کارشناس ارشد مسائل بینالملل تاکید کرد: اساساً قانونیت استفاده از این مکانیزم زیر سؤال است چون این مکانیزم برای اجرای برجام طراحی شده بود. حالا سؤال این است که وقتی برجام عملاً اجرا نمیشود، این مکانیزم چگونه میتواند مبنا و مستند اجرایی داشته باشد.
محمد جواد لاریجانی کارشناس ارشد مسائل بینالملل در تحلیل جنگ ۱۲ روزه در برنامه گفتوگوی ویژه خبری اظهار کرد: تفکر آمریکا این بود که با ارائه یک لیست از درخواستهای خود به عنوان مذاکره، سپس همراه با تهدیدهای جسورانه، بیادبانه و حتی خیالپردازانه، ایران را مجبور کند که بخشهایی از این خواستهها را بپذیرد.
وی افزود: آنها تصور میکردند با این روش، ایران تسلیم خواهد شد. اما وقتی دیدند هیئت ایرانی بسیار قوی، فعال و دقیق در مذاکرات حاضر شد و با قدرت در برابر زیادهخواهیها ایستاد، فهمیدند این راه به جایی نمیرسد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل ادامه داد: از سوی دیگر، وضعیت رژیم صهیونیستی در باتلاقی بد گرفتار بود و آمریکا فکر کرد موقعیت مناسبی است که با تئوری «صلح زورمحور» که همیشه به شکست منجر شده، ضربهای به ایران بزند و کار را تمام کند.
لاریجانی افزود: تمهیدات آغاز جنگ از چندین ماه قبل آماده شده بود، نه فقط چند شب پیش؛ زیرا آنها با استفاده از تکنیکهای ویژه ترور و خرابکاری داخلی، افراد زیادی را استخدام و در داخل مستقر کرده بودند.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل تصریح کرد: پیش از شروع جنگ، نشانههای اطلاعاتی از تهاجم رژیم صهیونیستی همراه با آمریکا داشتیم. البته نمیتوان به صراحت همه چیز را گفت، ولی در همان برنامه اشاره کردیم که حملهای مشابه به پایگاهی در عمق خاک روسیه توسط اوکراین رخ داده بود، که نشاندهنده استفاده از تکنیکهای نوین بود و باید برای ما هم قابل توجه باشد.
وی افزود: شروع جنگ ما را غافلگیر کرد؛ نه اینکه انتظار حمله نداشتیم، بلکه فناوری دقیق و روش اجرای آن برای ما پیشبینی نشده بود. این غافلگیری اولیه وجود داشت، اما ما دو غافلگیری بزرگتر برای آمریکا داشتیم؛ آنها فکر نمیکردند پس از هفت، ۸ یا ۱۰ ساعت، ایران بتواند به رژیم صهیونیستی ضربه بزند. این برای آنها غیرقابل باور بود، چون انتظار داشتند سیستم ایران ظرف چند روز فروپاشیده شود.
لاریجانی تاکید کرد: در ساعات پایانی جنگ، آنها دوباره با غافلگیریای بزرگتر روبرو شدند؛ موشکهای جدید و پرقدرت ایران، آنها را شدیداً متحیر کرد. بنابراین؛ اگر کسی ما را غافلگیر کند، ما قطعاً غافلگیریهای شگفتانگیزی برایش داریم که این دستاورد مهمی در پیروزی ما بود.
وی افزود: علیرغم تبلیغات آمریکا و حامیانش مبنی بر پیروزیشان، واقعیت این است که در این جنگ ایران بیش از هزار شهید داده و خساراتی نیز دیده است؛ اما هدف آمریکا این بود که ایران را زمینگیر کند و کشوری فروپاشیده شبیه سوریه بسازد، امری که هرگز محقق نشد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: پیروزی ما نه تنها در منطقه بلکه در سطح جهانی اثرگذار بوده است. ایران امروز در برابر هژمونی ظالمانه و دروغگوی آمریکا ایستاده است؛ مردمی که در کاخ سفید نشستهاند سراسر دروغ و توهماند و این وضعیت سرانجام بلا و شکست برای آمریکا خواهد داشت.
وی ادامه داد: لیست ادعاها و ژستهای تحکمآمیز آمریکا در صحنه جهانی در اوکراین، غزه و یمن همگی با شکست مواجه شدهاند. ما پیروزی عظیمی کسب کردهایم.
