مذاکرات فلوریدا تفسیر میکند و این سفر را نه تنها یک اقدام دیپلماتیک معمولی، بلکه بیشتر به یک «مانور پیچیده سیاسی و حقوقی» با هدف غلبه بر تعدادی از چالشها و موانع پیرامون نتانیاهو میداند.
ریسک استراتژیک
زواری با اشاره به اینکه مسئله ایران بزرگترین موضوع مذاکرات نتانیاهو و ترامپ بوده و خواهد بود، تأکید کرد که کشورش پس از سیاست فریبکاری رئیس جمهور آمریکا در آستانه ششمین دور مذاکراتش با تهران که منجر به ستایش او از حمله اسرائیل به خاک ایران شد، نگران آنچه در بیانیههای رسمی صادر میشود، نخواهد بود.
در این زمینه، تلاش اسرائیل برای به رسمیت شناختن منطقه سومالیلند – به گفته زواری – به عنوان یک تغییر اساسی در توازن قدرت منطقهای تلقی میشود که با هدف تکمیل جنگهای اسرائیل و دستیابی به اهدافی که نتانیاهو در جنگ ژوئن از دستیابی به آنها ناکام ماند، از طریق ترویج روایت «تهدید وجودی ایران که باید ریشهکن شود» صورت میگیرد.
به گفته زواری، خطر استراتژیک نشست فلوریدا در احتمال یک «معامله سیاسی بزرگ» نهفته است که در آن طرف اسرائیلی به طرف آمریکایی امتیاز میدهد یا متعهد میشود که در مورد مسئله غزه، که ترامپ آن را یک دستاورد شخصی میداند، انعطافپذیری نشان دهد و در ازای آن چراغ سبز یا حمایت مطلق در هرگونه رویارویی احتمالی با تهران را دریافت کند.
متن منتشر شده در الجزیره عربی:
قمة فلوريدا.. تصعيد محتمل وموازين ردع متغيرة بين إسرائيل وإيران
طهران– في توقيت بالغ الحساسية، حزم رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو حقائبه إلى الولايات المتحدة للقاء الرئيس الأميركي، دونالد ترامب، للمرة الخامسة منذ تولي الأخير السلطة قبل 10 أشهر، في حين تعتقد إيران أن ملفها وحلفاءها الإقليميين في صميم مباحثاتهما التي من شأنها تحديد مسار التصعيد في الشرق الأوسط للمرحلة المقبلة.
فبعد مرور نحو ستة أشهر من الهدنة التي وضعت حدا للحرب التي شنتها إسرائيل ومن ورائها الولايات المتحدة على الجمهورية الإسلامية، تذكّر قمة فلوريدا الأوساط الإيرانية بسياسة الخداع التي مارسها الرجلان قبيل حرب يونيو/حزيران الماضي وإن حمل نتنياهو معه إلى الولايات المتحدة ملفات تخص مصيره السياسي.
وعلى وقع التحركات الدبلوماسية التي يقودها ثنائي نتنياهو-ترامب منذ عودة الأخير إلى البيت الأبيض مطلع العام الجاري، بهدف تقويض قدرات إيران وحلفائها في محور المقاومة، يعتبر الإيرانيون أن اجتماع الرجلين ليس مجرد لقاء روتيني بين حليفين قديمين، بل محطة مفصلية في التخطيط لمستقبل الصراع في الشرق الأوسط.
أهداف الزيارة
في هذا السياق، يرى مدير معهد العلاقات الدولية في طهران، مجيد زواري، أن زيارة نتنياهو -المطلوب للمحكمة الجنائية الدولية لارتكابه جرائم حرب في غزة– إلى الولايات المتحدة تهدف إلى تعزيز النفوذ الإسرائيلي في غرب آسيا عبر أدوات أميركية وإسرائيلية، مشيرا إلى أن القدرات الصاروخية والنووية الإيرانية تمثل أكبر مصدر قلق لإسرائيل.
وفي حديثه للجزيرة نت، يقرأ الباحث الإيراني قمة فلوريدا في إطار الاستعدادات لمرحلة جديدة من المواجهة في الشرق الأوسط، محذرا من أن بلاده “لا ينبغي” أن تأخذ على محمل الجد الرسائل التي تفيد بعدم الرغبة في حرب ثانية بين الطرفين طالما سلوك الجانب المقابل وخطابه يوحي بتصاعد منسوب التصعيد العسكري.
ويُفسر المتحدث نفسه، المناورات العسكرية الإيرانية المتواصلة وعلى رأسها التمارين الصاروخية الأخيرة على أنها رسالة ردع إيرانية تهدف إلى إيصال تحذير واضح توازيا مع مباحثات فلوريدا، معتبرا الزيارة ليست مجرد تحرك دبلوماسي روتيني، بل أقرب إلى “مناورة سياسية وقانونية معقدة” تهدف إلى تخطي جملة من التحديات والعقبات التي تحيط بنتنياهو.
خطورة إستراتيجية
ويشير زواري إلى أن الملف الإيراني كان وسيبقى الحاضر الأكبر في مباحثات نتنياهو وترامب، مؤكدا أن بلاده لن تكون معنية بما يصدر في البيانات الرسمية بعد سياسة الخداع التي مارسها الرئيس الأميركي عشية الجولة السادسة من مفاوضاته مع طهران وأفضت إلى إشادته بالهجوم الإسرائيلي على الأراضي الإيرانية.
وتكمن الخطورة الإستراتيجية لقمة فلوريدا -من وجهة نظر زواري- في احتمال قيام “مقايضة سياسية كبيرة” يقدم خلالها الجانب الإسرائيلي تنازلات أو أن تعهدا للجانب الأميركي بإظهار مرونة في ملف غزة الذي يعدّه ترامب إنجازا شخصيا مقابل الحصول على ضوء أخضر أو دعم مطلق في أي مواجهة محتملة مع طهران.
وفي هذا الإطار، تُفهم المحاولة الإسرائيلية للاعتراف بإقليم أرض الصومال لإحداث تغيير جوهري في ميزان القوى الإقليمي -والكلام لزواري- بهدف استكمال الحروب الإسرائيلية وتحقيق الأهداف التي عجز عن تحقيقها نتنياهو في حرب يونيو/حزيران الماضي، من الترويج لرواية “التهديد الوجودي الإيراني الذي يجب اقتلاعه”.
