آتشبس شکننده غزه در حالی در معرض فروپاشی قرار گرفته که نیروهای اسرائیلی و حماس یکدیگر را به نقض آن متهم کردهاند و تبادل آتش تازهای در نوار غزه رخ داده است.
منابع پزشکی اعلام کردند، نیروهای اسرائیلی در حملات شب گذشته به نوار غزه دستکم ۹۰ نفر، از جمله ۲۴ کودک را کشتهاند، اقدامی که نقض آشکار آتشبسی است که با میانجیگری ایالات متحده برقرار شده بود.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، گفت اسرائیل در پاسخ به کشته شدن یکی از سربازانش حمله کرده است، اما تاکید کرد که «هیچ چیز قرار نیست آتشبس را تهدید کند». او افزود: «حماس باید درست رفتار کند!»
به گفته منابع بیمارستانی، در حملات جدید اسرائیل، ۴۲ فلسطینی در مرکز غزه، ۳۱ نفر در شمال، و ۱۸ نفر در جنوب کشته شدهاند. پنج تن نیز در حملهای به چادری که آوارگان در دیرالبلح در آن پناه گرفته بودند، جان باختند.
در کرانه باختری نیز، ارتش اسرائیل با یورش به شهرهای طولکرم، نابلس و قلکیلیه، ۹ فلسطینی را بازداشت کرد و در اردوگاه «الدَهیشه» در بیتلحم حدود ۵۰ نفر را، که بسیاریشان تازه از زندان آزاد شده بودند، دوباره دستگیر کرد.در مقابل، حماس اعلام کرد تحویل پیکر یکی از گروگانهای اسرائیلی را بهدلیل نقض توافق از سوی اسرائیل به تعویق میاندازد.
این درگیریها دو هفته پس از برقراری آتشبسی شکننده رخ داده و یکی از بزرگترین آزمونهای این توافق تاکنون به شمار میرود. جیدی ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، در واکنش گفت انتظار دارد «درگیریهای پراکنده به زودی پایان یابد» و تأکید کرد که آتشبس همچنان برقرار است.
دستور بنیامین نتانیاهو برای انجام «حملات قدرتمند» پس از آن صادر شد که یک مقام اسرائیلی از تیراندازی به نیروهای اسرائیلی در رفح خبر داد. اسرائیل مدعی است که حماس روز دوشنبه بقایای بدن یکی از گروگانهایی را تحویل داده که پیشتر در جریان جنگ پیدا شده بود.
نتانیاهو بازگرداندن این بقایا را «نقض آشکار توافق آتشبس» خواند؛ توافقی که بر اساس آن حماس موظف است پیکر گروگانهای باقیمانده را هرچه سریعتر بازگرداند. اسرائیل همچنین حماس را متهم کرد که صحنه کشف این بقایا را جعل کرده است و ویدئویی ۱۴ دقیقهای از پهپاد نظامی خود منتشر کرد که به گفته تلآویو، این ادعا را اثبات میکند.
هنوز مشخص نیست که ایالات متحده در جریان این اقدام بوده یا اسرائیل صرفا با بهانه جدیدی در پی برافروختن دوباره آتش در غزه است. دو مقام آمریکایی به آسوشیتدپرس گفتهاند اسرائیل پیش از انجام حملات واشنگتن را در جریان قرار داده بود. حماس در بیانیهای مسئولیت تیراندازی در رفح را رد کرد و گفت به آتشبس پایبند است:«حملات خشونتبار اسرائیل در سراسر نوار غزه نقض آشکار توافق آتشبس است.» این گروه از میانجیها خواست تا بر اسرائیل فشار بیاورند تا حملات را متوقف کند.
وزیر دفاع اسرائیل، «اسرائیل کاتس»، روز سهشنبه مدعی شد که حماس به نیروهای اسرائیلی حمله کرده است و وعده داد که این گروه «بهای سنگینی» برای این حملات و برای «نقض توافق بازگرداندن پیکر گروگانها» خواهد پرداخت.
«سهیل الهندی»، عضو دفتر سیاسی حماس در غزه، به الجزیره گفت: «اسرائیل باید بداند که ما به توافق پایبندیم و آنها باید از متهم کردن دروغین ما به نقض توافق دست بردارند.» او افزود که گروهش در روند یافتن اجساد گروگانهای اسرائیلی با «دشواریهای جدی» روبهرو بوده است.او گفت: «ما تمام تلاش خود را برای یافتن اجساد انجام دادهایم، و اشغالگر مسئول کامل هرگونه تاخیر در این روند است.» حماس همچنین هرگونه ارتباط با تیراندازی در رفح (جنوب غزه) را که اسرائیل بهانه حملات هوایی مرگبار اخیر خود قرار داده، رد کرد.
طی سه هفته گذشته، حماس، تشکیلات خودگردان فلسطین و چند کشور کلیدی عربی و اسلامی که در دستیابی به توافق نقش دیپلماتیک مهمی داشتند، اسرائیل را به نقضهای مکرر توافق متهم کردهاند. در این مدت دهها نفر در غزه کشته شدهاند و اسرائیل همچنان بهشدت ورود کمکهای انساندوستانه را محدود میکند.
این تحولات جدید، توافق آتشبس را در آستانه فروپاشی قرار داده و نگرانیها از بازگشت به جنگ علیه جمعیت بمباران شده و درمحاصره غزه را افزایش داده است.
نتانیاهو گفته بود اجسادی که حماس تحویل داده، مربوط به ۱۳ گروگان باقیمانده نیست، بلکه متعلق به فردی است که ارتش اسرائیل جسدش را حدود دو سال پیش پیدا کرده بود.
بر اساس گزارش رسانههای اسرائیلی، گزینههای دیگر شامل توقف کامل کمکهای انساندوستانه به غزه، گسترش کنترل اسرائیل بر نوار غزه، یا از سرگیری حملات هدفمند علیه رهبران حماس است.
نتانیاهو از آغاز آتشبس بهدنبال بهانهای بوده تا نسلکشی در غزه را از سر بگیرد. بستهماندن گذرگاه رفح، محدودکردن ورود کمکها و ادامه حملات پراکنده، همه نشان میدهد که او در حال آزمودن مرزهای توافق با ترامپ است.»
برخی تحلیلگران و ناظران سیاسی در آمریکا معتقدند با توجه به سرمایهگذاری تبلیغاتی که ترامپ روی صلح غزه انجام داده، بعید است این اختلاف آتشبس را بهکلی از بین ببرد.آنها معتقدند، دست نتانیاهو بسته است، چون آمریکا اعلام کرده اجازه ادامه جنگ در غزه را نخواهد داد. اکنون به نظر میرسد اسرائیل میکوشد با ایجاد درگیریهای پراکنده، بهانهای برای اعمال آتشبس بر اساس خواست خود بسازد؛ آتشبسی که در آن کنترل مرزها و هدفگیریها همچنان در دست تلآویو باشد.