لاریجانی افزود: همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، این پیروزی ابعاد مختلفی داشت؛ اول اینکه رژیم صهیونیستی را به شدت تحت فشار گذاشت و بیچاره کرد، بهطوری که پذیرفت آتشبس را قبول کند. کسانی که با گروههای وابسته به ترامپ و متحدانش ارتباط دارند، به خوبی میدانند که کار برای آنها تمام شده است و به همین دلیل به آمریکا متوسل شدند.
وی گفت: از سوی دیگر، این پیروزی نشان داد که ما از آمریکا نمیترسیم و شجاعانه مقابلش ایستادهایم. برخلاف ادعاهای دروغین آمریکاییها که میگویند آسیبی ندیدهاند، واقعیت این است که ضربههای سنگینی به آنها وارد شده است.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل تصریح کرد: این پروژه صددرصد آمریکایی بود؛ یعنی از ابتدا تا انتها، تهاجم و توطئه علیه ایران با اطلاع کامل و مدیریت آمریکا انجام شد. به گونهای که پس از اولین موج تروریستی علیه ایران، ترامپ در کاخ سفید نشست و با لبخندی پیروزمندانه گفت: «بخش اول کار بسیار عالی انجام شد، بخشهای دیگر هم در راه است.»
وی افزود: بنابراین؛ اصلاً نباید این موضوع را پروژهای جدا از آمریکا دانست. رژیم صهیونیستی بدون اجازه و پشتیبانی آمریکا نمیتواند کاری انجام دهد؛ خصوصاً بدون حمایت آمریکا، بیش از دو یا سه روز هم دوام نخواهد آورد، چرا که وضعیت آنها بسیار شکننده است.
لاریجانی بیان کرد: رئیسجمهور آمریکا یک دلال است و این پروژه صهیونیستی در واقع برای حفظ منافع غرب شکل گرفته و هزینههای بسیار زیادی روی آن گذاشته شده است. اگر این پروژه نتواند منافع غرب و به ویژه آمریکا را تأمین کند، طبیعتاً آمریکا تغییراتی در حمایت خود از رژیم صهیونیستی ایجاد خواهد کرد، نه اینکه آن را به کلی کنار بگذارد، اما قطعاً باید هزینههایش را بپردازد.
وی ادامه داد: نکته اول این است که ما باید این جنگ را کاملاً آمریکایی بدانیم؛ رژیم صهیونیستی صرفاً سگ دستآموز آمریکا بود که در کنار آن عمل میکرد و بدون اجازه آمریکا حتی آب هم نمیتواند بخورد.
او افزود: نکته دوم اینکه نباید آمریکا را تطهیر کنیم؛ باید در سیاستهای خودمان دقت کنیم و با توجه به نقش محوری آمریکا در این شرارتها، نحوه عملیات و رفتار خود را نسبت به رژیم صهیونیستی و آمریکا جداگانه طراحی کنیم. با رژیم صهیونیستی میتوانیم رفتار متفاوتی داشته باشیم و با آمریکا هم رفتاری دیگر، البته با علم به اینکه محور اصلی شرارتها آمریکا است.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: مردم ما به خوبی فهمیدند که آمریکا دنبال این است که کشورمان را به اسارت خود درآورد و ما را تسلیم خود کند. همان افکاک عظیمی که در کاخ سفید حضور دارد، سریعاً اعلام کرد «وقت تسلیم شدن شماست». اما مردم ما دقیقاً درک کردند که این جنگ فقط بر سر داشتن یا نداشتن سلاح نیست؛ مسئله اصلی این است که جمهوری اسلامی باید استقلال خود را کنار بگذارد و تبدیل به یک گاو شیرده برای آمریکا در منطقه شود. حتی برنامههای بدتری هم در دستور کار آنها بود.
وی ادامه داد: در این شرایط، مردم ما برای دفاع از وطن خود وارد میدان شدند. بله، گلایهها و مشکلاتی بود، اما همه آمدند تا از میهن، شرف، عزت و استقلال خود حمایت و دفاع کنند. این نشاندهنده درجه بالای آگاهی مردم است.
لاریجانی با اشاره به عملکرد دولت در این دوره تصریح کرد: همچنین لازم است از دولت محترم هم تشکر کنیم که در این دوره جنگ ۱۲ روزه، تمام تلاش خود را به کار بست تا دستگاههای دولتی و حکومتی را سرپا نگه دارد.
