نیویورک تایمز: تلاش ترامپ برای تسلط بر نیمکره غربی

ترامپ سال جاری را با اظهارات تکان دهنده آغاز کرد و تهدید به تصرف کانال پاناما، کنترل گرینلند و تغییر نام رسمی خلیج مکزیک به «خلیج آمریکا» کرد.

نیویورک تایمز در یک تحلیل خبری نوشت که نیمکره غربی در حال تجربه تحولات اساسی در موقعیت خود در استراتژی آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ است، که رویکردی سختگیرانه مبتنی بر رفتار متقابل و تحمیل کنترل را اتخاذ می کند، که بسیاری از تحلیلگران آن را«دکترین دونرو» می نامند.

این روزنامه آمریکایی بر این باور است که این رویکرد نشان دهنده گسستی شدید از دهه ها مشارکت واشنگتن در آمریکای جنوبی است، زیرا اولویت را به سلطه و دستاوردهای ژئوپلیتیکی به جای ارتقای دموکراسی یا حمایت از توسعه می دهد.

به گفته جک نیکاس، خبرنگار این روزنامه در امور آمریکای جنوبی در مقاله تحلیلی خود، این امر منجر به ترسیم مجدد گسترده نقشه اتحادها، توازن قوا و گزینه های سیاسی در سراسر قاره ها شده است.

در این تحلیل آمده است که ترامپ سال جاری را با اظهارات تکان دهنده آغاز کرد و تهدید به تصرف کانال پاناما، کنترل گرینلند و تغییر نام رسمی خلیج مکزیک به «خلیج آمریکا» کرد.

عملیات نظامی بحث برانگیز

با نزدیک شدن به پایان سال، مواضع رئیس جمهور آمریکا از تهدید به انجام عملیات نظامی بحث برانگیز علیه قایق ها در آمریکای جنوبی، استقرار بزرگترین ناو هواپیمابر جهان در دریای کارائیب و بررسی علنی گزینه های نظامی علیه نیکلاس مادورو، رهبر ونزوئلا، تشدید شد.

ترامپ همچنین تعرفه های گمرکی سختگیرانه ای را وضع کرد و تحریم هایی را علیه رهبران چپ گرا اعمال کرد، علاوه بر عملیات نجات اقتصادی گسترده که به متحدانش امکان داد از بحران های خود عبور کنند.

این رویکرد با گسترش نظامی چشمگیری همراه بود، زیرا تعداد نیروهای آمریکایی در منطقه به بیش از 15 هزار سرباز رسید، در حالی که بزرگترین ناو هواپیمابر جهان به سواحل ونزوئلا نزدیک شد، که پیامی روشن از قدرت بود.

بر اساس این مقاله، مقامات ارشد دولت ترامپ این استراتژی را تلاشی برای تثبیت مجدد سلطه آمریکا در «همسایگی» به ویژه در مواجهه با گسترش بزرگ چین در منطقه ترویج می کنند.

این تحول توسط وزیر امور خارجه مارکو روبیو و تیمی از بازهای با تجربه طولانی در پرونده آمریکای جنوبی رهبری می شود، و هدفش تقویت کنترل بر منابع طبیعی، موقعیت های استراتژیک و بازارهاست.

«دکترین دونرو»

جوهر «دکترین دونرو» مبتنی بر دیپلماسی مبتنی بر معامله و پاداش دادن به دولت هایی است که با ترامپ همراهی می کنند و مجازات دولت هایی که او را به چالش می کشند.

دکترین دونرو اصطلاحی است که نام دونالد را با دکترین مونرو تاریخی که توسط رئیس جمهور آمریکا جیمز مونرو در سال 1823 با هدف تقویت برتری ایالات متحده بر منطقه، تحت پوشش مخالفت با استعمار اروپا در نیمکره غربی مطرح شد، ترکیب می کند.

نویسنده توضیح داد که خاویر میلی، رئیس جمهور آرژانتین، که خود را نسخه ای از ترامپ می داند، بسته نجات 20 میلیارد دلاری دریافت کرد که به نجات دولت و تقویت دستاوردهای انتخاباتی او کمک کرد.

نجیب ابوکله، رئیس جمهور السالوادور، مورد تحسین علنی قرار گرفت و وزارت خارجه آمریکا هشدار سفر به کشورش را لغو کرد و رهبران باند (MS-13) پس از موافقت او با بازداشت بیش از 200 تبعیدی ونزوئلایی که همه کشورها از پذیرش آنها خودداری کردند، بازگردانده شدند.

اکوادور، گواتمالا و پاناما نیز در ازای همکاری از مزایای تجاری یا سیاسی برخوردار شدند.

فشار بر چپگراها

در مقابل، دولت‌های چپ «اقتدارگرا» در ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه با یک کارزار فشار بی‌سابقه مواجه شدند. واشنگتن 50 میلیون دلار برای دستگیری نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، پیشنهاد کرد و تهدید کرد که تعرفه‌های 100 درصدی بر واردات نیکاراگوئه اعمال می‌کند.

واشنگتن همچنین کلمبیا را پس از انتقاد گوستاوو پترو، رئیس‌جمهوری این کشور، از حملات دریایی آمریکا، هدف قرار داد و کمک‌های خود را متوقف و تحریم‌هایی را علیه او اعمال کرد که منجر به کاهش محبوبیت او و باز شدن درها به روی تغییرات سیاسی احتمالی شد.

به گفته نیکاس، خبرنگار، تأثیر سیاست جدید آمریکا نیز در تحولات سیاسی منطقه‌ای منعکس شده است، زیرا نیروهای راست‌گرای طرفدار ترامپ در بولیوی، شیلی و پرو به قدرت رسیدند، جایی که واشنگتن به طور مستقیم و غیرمستقیم از نامزدهای راست‌گرا به روش‌های مختلف حمایت کرد.

رویکرد ترامپ با همه جواب نداد

اما رویکرد ترامپ با همه طرف‌ها موفق نبود. مکزیک و کانادا – که بزرگترین شرکای اقتصادی واشنگتن هستند – توانستند با حفظ خطوط قرمز خاص خود، از طریق استفاده از قدرت اقتصادی خود، بین تبعیت از ترامپ و حفظ خطوط قرمز خود تعادل برقرار کنند.

برزیل «واضح‌ترین آزمون» را نشان داد، زیرا دولت رئیس‌جمهور لولا دا سیلوا فشار آمریکا برای متوقف کردن محاکمه رئیس‌جمهور سابق، ژائیر بولسونارو، را رد کرد.

به گزارش نیویورک تایمز، موضع قاطع برزیل منجر به افزایش محبوبیت دا سیلوا و محکومیت و محاکمه بولسونارو شد، و ترامپ هم ناگهان پس از چند هفته عقب‌نشینی کرد و با رئیس‌جمهور برزیل دیدار کند، در حالی که ایالات متحده با این کشور در حال مذاکره برای پایان دادن به تعرفه‌های گمرکی 50 درصدی آمریکا بر برزیلیا است.