سه سال بعد از شوک چتجیپیتی، چین نهتنها جا نمانده، بلکه فاصلهاش با آمریکا در هوش مصنوعی کم شده است.
به نقل از ساوتچاینامورنینگپست، ۳ سال پس از عرضه چتبات تحولآفرین چتجیپیتی توسط استارتآپ آمریکایی اپنایآی، صنعت فناوری چین با سرعت بهسمت توسعه هوش مصنوعی پیش رفته و فاصله خود را با آمریکا در این حوزه کاهش داده است. تحولی که نشان میدهد رقابت جهانی در عرصه هوش مصنوعی به سطح جدیدی رسیده است.
بازتاب اولیه چتجیپیتی در چینپس از عرضه چتجیپیتی، مقامات چینی بلافاصله به کارشناسان و اساتید دانشگاههایی مانند شینگهوا دستور دادند تا درباره فناوری مولد هوش مصنوعی و پیامدهای آن به دولت گزارش دهند. شرکتهای بزرگ فناوری و استارتآپهای جاهطلب چینی نیز تلاش کردند نسخههای مشابهی از چتباتها و مدلهای زبانی بزرگ (LLM) طراحی و ثبت کنند تا از دسترسی سرویسهای آمریکایی به کاربران بیش از ۱ میلیارد نفری اینترنت در چین جلوگیری شود. در ماههای نخست پس از انتشار چتجیپیتی، استراتژی «باغ محصور» چین یعنی محدود کردن دسترسی به سرویسهای خارجی بهعنوان بهترین راهکار تا زمان آماده شدن محصولات داخلی تلقی میشد.
تلاش بازار و سرمایهگذارانحتی بیش از یک سال پس از عرضه، سرمایهگذارانی مانند آلن ژو شیاوهو نسبت به سرمایهگذاری روی شرکتهای چینی در حوزه مدلهای زبانی تردید داشتند، زیرا این شرکتها مسیر واضحی برای سودآوری و دادههای کافی برای رشد نداشتند. با این حال، در سالهای اخیر شرکتهای چینی موفق شدهاند مدلهای هوش مصنوعی خود را با قدرت رقابت در برابر نمونههای آمریکایی توسعه دهند، از جمله مدلهایی مانند DeepSeek-R1 که حتی در برخی سنجههای بهرهوری و محبوبیت در بازارها دیده شدهاند.
سیاستها و سرمایهگذاریهاپکن بهطور فعال در جهت ارتقاء فناوری هوش مصنوعی سرمایهگذاری کرده است؛ دولت و شرکتهای بزرگ چینی برنامههایی برای افزایش سرمایهگذاری در این حوزه تدوین کردهاند که شامل صدها میلیارد یوان برای توسعه فناوری، زیرساخت و کاربردهای صنعتی میشود. در حالی که ایالات متحده همچنان از نظر فناوری و سختافزار پیشتاز است، چین در سالهای اخیر با بقای سریع در توسعه مدلهای هوش مصنوعی و افزایش استفاده داخلی و جهانی از نسخههای بومی، توانسته فاصله خود را با آمریکا در این فناوری استراتژیک کاهش دهد تحولی که میتواند به تغییر تعادل قدرت در حوزههای اقتصادی و علمی منجر شود.چین از سالها قبل برنامهریزی و سرمایهگذاری گستردهای برای توسعه هوش مصنوعی در سطح ملی انجام داده بود؛ از جمله در سال ۲۰۱۷ برنامهای را با هدف تبدیل شدن به «مرکز نوآوری هوش مصنوعی جهان تا سال ۲۰۳۰» راهاندازی کرده است. یکی از پیشرفتهای قابل توجه در چین، ظهور مدلهایی مانند دیپسیک است که نه تنها در بازار داخلی بلکه در برخی بازارهای خارجی نیز محبوبیت پیدا کرده و نشاندهنده تواناییهای رقابتی چینیها در توسعه فناوری مولد هوش مصنوعی است.