وی افزود: این اتفاق در واقع یک ارکستر کاملاً منظم بود؛ رحمت بزرگ الهی بود که خداوند دلها را جمع کرد و مردم پشت نیروهای مسلح و مهمتر از همه پشت رهبری نظام ایستادند. خداوند لطف خود را به این مردم ارزانی داشت و انشاءالله این لطف تکمیل خواهد شد. این موضوع، مسئولیت ما را دوچندان میکند؛ باید فکر کنیم چگونه این انسجام را حفظ کنیم.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل گفت: ما باید مشروعیت و دستاوردهای این پیروزی را در همه جهات حفظ کنیم. درباره مردم، نباید وارد کاسبی سیاسی شویم. دیدهام که در بعضی جلسات، افراد سیاسی میآیند و فقط دنبال حرفهای خودشان هستند؛ انگار مردم خواستهاند و چرا به آنها توجه نشده است! در حالی که مردم با وجود گلایههایشان، بهصورت آگاهانه به میدان آمدند.
وی ادامه داد: گروههای سیاسی باید از این کاسبی دست بردارند و به حفظ کشور و حمایت از آن در مقابل هژمونی سنگین و کمنظیر فکر کنند. تصور نکنید اگر این تهاجم به کشوری دیگر میرسید، آن کشور مانند ما سرپا میماند. من کشوری در منطقه سراغ ندارم که حتی چند ساعت اولیه تهاجم را تحمل کند و از هم نپاشد. این نشاندهنده عظمتی است که آفریده شده و باید حفظ شود.
لاریجانی عنوان کرد: حفظ این دستاورد به این معناست که خودمان دنبال کاسبی سیاسی نباشیم، به حضور آگاهانه و بصیرت مردم احترام بگذاریم و به خدمت صادقانه، بدون پرهیز از گرایشهای سیاسی بپردازیم.
وی افزود: دستاوردهای این پیروزی در حوزههای مختلف نیز بسیار مهم است. خوشبختانه وزیر امور خارجه ما در بیاناتش بسیار دقیق بود، بهخصوص در این زمان حساس که مردم سوالات جدی دارند؛ مثلاً اینکه حکومت با آمریکا چه خواهد کرد، آیا دوباره جنگ میشود و غیره. مردم انتظار دارند پاسخهایی شفاف دریافت کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در اینجا لازم است از صدا و سیما نیز تشکر کنم که در طول این ایام یکی از بهترین تحلیلها را برای مردم ارائه کرد. وقتی رسانههای مختلف دنیا را نگاه میکنم، خوشبختترین مردم دنیا از نظر دسترسی به اطلاعات، مردم ما بودهاند؛ در حالی که مردم آمریکا کمکم دروغهای ترامپ را درمیآورند.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل در پاسخ به سوالی درباره احتمال حمله مجدد به ایران تصریح کرد: معقول است که فرض کنیم رژیم صهیونیستی، با هماهنگی و حمایت آمریکا، ممکن است در زمانی دیگر به ما تعرض کند. من نمیگویم این کاملاً محتمل است، اما باید این احتمال را بهعنوان یک احتمال موجه در نظر بگیریم.
وی افزود: من مطمئن هستم که نیروهای مسلح و دولت ما این موضوع را به دقت مد نظر دارند و در حال افزایش آمادگی خود هستند. رژیم صهیونیستی و آمریکا نیز به خوبی میدانند که اگر این بار حملهای انجام دهند، شرایط مثل دفعه قبل نخواهد بود و ضربات ما سنگینتر و غافلگیریها بسیار بیشتر خواهد بود.
لاریجانی در پاسخ به این سوال که آیا در این تجاوز احتمالی، آمریکا همراهی و هدایت رژیم صهیونیستی را خواهد داشت، خاطرنشان کرد: پاسخ من این است که قطعاً آمریکا این تجاوز را هدایت خواهد کرد، اما در حال حاضر در حال محاسبه و سنجش نتایج احتمالی است؛ ایران از تهدید نمیترسد، و اگر بخواهند ما را بزنند، آماده مقابله هستند، اما اینکه نتیجه این رویارویی چه خواهد بود، مسئلهای است که باید به دقت بررسی شود.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل با اشاره به مذاکره و نحوه انجام آن تصریح کرد: مذاکره بخش دیپلماسی است و ذات مستقل و ثابتی ندارد. ما در دیپلماسی گاهی مذاکره نمیکنیم، گاهی مذاکره میکنیم، گاهی مستقیم مذاکره میکنیم و گاهی هم سرعت میبخشیم. پس مذاکره به معنی نشستن و صرفاً صحبت کردن نیست؛ مذاکره یک تکنیک در سیستم دیپلماسی است که دیپلماتها طراحی و اجرا میکنند.
وی افزود: وقتی درباره مذاکره در دیپلماسی صحبت میکنیم، باید بدانیم که گاهی در مذاکرات میایستیم، گاهی نمیایستیم، گاهی با شدت واکنش نشان میدهیم و اینها همه تکنیکهای خاص در مذاکرات هستند. نباید طوری باشد که آمریکا فکر کند ما همیشه مشتاق و منتظر مذاکره هستیم.
لاریجانی تاکید کرد: نکته دوم این است که دیپلماسی ما با طرفی طرف است که اهل تعامل معقول نیست. ما از آمریکا چیزی نگرفتهایم که به آن بدهکار باشیم؛ پس شرایط ما شبیه برجام نیست. این نوعی دیپلماسی قلدری و قمهکشی است، نوعی دیپلماسی ویژه که باید با آن رفتار کنیم.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که دایره مباحث دیپلماسی ما باید کاملاً محدود و مشخص باشد. روشها و مدلهای متنوعی برای دیپلماسی وجود دارد، اما ژانر برجام برای شرایط ما مناسب نیست و باید روشهای دقیق و ویژه برای شرایط خاص خودمان طراحی کنیم.
او افزود: در پایان، میخواهم ضمن تقدیر از جناب آقای قالیباف که تحلیل بسیار خوبی ارائه دادند، اشاره کنم که در یکی از بخشهای صحبتهای ایشان نکتهای وجود داشت که به نظر من اشکال داشت. ایشان گفتند که در مباحث خود با آمریکا تنها روی دو موضوع میخواهیم تمرکز کنیم: امنیت پایدار منطقه و منافع اقتصادی. اما به نظر میرسد که ما نباید هر دو موضوع را همزمان مطرح کنیم. اگر قرار باشد بحثی صورت بگیرد، باید صرفاً درباره این موضوع باشد که ایران سلاح هستهای ندارد، چه با آمریکا و چه با هر کشور دیگری.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل ادامه داد: بنابراین، دایره بحث ما هیچگاه نباید شامل امنیت پایدار منطقه شود با کسی که خود رأس ناامنی است. آمریکاییها خودشان دنبال ناامنی در منطقهاند. ما برای امنیت منطقه حاضر به گفتگو هستیم، با کشورهای همسایهمان حتماً بحث خواهیم کرد، اما هرگز با آدمهای یاغی و ناامن بحث نمیکنیم.
وی گفت: دایره دیپلماسی ما باید محدود و مشخص باشد؛ حتی اگر بحثی هم باشد، به دنبال رفع اتهام سلاح اتمی نیستیم و حتی درباره غنیسازی حرفی نمیزنیم، چون غنیسازی بخشی از پروژه هستهای ما است و از افتخارات ملت ایران به شمار میرود. صنایع هستهای ما صلحآمیز است و این را همگان باید بدانند.
لاریجانی افزود: رژیم صهیونیستی و آمریکا ادعا میکنند که ما را از بین بردهاند و پروژه هستهای ما را نابود کردهاند، اما این فقط یک ادعاست و به معنی پایان کار نیست. ما از بین نرفتهایم و دانش هستهای ما وارداتی نبوده که با این حملات از بین برود. خسارتها را خودمان ارزیابی میکنیم و به حرفهای آنها اکتفا نمیکنیم.
وی گفت: پس پاسداری از دستاوردهای این پیروزی نیازمند دقت و مراقبت فراوان است؛ هم در سطح مردم و هم در دیپلماسی. مردم باید دقیقاً بدانند که ما دنبال چه هستیم و مطمئن باشند که حتی یک میلیمتر به آمریکا باج نخواهیم داد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل تصریح کرد: رژیم صهیونیستی و آمریکا دنیا را ناامن کردند و عملاً تروریسم را در سراسر جهان مشروعیت بخشیدند. این موضوع حتی برای خودشان هم خطرناک است، چون تروریسم کار کمهزینهای است و تکنولوژی پیچیدهای نمیخواهد؛ هر کسی با اراده میتواند آن را انجام دهد.
وی افزود: ما باید دقت کنیم و از ابزارهای بازدارنده بهره ببریم؛ مثلاً یکی از این ابزارها فتواهایی است که علمای ما درباره جسارت به علما و مقام معظم رهبری صادر کردند. زمانی که رئیس یک حکومت احمقانه، با الفاظ بسیار سخیف به رهبر معظم ما اهانت کرد و تهدید کرد، علمای ما به صورت بسیار متدیک و دقیق فتوایی صادر کردند که این عمل، معادل محاربه است.
لاریجانی بیان کرد: محاربه یعنی چه؟ یعنی دشمنی و مبارزه با خداوند و نظام اسلامی. این فتوا میلیونها نفر را در جهان اسلام پشتوانه خود کرده است. ما حتی نیازی به دخالت حکومت نداریم، چون علمای ما این فتوا را دادهاند و میلیونها مسلمان آن را قبول دارند. دشمنان باید بدانند که هر کسی ممکن است به عنوان یک مسلمان وظیفه داشته باشد با این اهانتکنندگان مقابله کند.
وی افزود: این فتوا یک اهرم بسیار مهم و کلیدی در مقابله با تروریسم و جسارت آنها است و نباید آن را دستکم بگیریم.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل عنوان کرد: در مورد دفاع ما هم همینطور است؛ تکنیکهایی که دشمن برای ترور مسئولان عالی نظام و حتی غیرنظامیان به کار برد و همچنین جذب نیروهای داخلی برای انجام اقدامات تروریستی، هدفشان ایجاد هرج و مرج و از هم پاشیدگی بود. اما این اتفاق نیفتاد و احتمال تکرار چنین حادثهای به شدت کاهش یافته است.
وی ادامه داد: سیستمهای تروریستی و ایادی آنها در داخل کشور توسط نیروهای اطلاعاتی ما از ریشه در حال ریشهکنی است و این آمادگی بالا باعث میشود دشمن نتواند دوباره از این تکنیکها به راحتی استفاده کند. در نتیجه، اگر بخواهند به ما حمله مجدد کنند، دیگر نمیتوانند با استفاده از غافلگیری و تکنیکهای قبلی موفق شوند، چون ما آمادگی وسیعی داریم.
لاریجانی تاکید کرد: من باید اعتراف کنم که ما در بخش نفوذهای داخل کشور غافلگیر شدیم، اما نیروهای امنیتی ما این غافلگیری را جبران خواهند کرد. غافلگیری به این دلیل بود که تکنیکی به کار رفت که فکر نمیکردیم اینقدر آسان در ایران قابل اجرا باشد. این تکنیک به ضرر غرب است چون هزینهاش پایین و تکنولوژیاش ساده است و در همهجا قابل تکرار است؛ یعنی هیچ جای دنیا دیگر نمیتواند کاملاً امن باشد.
وی افزود: برای مثال، اروپاییها دیگر نمیتوانند با خیال راحت باشند چون ممکن است دشمنی داخلی از جنس خودشان پیدا شود و همانند پهپادهایی که به راحتی وارد میشود و خسارت میزند، امنیت آنها را تهدید کند. درست مانند درگیریهای داخلی که الان با مسلسل و اسلحه اتفاق میافتد، این تکنولوژی پیشرفتهتر است.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل تصریح کرد: بنابراین؛ کاری که آمریکا و رژیم صهیونیستی انجام دادند، ایجاد ناامنی وسیع در دنیا بود.
وی ادامه داد: یک نکته دیگر درباره مذاکرات؛ برخی ممکن است بگویند که ما باید کاملاً مقابل آمریکا بایستیم و اصلاً مذاکره نکنیم. من معتقدم دیپلماسی لازم است، اما باید با نهادهای مشروع کار کنیم. مثلاً در مذاکرات برجام، ما با پنج به علاوه یک طرف بودیم که سازمان ملل پشتوانهای برای آن داشت و به نوعی مشروعیت داشت.
لاریجانی بیان کرد: آن زمان وقتی میپرسیدند چرا شما دنبال سلاح هستهای هستید، یک مشروعیت وجود داشت که ما پاسخ بدهیم. اما آمریکا هیچ مشروعیتی ندارد که به ما بگوید چرا ما باید بمب اتمی داشته باشیم یا نداشته باشیم.این مسئله مشروعیت و نقش سازمان ملل و بازرسیهای آژانس، نکتهای بسیار کلیدی است.
وی افزود: همچنین؛ مصوبهای که اخیراً در مجلس تصویب شد، بسیار ارزشمند است و باید به دقت پیگیری شود؛ چون خودش میتواند محمل و بهانهای برای دیپلماسی باشد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل ادامه داد: جناب آقای اسلامی روش بسیار خوبی دارد. وقتی در آنجا حملهای اتفاق افتاد، از ایشان پرسیدند «خب چه شد؟» ایشان پاسخ دادند که ما دقیقاً در حال رسیدگی و ارزیابی هستیم. دو اقدام اصلی در دستور کار است: اول، بررسی خسارات وارده و دوم، تشکیل پروندهای جامع برای پیگیری و رسیدگی به این حوادث، که پرونده رئیس آژانس هم جزئی از آن است. بنابراین کار بسیار وسیعی در پیش داریم.
وی تصریح کرد: همزمان با بازسازی تاسیسات انرژی اتمی، باید پروندهای گسترده برای تمامی حملات به تاسیسات اصفهان، فردو و خسارات وارده تشکیل شود. علاوه بر این، عبور این اقدامات از مقررات بینالمللی مسئلهای حیاتی است که این پرونده در اولویت بالایی قرار دارد. این پرونده نه تنها وضعیت رئیس آژانس را به چالش میکشد، بلکه سرنوشت آینده رابطه ما با آژانس انرژی اتمی را نیز تعیین خواهد کرد.
لاریجانی ادامه داد: آقای اسلامی فردی دقیق و خوشفکر است و با توجه به شناختی که از دوران تحصیل در آمریکا از ایشان دارم، مطمئنم که این کار را با دقت و برنامهریزی انجام میدهد.
وی گفت: البته زمینههای دیگری هم هست که باید به آنها پرداخته شود؛ مثل تجاوز به بیمارستانها و ترور دانشمندان هستهای ما. این ترورها نه به خاطر اختلاف نظر، بلکه به منظور جلوگیری از پیشرفت فکری و علمی ملت ما انجام شده است. این نوع تروریسم علمی بیسابقه است و هیچ تاریخ دیگری چنین رفتار بربرمنشانهای را ثبت نکرده است؛ این واقعاً یک فضاحت و لکه ننگ تمدن معاصر غربی است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: همچنین این اقدامات تروریستی، مانند ترور دانشمند هستهای همراه با خانوادهاش و تخریب ساختمانها، باید به دقت سندسازی و پیگیری شود. حتی تجاوز به ساختمان سازمان صدا و سیما و تخریب شیشههای آن که هیچ فعالیت هستهای یا موشکی در آن انجام نمیشد، نشاندهنده ترس و شکست دشمن است.
وی افزود: تمام این موارد باید به صورت مستند و با دقت ثبت شود. ما نباید در این مسیر کمحوصلگی کنیم، چون در عرصه بینالملل ممکن است برای پیگیری این پروندهها نیاز به دهها سال تلاش و پیگیری باشد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل با اشاره به اهمیت رسانه در دنیای امروز خاطرنشان کرد: رسانه امروز حتی از دیپلماسی عمومی هم اهمیت بیشتری یافته است. رسانه بخشی از تهاجم علیه ماست و بخشی از این جنگ تحمیلی محسوب میشود که سابقه طولانی دارد؛ مثل آتش تهیه برای اقدامات بعدی. سرمایه و تکنولوژی عظیمی در این حوزه صرف میشود و اعداد و ارقام کلان و قابل توجهی در جریان است.
وی ادامه داد: در اینجا، مفهوم «جهاد تبیین» مطرح میشود. کشور ما دارای لشکری بزرگ از جوانان توانمند است که میتوانند رسانههای مختلفی را فعال کنند. رسانه ملی به عنوان لنگر اصلی، میتواند اطراف خود رسانههای متعددی را فعال نماید. به نظر من، سرمایهگذاری ویژهای باید در رسانه ملی انجام شود، بهخصوص در زبانهایی که مورد توجه جهانیان است.
لاریجانی تاکید کرد: امروز اخبار ایران و منطقه ما در غرب شنوندگان بسیار زیادی دارد. من هیچوقت نمیتوانستم تصور کنم که مردم آمریکا، بهویژه نسل جوان، اینقدر نسبت به مسائل خاورمیانه، فلسطین و حتی تهاجم به ایران حساس باشند. دهه ۷۰ که آنجا بودم، چنین چیزی در ذهنم نبود، اما امروز نسل جدید آمریکا ایستاده و محکم پای حق ایستاده و نمیترسد.
وی افزود: این وضعیت نیازمند تزریق حقایق است؛ همان صدای حقیقت که بهترین تعبیر است. ما باید صدای حقیقت را همیشه بلند نگه داریم. الان دوران «شفافیت شهر» است؛ اصطلاحی از یک فیلسوف فرانسوی که میگوید شرارتها کاملاً شفاف و آشکار شدهاند و مردم آن را میبینند. این فرصت خوبی است تا پیام ما به دنیا برسد و باید آن را جدی بگیریم. حتی یک کلمه یا یک نفر میتواند اثرگذار باشد.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل عنوان کرد: داستان رسانه و دیپلماسی عمومی حوزه بسیار وسیعی دارد. دیپلماسی عمومی شامل تلاش علما، فرهنگیان، اهالی رسانه و همه کسانی است که در برابر دشمنان ما در جهان ایستادهاند.
وی ادامه داد: در حوزه سیاستگذاری نیز، وزارت خارجه میتواند با برنامهریزی و تمهید نشستهای متنوعی با حضور متفکران مختلف از ایران و سایر کشورها، فضایی برای گفتگو درباره مسائل منطقه و جهان فراهم کند. امروز میدان بسیار وسیعی برای مجاهدت در حوزه رسانه و دیپلماسی عمومی فراهم شده است.
کارشناس ارشد مسائل بینالملل درباره احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه در مقابل ایران تصریح کرد: مکانیزم ماشه اساساً برای این طراحی شده بود که اگر ایران کوچکترین تخلفی انجام دهد، کشورهای غربی بتوانند به سرعت، تمام تحریمهایی که پیشتر توسط سازمان ملل لغو شده بود را دوباره بازگردانند و آنها را به تحریمهایی با مشروعیت بینالمللی تبدیل کنند. این نکته بسیار مهمی است که تفاوت زیادی میان تحریمهای یکجانبه و تحریمهایی دارد که با مشروعیت سازمان ملل اعمال میشوند.
وی افزود: در متن برجام بندی بسیار معیوب به نام «مکانیزم ماشه» گنجانده شده که یکی از نقاط ضعف جدی این توافق است. این بند عملاً برای این طراحی شده که تحریمهای یکجانبه را لباس قانونی و بینالمللی بپوشاند و علیه ما به کار گیرد. متأسفانه این موضوع برای جمهوری اسلامی ایران خوشایند نیست، نه از بابت اینکه ما در برابر آن تسلیم میشویم، بلکه چون از نظر حقوقی زمینهساز سوءاستفاده است. البته ما نیز میدانهای بسیار وسیع برای مقابله داریم؛ هم در حوزه حقوقی و هم در حوزه سیاسی و عملیاتی.
لاریجانی افزود: نخست باید گفت اساساً قانونیت استفاده از این مکانیزم زیر سؤال است چون این مکانیزم برای اجرای برجام طراحی شده بود. حالا سؤال این است که وقتی برجام عملاً اجرا نمیشود، این مکانیزم چگونه میتواند مبنا و مستند اجرایی داشته باشد؛ برجام توافقی میان ایران و پنج کشور دیگر بود، اما آمریکا یکجانبه از آن خارج شد و عملاً اجرای آن متوقف شد. حتی کشورهای اروپایی نیز به تعهدات خود پایبند نماندند.
وی ادامه داد: در نتیجه، تنها طرفی که به تعهداتش عمل کرده، ایران بوده است. بنابراین در منطق حقوق بینالملل، برجام در چنین شرایطی دیگر موجودیت مؤثری ندارد و استناد به مکانیزم ماشه بر پایه توافقی که عملاً وجود خارجی ندارد، مضحک و غیرقابل پذیرش است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، همانطور که وزیر محترم